تقی روزبه: زندان اوین، همچون جعبهء سیاه رژیم

تأسيس: 14 مرداد 1392 | در نخستين کنگرهء سکولار های ايران | همزمان با 107 مين سالگرد مشروطه

28 ارديبهشت ماه 1394 ـ 18 ماه مه 2015

زندان اوین، همچون «جعبهء سیاه رژیم»

به بهانه موافقت قوه قضائیه با تبدیل زندان اوین به پارک!

آیا با سخن تازهء قالیباف(1) پروژهء تبدیل زندان اوین به پارک جدی ترشده است؟ او در گذشته هم چنین ادعائی را کرده بود.(2) ظاهراً در آن موقع هنوز «اوین جدید» و بقول حاکمان «ندامتگاه جدید» تکمیل نشده بود و او از شدت اشتیاقی که به پارک سازی دارد بی گدار به آب زده بود؛ شاید هم آگاهانه در پی بهره برداری تبلیغاتی با سکهء رایج دروغ بوده است. اما معمولاً دزدان ماهر بدون کندن چاه جدید مناره را نمی دزدند. آیا قرار است در کشوری که دارای یکی از بیشترین سرانه های زندانی در جهان است، و با معضل انبوه زندانیان و کمبودجا و ظرفیت موجود زندان ها مواجه است، زندان ها را به پارک و شهرتهران را به نگارخانهء هنری و دارای کمربند سبز سراسری تبدیل کنند، بدون آن که زندان های تازه تر و مجهزتر و با معماری پیشرفته تری ساخته شود؟!

زندان ها برای اربابان قدرت، و برای حکومت های استبدادی و حکومت اسلامی بیش از همه، همواره یکی از ابزارهای مهم تنبیه و تنبه برای کنترل جامعه و بهنجار سازی شهروندان و برقراری «نظم و نسق» بوده است و حالا جمهوری اسلامی به این صرافت افتاده است که برای آنکه واقعاً "ندامتگاه" باشد و برای کاستن از دردسرهای کنونی باید به بیرون از شهر انتقال یابد.

بردن زوری شهروندان به بهشت به مدد «شلاق و بالاتر از شلاق»، که حکومت اسلامی در فاز انحطاط و گندیدگی کامل خود ابائی از طرح صریح آن ها در تریبون های رسمی خود ندارد، ترجمان خود را فقط می تواند در ساختن زندان های هرچه بیشتری پیدا کند. زندان اوین هم چون جعبه سیاه رژیم، حامل اسرار بیش از سه دهه جنایت اقتدار گرایان و تاراج گران بی مهارحاکمان است. از همین رو به عنوان میراثی تاریخی، بخشی از تاریخ معاصر ایران را تشکیل می دهد و باید اوین با همهء دیوار نوشته ها و پروندهایش، با اتاق ها و ابزار و آلات مخوف شکنجه اش، با صدها و هزاران بازجوی کینه ورزش، با بندهای گوناگون اش که در طی حیات جمهوری اسلامی مداوماً پر و خالی شده است، با خاطرات گفته و ناگفته زندانیان و مشاهدات ناگفتهء هزاران گمنامی که گذرشان به زندان اوین افتاده و هیچ گاه امکان و یا جرئت افشاء دیده های خود را نیافته اند، و خانواده ها و بازماندگان بسیارانی که فله ای اعدام شدند و هیچ گاه فرصت افشاگری و دفاع از خود را نیافتند، و خلاصه اوین با همهء نشانه ها و قرائن خود، گنجینهء بزرگی از اسرار ناگفته ای است که افشاء و آشکارشدن آن ها می تواند دودمان هر حکومتی را بباد داده و ننگ جنایت علیه بشریت را بر پیشانی اش حک کند.

پس، آقای شهردار! تهران را باید در کلیت اش، هم در نمایه هایش و هم در نانمایه هایش [پنهان مانده اش]، به تصویر کشید. اگر واقعاً شهردار تهران و حامیان این پروژه ریگی به کفش نداشته و قصد پنهان ساختن و یا "معدوم کردن"جعبهء سیاه جنایت های رژیم را در سر ندارند، می توانند با تبدیل اوین به موزه و نمایشگاه سه دهه کشتار و جنایت، بناها و تصاویر و تاریخچهء طولانی و خونین زندان اوین و صحنه های شکنجه ها و کشتارهای صورت گرفته در آن را به نمایش بگذارند، که شاید هم عرض و طول پارک کفاف همهء آن ها را ندهد. در این صورت مطئمن باشند که قطعاً بر شهرت و جذابیت پارک و شمار دیدار کنندگان آن خواهند افزود و تصویر دقیق تری از سیمای شهر تهران و حاکمان اش و آنچه را که در پشت دیوارهای آن گذشته و می گذرد به بینندگان ارائه خواهند داد و برای شخص شهردار هم «باقی الصالحاتی» خواهد بود که چه بسا در عبور از پل صراط بدادش برسد!

وانگهی، همه می دانیم که حذف صورت مسأله به معنی حذف خود مسأله نیست. جمهوری اسلامی حتی یک روز هم بدون زندان و سرکوب و شکنجه و اعدام قابل دوام نیست. بنابراین سؤال مهم این است که با تخریب اوین قدیم بفرمائید، اوین جدید قرار است در کجا و با چه شکل و شمایل و با چندین برابر گنجایش و با چه نوع ادوات و تجهیزات مدرن تری ساخته شده است؟ سهم وزارت اطلاعات و اطلاعات سپاه و دادستانی و سایر ارگان های رنگارنگ سرکوب در اوین جدید چه خواهد بود؟

1- «رئیس قوه قضائیه با تبدیل زندان اوین به پارک موافقت کرد»

2- دوسال پیش: در جمهوری اسلامی هتل ها به زندان ها رشک می برند. زندان اوین باید بماند و اسرار نهفته در خود را بازگو کند!