ضرورت حفظ اینترنت در برابر سانسور و خلاف‌کاری‌ها

گزارشی از سمينار «استفاده از ابزار ديجيتال برای تغيير»

محسن بهزادکریمی

روز سه شنبه 17 نوامبر به دعوت گروه پارلمانی« برنامه‌ریزی دیجیتال»، به میزبانی خانم «ماریتچه اسخاکه»، نمایندهء پارلمان اروپا از کشور هلند، سمیناری زیر عنوان «استفاده از ابزار دیجیتال برای تغییر» در پارلمان اروپا (بروکسل) برگزار شد.

در آغاز این جلسه خانم اسخاکه با ابراز همدردی با قربانیان حوادث تروریستی اخیر به ضرورت برخورداری فضای رسانه‌‌های دیجیتال از سلامت و امنیت اشاره کرد و با تاکید بر لزوم احترام به حریم شخصی و آزادی بیان به این مهم اشاره کرد که هرچند ضرورت نظام‌مندی فضای اینترنت بیش از هر زمان دیگری لمس می‌شود اما این نیاز نباید بر حق برخورداری هر فرد از اینترنت آزاد چیره شود.

در پنل نخست این سمینار، خانم سامیا ملهلم از بانک جهانی به توضیح و تشریح پروژه‌ها و سرمایه ‌گذاری‌های بانک جهانی با دیگر نهادهای بین‌المللی در زمینه گسترش امکان دسترسی به اینترنت در کشورهای در حال توسعه  پرداخت. وی این گونه پروژه‌ها را زیر شاخه‌ای از اهداف کلی بانک جهانی در رابطه با کشورهای در حال توسعه تعریف کرد، به گفته وی «دسترسی و اتصال به شبکه جهانی دو هدف اصلی بانک جهانی و سازمان ملل یعنی پایان دادن به فقر مطلق و رشد در آمد در کشورهای در حال توسعه است. اینترنت ابزار بازتاب و صدای توسعه است».ه

خانم ملهم گفت: بانک جهانی تسهیلاتی را برای تامین بودجه طرح‌های اتصال به اینترنت در مناطق دور افتاده در اختیار دولت‌ها قرار می‌دهد. این مناطق بیشتر مناطقی هستند که شرکت‌های تجاری به دلیل عدم سود دهی بالا رغبتی به سرمایه‌گذاری در آنجا را ندارند. آنچه ما متعهد به انجام آن شده‌ایم شامل ایجاد امکان اتصال به شبکه جهانی با قیمت مناسب محلی، کابل کشی دریایی و گسترش برنامه‌های آموزشی است. بسیاری از دولت‌ها در مناطق در حال توسعه نگرانند که با دسترسی شهروندان ‌شان به اینترنت آزاد از میزان توان کنترل‌شان کاسته شود. اما باید این مهم را در نظر بگیرند که تکنولوژی به خودی خود بی طرف است و به نمود بیشتر ارزش‌ها کمک می‌کند و این استفاده نادرست از تکنولوژی است که گاهی دردسرآفرین است.

سخنران دوم این پنل آقای اِدی هارتوگ از کمیسیون اروپا بود  که با اشاره بر لزوم دسترسی همگان به اینترنت با قیمت مناسب اشاره کرد و معضلات دنیای ارتباطات را در حال حاضر در بخش صنعت و آموزش در مالیات بر ارتباطات دیجیتال، بی سوادی دیجیتال در میان بخشی از میان‌سالان، و هزینه تدارکات دانست و در زمینه سیاسی به ممنوعیت‌ها و مسدود کردن اینترنت و فیلترینگ و جاسوسی از شهروندان توسط برخی دولت‌ها از جمله ایران، چین و کره شمالی اشاره کرد.

وی با تاکید بر نیاز به وجود یک مجموعه نظارتی بین‌المللی مبتنی بر ارزش‌ها و هنجارهای جهانی  بر فضای مجازی و آزادی اینترنت  تاکید کرد.

در پنل دوم آقای گریین از کمیسیون عالی امور پناهندگان به ارائه گزارشی از طرح‌های نهادهای مدنی و بخش خصوصی در همکاری با این کمیسیون پرداخته و گزارشی مشروح از عملکرد و نیاز به دسترسی پناهندگان به اینترنت و تلفن هوشمند با قیمت مناسب ارائه داد.

وی گفت: در جامعه غرب شاید شما شاهد بخش کوچکی از حجم پناه ‌جویان باشید اما در کمپ‌هایی در آفریقا ما اداره شهرک‌های پناه‌جویی تا سقف جمعیت 160 هزار نفر را بر عهده داریم. امکان ارائه خدمات ارتباطی به این افراد، استفاده از اینترنت برای دسترسی به  مراکز درمانی، آموزش، منابع اطلاعاتی، مشاوره حقوقی و تماس با خانواده‌هایشان از ضروریات این پناه‌جویان است که با مشارکت نهادهای مدنی و سازمان‌های بین‌المللی در تلاش هستیم تا در تمامی ‌کمپ‌ها امکان برقراری ارتباط را میسر سازیم.

آقای گریین ادامه داد: «عدم برخورداری از کارت شناسایی معتبر و کارت بانک امکان عقد قرارداد با شرکت‌های تجاری عرضه کننده خدمات تلفن و اینترنت را از پناه‌جویان سلب نموده است، ما در تلاش هستیم تا با عقد قرارداد با شرکت‌هایی که با ما همکاری دارند این امکان را برای پناه‌جویان میسر سازیم.«

سخنران بعدی این نشست، آقای مارتین، از کمپانی فیس‌بوک و مشاور پیشین جرج بوش دوم، به توضیح در رابطه با آن دسته از برنامه‌های کمپانی خود در زمینه ارائه امکان اتصال به شبکه جهانی در مناطق محروم و در حال توسعه پرداخت. وی یادآور شد که طرح اینترنت دات اورگ که اکنون به فی – ری بیسیک تغییر نام داده است امکان دسترسی رایگان به تعداد زیادی از وبسایت‌ها و بانک‌های اطلاعاتی مورد نیاز را به کاربران در مناطق محروم می‌دهد.  این سیستم کوچک‌ترین هزینه‌ای برای کاربران ندارد و آنها می‌توانند از اطلاعاتی از قبیل طرح‌های سلامت، آموزش و بسیاری دیگر از خدمات اجتماعی آنلاین به طور رایگان بهره‌مند شوند.

در بخش بعدی آقای سیِد کریم از کمپانی آوترنت به ارائه توضیحاتی در رابطه با خدمات این شرکت پرداخت. سیستم آوترنت بدون نیاز به اتصال به شبکه جهانی امکان دسترسی و دریافت داده‌های اطلاعاتی موجود در فضای اینترنت را از طریق امواجی شبیه موج کوتاه که توسط ماهواره‌های تلویزیونی پخش می‌شوند را به کاربران در مناطق دورافتاده می‌دهد. این سیستم که با استفاده از گیرنده‌هایی شبیه به دريافت کننده (رسیور) ماهواره کار می‌کند گزیده‌ای از اطلاعات مورد نیاز و هدفمند را در زمینه آموزش و بهداشت و دیگر مسائل اجتماعی بدون کوچک‌ترین نیازی به اتصال به شبکه جهانی به کاربران عرضه می‌کند. این شرکت قصد دارد در آینده نزدیک از سیستم پیامک برای دو طرفه کردن این ارتباط استفاده کند و امکان تماس کاربران را با یکدیگر نیز میسر سازد.

در ادامه این کنفرانس، نمایندگان چند شرکت تجاری که خدماتی را به سازمان‌های بین‌المللی در رابطه با ایجاد ارتباط و انتقال  اطلاعات و آموزش از راه‌های مختلف ارائه می‌دهند به توضیح نوع و ساختار فعالیت خود پرداختند.

در پایان این پنل خانم بوملیر از مرکز سیاست‌گذاری موسسه غیر انتفاعی جامعه اینترنت به ارائه گزارش در رابطه با کار کرد این مرکز پرداخت. نقشه نظارتی این سازمان بر عملکرد شرکت‌های اینترنتی بین‌المللی و همچنین عملکرد دولت‌ها و تهیه گزارش در رابطه با تخلفات و نیز از میزان ضرر و زیان اقتصادی کشورها به دلیل سانسور و یا محدود کردن اینترنت از مهم‌ترین فعالیت‌های این مرکز به شمار می‌رود. همچنین ارائه گزارش‌های مستند به مراکز حقوق بشری در رابطه با تخلفات دولت‌ها و محدودیت‌های اعمال شده از جانب آنها نسبت به شهروندان خود یکی دیگر از موارد مهم در دستور کار این مرکز است.

در پاسخ به سوال مطرح شده از سوی خبرنگار کیهان لندن در رابطه با مشکلات موجود در فضای مجازی ایران و محدودیت‌های اعمال شده از سوی رژیم و اینکه آیا راهکاری در دستور کار هر یک از این سازمان‌ها برای رفع این محدودیت‌ها یا ارائه خدمات تکنیکی در جهت غلبه بر فیلترینگ دولتی موجود است یا خیر، هیچ یک از سخنرانان جواب صریحی، احتمالا به دلیل شرایط سیاسی موجود، ندادند. تنها شرکت اوترنت با ابراز آمادگی در ارائه خدمات و در دسترس قرار دادن داده‌هایی با ساز و کار بهداشتی و آموزشی، اجتماعی  تنها مشکل حال حاضر را چگونگی انتقال گیرنده‌ها به کاربران ایرانی دانست و این محدودیت‌ها  را سد راه خود معرفی کرد.

در پایان این جلسه، معاون نخست وزیر بلژیک به جمع سخنرانان پیوست و با تاکید بر نیاز روزافزون به امکان دسترسی به اطلاعات، تکنولوژی دیجیتال را از ارکان و ارزش‌های امروز بشر دانسته و به عنوان یکی از ابزار آزادی، نیاز به تامین امکان اتصال به شبکه جهانی را از بسیاری دیگر از طرح‌های عمرانی و بهداشتی سودمندتر و کاراتر دانست. وی افزود: «برای مثال در دوره اپیدمی ‌بیماری ایبولا  اطلاعات منتشر شده از طریق شبکه اینترنت یکی از مهم‌ترین ابزار پیشگیری بود».ه

الکساندر دکروو، معاون نخست وزیر بلژیک گفت: اینترنت امروز در مهم‌ترین تلاش جامعه جهانی یعنی مبارزه با فقر و نابرابری عمده‌ترین نقش را ایفا می‌کند. اینترنت فرصت آموزش را در تمام زمینه‌ها به دور از هر تبعیضی و بدون در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی ایجاد می‌کند.

وی ادامه داد: «با وجود تمام فجایع اخیر امروز ما در دنیای  رو به رشدی زندگی می‌کنیم که فقر و نابرابری و عدم دسترسی به امکانات رفاهی و بهداشتی از هر زمان دیگر کمتر است، جامعه جهانی و پروژه توسعه پایدار می‌تواند با بهره‌گیری از اینترنت و دیگر ابزار دیجیتال به اهداف تعیین شده تا سال 2020 دست یابد، من افق روشنی را در پیش رو می‌بینم. امروز اینترنت این امکان را به شما می‌دهد که از طریق دانشگاه‌های مجازی به بهترین مدارج تحصیلی و به دور از هر هزینه گزافی دست یابید. طرح‌های توسعه پایدار سازمان ملل و اتحادیه اروپا و دیگر ارگان‌های بین‌المللی امروز با استفاده از تکنولوژی ارتباطات به ارائه خدمات و آموزش بهداشت در دور افتاده‌ترین مناطق دنیای در حال توسعه می‌پردازد».ه

الکساندر دکروو در پایان گفت: «ما باید کار ساخت و ساز صنعتی را به بخش خصوصی بسپاریم و منابع مالی خود را معطوف به بخش آموزش و دنیای دیجیتال کنیم. در رابطه با محدودیت‌های اینترنتی در برخی کشورها چه با آنان که رابطه تجاری داریم و چه آنان که از ما کمک‌های مالی دریافت می‌کنند ما باید به اندازه‌ای که مردم این کشورها از سیاست‌های سانسور و محدودیت‌های اعمال شده از سوی دولت‌شان انتقاد می‌کنند انتقاد کنیم».ه

برگرفته از سايت کيهان لندن

بازگشت به خانه