توافق چپ ایران به کجا رسید؟

دنیز ایشچی

       رهبران نزدیک به دویست کشور جهان، پس از دو هفته مذاکرات شبانه روزی توانستند در زمینهء کاهش سوخت کربن و تولید گازهای کربنیک و محافظت از محیط زیست و زنده نگه داشتن کره زمین به توافق برسند، این در حالی ست که نمایندگان چپ ایران، پس از هفت سال مذاکرات و تداوم «پروژهء وحدت چپ»، اعلام شکست مطلق کرده و ادامه کارکرد در مورد احتمال کار مشترک در زمینهء تنظیم منشور فراگیر چپ را به ناکجا آباد رجوع داده اند.

       ما سال دو هراز و پانزده را در حالی به پایان می رسانیم که نه تنها مسببین شکست این پروژه از پذیرش مسئولیت تاریخی یک چنین رفتاری در غذاب وجدان نیستند، بلکه بر اساس آخرین گزارش نشست نمایندگان پروژهء وحدت چپ، احتمال صورت گیری کار مشترک در این زمینه را در سایه روشن های نامعلومی به ناکجا آباد رجوع داده اند. کارشکنان و چوب لای چرخ گذارندگان این پروژه، مغرور از حفظ مواضع مقّدس خویش، و با اظهار افتخار از این بابت که با عدم همکاری در زمینهء یافتن فصل مشترک هایی که بشود بر محورهای آنها منشور مشترکی تهیه گردد، با پر رنگ تر کردن خط قرمز هایی که به دور خود کشیده اند، و تنگ تر کرده دایرهء محدوده های پایه ای اندیشه های «مقدّس» خویش، باد در غبغب انداخته، احساس می کنند که از این طریق اسم و رسمی مقدس در تاریخ چپ ایران برای خویش برجای خواهند گذاشت و اینکه اسم هاشان در ردیف بزرگترین کارشکنان و متلاشی کنندگان جنبش چپ ایران در تاریخ هم قرار گیرد نيز برايشان مهم نیست و مانعی ندارد.
       «سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)» در آوریل 2015 اعلام نمود: "کنگرهء چهاردهم، با صدور قرار جامعی، راه طی شده تاکنونی را تأیید و اعلام کرد که سازمان، با وفاداری به توافقات حاصلهء تاکنونی و توافقاتی که تا برگزاری کنگره حاصل خواهند شد، در کنگرهء مشترک شرکت خواهد جست".

       «کنشگران چپ» نیز در پایان ماه می نظر خود را چنین بیان داشتند: "در کنگرهء وحدت چپ شرکت می کنیم". در ضمن آنها مطرح کردند که: "تصمیم گرفته شد طی نامه ای از هیئت های نمایندگی سه طرف پروژه تقاضا شود تا در کوتاه ترین زمان جلسهء خود را پیرامون آیندهء این پروژه برگزار نمایند".

       این مواضع به وضوح نشان می دهند که در وحلهء اول سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)، و در مرحلهء بعدی طیف کنشگران چپ، با اراده ای مصمم و روانی مسئولانه و دلسوز، خواهان برداشت گام های جدّی، روشن، مرحله ای و برنامه ریزی شده در این زمینه هستند. هم سازمان (اکثریت) و هم کنشگران چپ تا به حال هم نشان داده اند که در این راه با تمام توان خویش بصورتی سازنده شرکت داشته اند. در مقابل گزارش «سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران» چه چیزی را مطرح می کند. گزارش اخیر چنین مطرح می کند.
       موضع «شورای موقت سوسیالیست ها» از اول مشخص بود. آنها از اول گفته و تاکید می کردند که خواهان وحدت نیستند و لذا از این تریبون برای ترویج اندیشه ها و نقد اندیشه های دیگران استفاده کرده و تلاش می کردند تا وزنهء خویش را در مجموعهء جنبش چپ ایران سنگین تر کنند. در اجلاس آخر نيز «شیدان وثیق» با شفافیت همین موضع را مطرح کرد که نه تنها به پروژه ای به نام پروژه وحدت چپ اعتقاد ندارند، بلکه دیگر "در سایر بخش ها حضور نخواهد داشت".

       این در حالی ست که شورای موقت سوسیالیست ها در دهم ماه می 2015 اعلام نمود: "از آنجا که این پروژه موفق به تبین پایه های نظری و تشکیلاتی مورد توافق چهار جریان، بر مبنای یک منشور و یک اساسنامه، نگردید کنگرهء مشترک نمی تواند بر اساس نقشه راه شکل گیرد". سپس اين شورا چگونگی حرکت به پیش را از طریق آدرسی پیشنهاد می کند که دور تسلسل و دور خود چرخیدنی بیش نیست. آنها مطرح می کنند: "کمیسیونی برای تدوین منشور، تحت مسئولیت گروه تدارک و سازماندهی تشکیل شود. در این پیشنهاد تاکید شد که کمیسیون، اختلافات مهم برای ایجاد یک تشکل واحد را پس از بحث مشخص و برای چگونگی برخورد با آن، راه حل ارائه نماید. تصمیم برای ترکیب کمیسیون، روش کار آن و نکات تکمیلی در رابطه با نقشه راه به اجلاس آتی احاله گردید".

       بدين ترتيب پيشنهاد شده که اجلاسی تشکیل شود، و از درون آن کمیسیونی تشکیل شود، و این کمیسیون نکات مورد اختلاف را مطالعه کرده و چگونگی برخورد آینده را مشخص نماید. سپس برآورد کارکرد چنین کمیسیونی دوباره توسط همه به بحث گذاشته شده و دور تسلسل دوباره تکرار گردد. و این همه اتلاف وقت و انرژی برای کار کمیسیونی است که هیچ کس قبول اش نخواهد داشت و دوباره با نظرات آن سال ها "نشستند و گفتند و برخاستند" را تکرار خواهد کرد.
       "مسئول نمایندگی سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران" نیز اعلام نمود از آنجا که معتقد است گفتگو پیرامون سرنوشت پروژه می بایست به هیئت های نمایندگی طرف های پروژه سپرده شود، از این رو در موضوعات دیگر در جلسه شرکت نخواهد کرد: "متاسفانه در حال حاضر سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران نمی‌تواند نسبت به تداوم این پروژه یا توقف آن نظر قطعی ابراز کند".

       بد نيست که این پاراگراف را به سه قسمت تقسیم کنیم:

       قسمت اول اینکه "سازمان اتحاد فدائیان مطرح می کند که ادامهء مذاکرات پروژهء وحدت چپ به هیات های نمایندگی واگذار شود". این پیشنهاد نه فقط فرستادن همگان بدنبال نخود سیاه است، بلکه آنها خواهان گفتگو در رده های دوم و سوم بصورت گفتگوهای کم اهمیت و تسلسل وار دوره ای بی نتیجه هستند که چيزی بغیر از دور هم چرخیدن به شیوه سال های گذشته نمیباشد.
       قسمت دوم پاراگراف مطرح می کند که "سازمان اتحاد فدائیان ایران در جلسه شرکت نخواهد کرد". نیّت جریان فکری حاکم بر سازمان فدائیان خلق ایران، که طی چندین سال گذشته بر پروژهء وحدت چپ اعمال شده، در جوهرهء این جمله نهفته است. آنهایی که خواهان شرکت در جلسه و جلسات پروژهء وحدت چپ نبودند، چه نیتی در سر داشتند؟ آیا این وضعيت نمی رساند که که آنها از اول خواهان وحدت نبوده و اهداف و انگیزه های دیگری را در سر داشته اند؟ آیا این انگیزه می تواند اینطور باشد که آنها از این طریق موفق به ایجاد تریبونی شده بودند که بتوانند از آن برای تبلیغ و ترویج اندیشه های خود استفاده کرده و برای خویش موقعیتی کاذب آفریده و بتوانند، زیر سایهء چتر ائتلاف شکننده با شورای موقت سوسیالیست ها، به جذب نیرو از دیگر سازمان های چپ بپردازند؟
       قسمت سوم پاراگراف مطرح می کند که "سازمان نمیتواند نسبت به تدوام پروژه نظر قطعی ابراز کند". این جمله گرچه از یک طرف نشان می دهد که جریان فکری حاکم بر این سازمان نه تنها در جوهر فکری سیاسی خویش خواهان وحدت پروژه چپ نمی باشد، بلکه سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران نه تنها از اتحاد فکری لازم برخوردار نیست، بلکه در مورد پروژهء وحدت چپ از چنان تشتت فکری در عذاب می باشد که در زمینهء تدوام یا عدم تداوم این پروژه بلاتصمیم مانده است.

       در ریاضیات قانونی داریم که مطرح می کند مثبت ضربدر منفی می شود منفی. اگر طیفی در این سازمان موافق و طیف دیگری مخالف تداوم پروژهء وحدت باشند، نتیجه و برآیند عمل همچنان منفی بوده و نتیجه این می شود که آنها در تدوام پروژهء وحدت نتوانند شرکت بکنند. اگر در درون سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران طیفی مسئولانه و دلسوزانه خواهان کارکرد سازنده و موثّری در جهت تحکیم پیوندهای کلیت طیف چپ ایران زیر هر منشور، مضمون و ساختاری باشند آنگاه این سوال مطرح می شود که چه راهکاری در مقابل طیف واقعی خواهان وحدت در درون اتحاد فدائیان خلق ایران وجود دارد؟ و سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت) در مسیر پیوند، تقویت و امتزاج این طیف در پروژهء واقعی وحدت چپ چگونه می تواند به کارکرد موّثر و سازنده ای دست بزند؟ این همه در شرایطی است که طیف دیگر درون اتحاد فدائیان خلق ایران که تظاهر به وحدت می کرده، نیتی غیر از خلاف ادعایش ندارند، خواهان وحدت نبوده و همچنان می خواهد زیر چتر شورای موقت سوسیالیست ها، اهداف دیگری را تعقیب بکند.
       شورای موقت سوسیالیست ها مطرح می کند که از اول خواهان وحدت چپ نبوده و الان هم خواهان چنین وحدتی نیستند. تکلیف آنها روشن بوده و هست. در سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت) نيز، کنشگران چپ دلسوزانه و مسئولانه خواهان یک چنین وحدتی بوده و در این راه نشان داده اند که تا چه اندازه مصمم و پیگیر کوشا بوده اند. الان هم متوجه می شویم که طیفی از درون سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران، به پیروی از سازمان اکثریت و کنشگران چپ، خواهان وحدت چپ می باشد و در این راه در مقابل طیف دیگر قد علم کرده است.

       آیا بهتر نیست که این سه طیف و جریان مسئوليت هستهء اولیهء پروژهء وحدت چپ را بر عهده گرفته و آن را در همکاری با همدیگر به پیش ببرند؟

       آیا بهتر نیست این سه جریان با همدیگر جریان وحدت شکن درونی سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران را از پروژه وحدت کنار گذاشته و به روشنگری نظری در مورد آنها در درون مجموعهء چپ ایران بپردازند؟

       آیا بهتر نیست این دفعه سازمان فدائیان ایران (اکثریت) به برخورد پسیو و دنباله روانهء خویش از سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران پایان داده و در این زمینه نقش پیشرو و پیشگام را بر عهده گرفته و مانع از بوجود آمدن یک چنین سوء استفاده های تاریخی از موقعیت وزین نیروهای چپ در جامعه ایران گردد؟

       آیا بهتر نیست این «مجموعه»، طیف منفی گرا و وحدت شکن درونی سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران را ایزوله و جدا کرده و خود مستقلاً به پیشبرد پروژهء وحدت چپ ادامه دهند؟

       آیا بهتر نیست آنها، در این زمینه، نظری به کلیت طیف چپ ایران انداخته و ببینند آيا دیگرانی هستند که از نظر فکری و قلبی در شرایط مساعدتری برای شرکت در تداوم پروژه ای وحدت قرار دارند؟

17/12/2015

www.kar-online.com

بازگشت به خانه