نادر هدايتی: تغييراتی از بالا؟

تأسيس: 14 مرداد 1392 | در نخستين کنگرهء سکولار های ايران | همزمان با 107 مين سالگرد مشروطه

16 امرداد ماه 1394 ـ 7 ماه اگوست 2015

از آغاز جمهوری اسلامی تاکنون هر گاه هاشمی رفسنجانی مجال سخن پیدا کرده به نوعی برایم قابل توجه بوده است. فکر میکنم رفسنجانی سیاسی ترین آخوند دولتی در ایران باشد. حاشيه نمیرود، به صحرای کربلا نمیزند و بندرت آيه و حدیث میخواند. او بیشتر از آنکه آخوند باشد یک فرد سیاسی است. رفسنجانی استاد دروغهای شاخدار و تحریفهای سرنوشت ساز است ولی در همان حال بسیاری از واقعیات و مخفی کارهای درون حکومتی را افشا میکند که دیگران نه اطلاع دارند و نه جسارت بیان آن را در خود می بینند. اکنون که مذاکرات با آمریکا هنوز بحث داغ روز است بر خلاف سال های گذشته به رفسنجانی اجازهء دیدار با گروه هایی داده می شود تا تریبونی برای بیان نظرات اش داشته باشد. بی تردید این کار کاملاً عمدی و در جهت مصالح کلی نظام صورت می گیرد. رسانه های فارسی زبان غرب هم از خدا خواسته با آب و تاب آنرا پوشش داده و با اشتیاق بازتاب می دهند.

رفسنجانی می گوید رهبر از سال 92 برای گفتگو با آمریکا آماده بود و زمينه سازی هایی صورت گرفته بود که همگان از آن مطلع نبودند. من فکر می کنم رفسنجانی در اینجا واقعیت را بیان می کند. این اعتراف در واقع تأییدی بر صحت نظر برخی از تحلیلگران اوضاع ایران است که از ابتدا معتقد بودند بقدرت رساندن حسن روحانی و تیم همراه اش طبق نقشه از قبل برنامه ریزی شذه و یکی دیگر از سلسله انتخابات مهندسی شده در جمهوری اسلامی بود. اتفاقا بسیار هم راحت و کم هزينه بدست خود مردم رأی دهنده با ایجاد این توهم که این بار گشایشی و کور سوی امیدی وجود دارد!

جمهوری اسلامی با تجربهء چند دهه حکومت بر مردم ایران بدرستی در عمل به این نتيجه رسیده است که هر گاه بخواهد مهرهای را بر سر کار بیاورد تنها کافی است وانمود شود که آن شخص مورد عنایت ویژه و نظر مساعد آقا نیستند، همین کافی خواهد بود تا میلیون ها رأی مردم بسود او به صندوق ها ریخته شود. در مورد حسن روحانی دقیقاً چنین شد.

ممکن است بر این باور باشید که ضرورتی برای این کار وجود نداشت و رژیم می توانست مانند سال 88 آراء مردم را به هیج گرفته و اعداد را آن طور که خود می خواهد اعلام کند. من می گویم البته که می توانست زیرا جمهوری اسلامی از توان سرکوب فوق العادهای برخوردار است، از سوی دیگر مردم هم بسیار پراکنده، وحشت زده،غیر متشکل و بی افق هستند و در حال حاضر جایگزینی جدی برای جابجایی قدرت و در اختیار گرفتن حکومت وجود ندارد. ولی فراموش نکنیم که با وجود این در سال 88 توازن قدرت برای دست کم چندین روز به نفع مردم تغییر کرد. اینکه چرا جنبش سبز به نتیجه نرسید و ناکام ماند بحث دیگری را می طلبد. واقعیت این است که راه بی دردسر و مزورانه تری وجود داشت و اصلاً مایل نبودند خود را بار دیگر در شرایط سال 88 قرار دهند. درس کافی را از به قول خودشان "فتنه" گرفته بودند. چرا بیایند و دوباره خطر را به جان بخرند در حالی که می توانند خیلی ساده با ظاهری قانونی و اتفاقاً با بهره گیری از موج نارضایتی خود مردم به نتیجه مطلوب دست پیدا کنند؟

رفسنجانی مثل اینکه به سال 57 هم اشاره کرده که امام مبتکر و خواهان مداکره با امریکا بود. در این مورد هم کاملاً درست می گوید. تمام شواهد و اسناد و مدارکی که بعداً علنی شدند به روشنی پرده از توافقات نهانی و هماهنگی خمینی و آمریکا برای هموار ساختن تشکیل حکومت اسلامی در ایران برداشتند.

همانطور که گفته شد، هاشمی رفسجانی فعلاً مجال سخن یافته است. باید دید هدف از این کار چه می تواند باشد. بخش های مهمی از قرارداد اخیر کشورهای غربی با ایران، آن طور که هر دو طرف اعلام کرده اند محرمانه است؛ بنابراین، بعید نمی دانم به مسائل امنیتی و چگونگی ساختار درون حکومتی در ایران مربوط باشد. شاید تغییراتی در راه است. تغییراتی از بالا و فعلاً فقط در میان حکومتگران.