نتیجهء مذاکرات سوریه!

شهباز نخعی

Shahbaznakhai8@gmail.com

فاجعهء خونبار سوریه، یا به تعبیر دبیرکل سازمان ملل متحد "جنایت علیه بشریت"، مصداق بارز سنگی است که یک دیوانه به چاه می اندازد و صد عاقل نمی توانند آن را بیرون آورند. دیوانهء مبتلا به توهمی که این سنگ را به چاه انداخت سید علی خامنه ای بود که به پشتوانهء توفیق در سرکوب وحشیانه مردم ایران در سال 1388، در بهار سال 2011 که تظاهرات مسالمت آمیز مردم سوریه آغاز شده بود، دچار توهم گسترش حوزهء اقتدار خود به مدیترانهء شرقی شد و پنداشت که می تواند و باید برای سرکوب مردم سوریه به کمک دوست و متحد جنایتکار خود بشار اسد بشتابد و با این کار خود و منطقه را در باتلاقی فرو برد که تاکنون بیش از 260 هزار کشته و 11 میلیون پناهجو، آواره و بی خانمان داشته است.

متهم ردیف دوم این "جنایت علیه بشریت" نیز باراک حسین اوباما، رییس جمهوری آمریکا، است که به سودای حل پروندهء هسته ای حکومت آخوندی، بر آنچه که در سوریه می گذشت چشم بست و عملاً بانی و مسبب این "جنایت علیه بشریت" گردید.

در تابستان گذشته، حکومت آخوندی که پایش در باتلاق سوریه گیر کرده بود، برای رهایی خود دست به دامن ولادیمیر پوتین در روسیه شد و او نیز که پیشتر در جریان الحاق کریمه، درگیری های اوکراین و مسالهء سلاح های شیمیایی سوریه، باراک اوباما را به خوبی شناخته و با میزان بی تصمیمی و انفعال او آشنا شده بود، فرصت را غنیمت شمرد و به بمباران شهرها، روستاها و آنچه که از دسترس بشکه های انفجاری حکومت جنایتکار بشار اسد در امان مانده بود، پرداخت که این کار همچنان با شدّت و حدّت ادامه دارد و در آخرین نمونه آن، به گزارش "صدای آلمان" در 2 فوریه، 13 بهمن: «به گفتهء مخالفان، حملهء جنگنده های روسیه به حومهء شهر حلب، در این حمله که "بی سابقه" خوانده شده، بیش از 270 نفر کشته شده اند... سالم مسقط سخنگوی "کمیتهء عالی مذاکرات" در ژنو به خبرنگاران گفت: با وجود آن که شب گذشته [سه شنبه شب] یک قتل عام بزرگ در سوریه رخ داده، هیچ کس کاری انجام نداده و جامعه بین المللی به طور کامل کور است». 

در مورد "کوریِ" جامعهء بین المللی، شاید درست تر این باشد که گفته شود خود را به ندیدن می زند و در ماه های اخیر در رویارویی با واقعیت های غیر قابل انکار ناگزیر شده تا حدودی چشم بند خود را کنار بزند. در واقع، پس از امضای توافق نامهء "برجام"، باراک اوباما شاید براثر عذاب وجدان ناشی از تعلل در جلوگیری از رخداد "جنایت علیه بشریت" در سوریه، به فکر کارهایی که بیشتر جنبهء روابط عمومی و نمایشی داشت افتاد تا بلکه بخشی از این لکه ننگ ابدی را در ماه های پایانی دوران ریاست جمهوری از نام خود پاک کند.

از جملهء این مانوورهای دیپلوماتیک، سازماندهی برگزاری گفتگوهایی برای یافتن راه حل سیاسی و پایان دادن به جنگ فرسایشی و خونین 5 ساله ای بود که کل کشور سوریه را ویران کرده و برای کشورهای اروپایی نیز در زمینهء پذیرش پناهجویان مشکلات بزرگ، از جمله امنیتی، به وجود آورده است. 

درپی چند ماه زمینه چینی برای انجام این گفتگوها، جمعه گذشته پس از چند روز تأخیر، گفتگوها در مقر سازمان ملل متحد در ژنو به شیوه ای غریب آغاز شد.  غرابت این شیوه از آن جهت است که، برخلاف روال معمول گفتگو، طرفین رودرروی یکدیگر نمی نشینند و با نشستن در اتاق های جداگانه، نمایندهء سازمان ملل به عنوان میانجی به نوبت با آنها گفتگو نموده و می کوشد دیدگاه هایشان را به یکدیگر نزدیک کند.

صرف نظر از عجیب بودن این شیوه گفتگو، که می تواند فرسایشی شده و مدتی طولانی به درازا کشد، موضوعی که برسر پیشرفت مذاکرات سنگ می اندازد این است که در چند ماه گذشته، رژیم جنایتکار بشار اسد با دستیاری بمباران های گسترده نیروی هوایی روسیه، به پیروزی هایی مقطعی دست یافته یا جلوی شکست های پی درپی اش گرفته شده و ازاین رو در مذاکرات سرسختی نشان داده و به چیزی کمتر از تسلیم مخالفان به خواسته های خود رضایت نمی دهد. نخوت و تفرعن ولادیمیر پوتین نیز به این وضعیت دامن می زند.

به گزارش روز چهارشنبه 14 بهمن "بی بی سیِ" فارسی: «در پی درخواست آمریکا از روسیه برای پایان دادن به بمباران گروه های مخالف در سوریه، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه  روسیه گفت کشورش حملات هوایی علیه گروه های افراطی در سوریه را تا زمانی که آنها شکست نخورند متوقف نخواهد کرد». 

نگفته پیداست که "مذاکرات" در چنین فضایی، که عملاً ارادهء قاطع سیاسی برای حل بحران در آن وجود ندارد، راه به جایی نمی برد و، به توصیف جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، این «وخیم ترین بحران انسانی از زمان جنگ جهانی دوم» هر روز سر در گم تر و وخیم تر از پیش می شود. 

به این ترتیب، به توفیق مذاکرات و میانجیگری سازمان ملل متحد امید چندانی نمی توان بست و، به گفته باب کورکر، رییس جمهوری خواه کمیته روابط خارجی سنای آمریکا: «خیلی مشکل است که نتیجهء این مذاکرات توقف کشتارها در سوریه و خروج بشار اسد از قدرت باشد»!

14 بهمن 1394

بازگشت به خانه