جواد ظریف و جایزهء صلح نوبل

رضا تقی زاده

هواداران برجام هسته ای که از هر وسیلهء ممکن برای تبلیغ و تحمیل موافقت اتمی 14 ژوئیهء وین به اعضاء کنگره آمریکا استفاده کرده اند، ظاهراً با خبر نامزد کردن جان کری و جواد ظریف برای دریافت جایزه صلح نوبل تلاش می کنند این موافقتنامه را تلاشی موجه برای پرهیز از کشتار انسان ها معرفی کنند؛ مسیری که معمر قذافی دیکتاتور نگون بخت لیبی در سال 2003 با تعطیل کامل برنامه ءاتمی کشور خود طی کرد، ولی هرگز طمع جایزهء صلح نکرد!

جایزهء صلح نوبل را صاحب صنعت و مخترع سوئدی، الفرد نوبل، در کنار چهار جایزهء دیگر برای علوم شیمی، فیزیک، پزشکی وادبیات، با انگیزهء بها دادن به صلح جهانی خلق کرد. آرمان ها و یا نتایج تلاش های برخی از برندگان جایزهء صلح نوبل در موارد بسیاری در زمان دریافت شاید هنوز از نتیجه دور بوده اند، چنانکه اوباما در سال اول رییس حکومت خود این جایزه را دریافت کرد و بحث انگیز شد.

نامزد کردن فرد یا یک موسسه برای دریافت جایزهء صلح نوبل مرحله ای نسبتاً ساده است، بطوری که یک دانشگاهیِ شناخته شده، عضو یک مجمع جهانی، عضو فعال و یا بازنشستهء کمیتهء نوبل در نروژ و یا هر یک از برندگان پیشین جایزه می توانند با ارسال یک نامه و یا ایمیل که در آن نام و مشخصات سادهء نامزد مورد نظر نوشته شده، تا اول ماه آوریل هر سال فرد و یا موسسه ای را به معرفی کنند.

اسامی نامزدها تا 50 سال انتشار نخواهد یافت و جزء اسرار کمیته باقی می ماند. تنها تعداد نامزدها از سوی کمیته منتشر می شود که بر این اساس برای سال جاری 276 نفر تاکنون نامزد شده اند- دومین رقم بالای نامزدها در تاریخ اهداء جایزه بعد از شمار نامزدهای سال گذشته که به 278 رسید.

به این ترتیب خبر نامزدی جواد ظریف برای دریافت جایزه صلح نوبل یا توسط خود او یا تبلیغاتی چی های حکومت اسلامی مطرح شده و یا از سوی گروه مذاکره کنندگان طرف متقابل که جان کری را نیز نامزد کرده اند انتشار یافته است.

این روال نامزدی جایزهء صلح نوبل، ظاهراً با تقلید از الگوهای برنده شدن «نمایندگان دو دشمن بعد از آشتی»، طراحی شده. در سال 1973 هنری کیسینجر وزیر خارجه وقت آمریکا در دولت نیکسون، بعد از صلح ایالات متحده با ویتنام، به اتفاق لی دک هو وزیر خارجه ویتنام شمالی، برندهء جایزهء صلح نوبل اعلام شد و جنجال گسترده ای را در جهان برانگیخت. در نمونهء دیگری انور سادات رییس جمهور پیشین مصر و مناخیم بگین نخست وزیر پیشین اسرائیل در سال 1978 به این جایزه رسیدند.

در نمونهء سوم از این دست، یاسر عرفات رییس سابق دولت خود گردان فلسطین در سال 1994 به اتفاق اسحاق رابین و شیمون پرز، نخست وزیر و رییس حکومت وقت اسرائیلف جایزهء صلح نوبل را دریافت کردند.

چگونه انتخاب می کنند؟   

کمیتهء صلح نوبل دارای پنج نمایندهء مستقل است که از سوی پارلمان آن کشور برگزیده شده اند. اعضاء کمیته، بعد از بحث و بررسی از میان اسامی دریافت شده تا ابتدای ماه فوریهء هر سال، لیست کوتاهی را در ماه مارس از بین 5 تا 20 نامزد انتخاب می کنند.

در ماه اوت اعضاء کمیته نظر خود را با چند کارشناس در میان می گذارند و در ماه اکتبر برندهء جایزه را انتخاب می کنند. در میان برنده شدگان مشهور جایزه صلح نوبل نام آنگ سان سوچی، رهبر مخالفان دولت میانمار، و نلسون ماندلا نیز قرار دارد.

 در میان 227 برندهء جایزه نام شیرین عبادی نیز دیده می شود که در سال 2003 این جایزه را دریافت داشت. تا سال گذشته در مجموع 11  زن مسلمان به دریافت جایزه صلح نوبل نائل شده اند.

م        مبلغ جایزه اندکی کمتر از ۵/۱ میلیون دلار است. حکومت اسلامی به بهانهء عدم پرداخت مالیات جایزهء صلح نوبل برای شیرین عبادی و خانوادهء او مشکلاتی را فراهم آورد.ه

ظریف و جایزه

با در نظر گرفتن مراحل زمانی نامزدی، نام جواد ظریف (و جان کری) برای دریافت جایزه می باید تا ماه فوریه به کمیته نوبل در نروژ رسیده باشد. در ماه فوریه هنوز توافق اتمی 14 ژوئیه به امضاء نرسیده بود و حکومت اسلامی در آن تاریخ با انتشار خط قرمز های متعدد حتی تهدید به ترک مذاکرات اتمی می کرد.

در وضعیت کنونی نیز تکلیف نهایی توافق جامع (برجام) هنوز روشن نیست. چند روز پیش علی خامنه ای رهبر حکومت اسلامی، با تأکید بر ضرورت مداخلهء مجلس در بحث توافق اتمی، مانع تازه ای در راه اجرای آن تراشید.

بعلاوه، شهرت جهانی حکومت اسلامی به عنوان یک حاکمیت سیاسی متصل به تلاش آن برای دست یافتن به سلاح های کشتار جمعی، حمایت از تروریسم بین الملل، ضایع کردن حقوق بشر در داخل کشور، از میان بردن آزادی های سیاسی، برگزاری انتخابات مهندسی شده و قرار دادن صافی های سیاسی برای پرهیز از انتخاب آزاد است. حکومت اسلامی طی سه دههء گذشته رکورد دار جهانی اعدام شهروندان خود بوده و این شمار در دولت مدعی جایزه صلح نسبت ب سال پیش از آغز کار افزایش یافته است!

حضور حکومت اسلامی در کشورهایی مانند سوریه، لبنان، عراق و یمن نیز با انگیزه های بشر دوستانه صورت نگرفته، سهل است، که این حضور بر اساس شواهد متعدد، مصداق روشن مداخلهء نظامی است. حکومت اسلامی یک پای اصلی جنگ داخلی در کشور سوریه بشمار میرود که تاکنون بیش از 200 هزار قربانی گرفته و پناه جویان آن اینک بزرگترین سیل مهاجرت در جهان را از زمان جنگ دوم جهانی تاکنون رقم زده اند.

با این اوصاف چگونه قابل توجیه خواهد بود که نمایندهء سیاسی چنین حاکمیتی را، تنها به بهانهء قبول تحت فشار و نه داوطلبانه محدود ساختنِ تلاش برای دست یافتن به سلاح اتمی، نامزد و برندهء جایزهء صلح نوبل معرفی کرد در حالی که برندهء قبلی جایزه از ایران تنها به علت دفاع از حقوقِ از میان رفتهء مردم در برابر بیداد های همین رژیم به جایزهء صلح دست یافته بود!

اگر نامزدی ظریف برای دریافت جایزهء صلح نوبل قابل توجیه است معمر قذافی دیکتاتور سابق لیبی را، که در سال 2003 بدون قید و شرط تمامی برنامهء دست یافتن به بمب اتمی کشور خود را تسلیم کرد، می باید ده بار موجه تر از نمایندهء حکومت حکومت اسلامی برای دریافت جایزه صلح دانست.

http://www.roozonline.com/persian/opinion/opinion-article/article/-f98bbb52d5.html

بازگشت به خانه