آیا موسوی و کروبی ادعای ‌تقلب در انتخابات را پس گرفتند؟

حسین باستانی

       در روز انتخابات هفتم اسفند، اخباری منتشر شد که حکایت داشت رهبران معترضان به انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 تقاضای صندوق رای کرده اند تا رای بدهند؛ تقاضایی که منجر به رای دادن میرحسین موسوی و زهرا رهنورد شد، هرچند مهدی کروبی به دلیل دیر رسیدن صندوق اخذ رای، نتوانست در انتخابات مشارکت کند. انتشار این خبر، واکنش گسترده ای در فضای رسانه ای داشت: بسیاری از هواداران اصلاح طلبان از این اقدام تقدیر کردند و در مقابل، طیفی از محافظه کاران آن را به معنی عقب نشینی از "ادعای تقلب" در انتخابات دانستند. با توجه به حصر میرحسین موسوی، زهرا رهنورد و مهدی کروبی، این سه شخصیت سیاسی منتقد حکومت امکان توضیح دادن مستقیم رفتار انتخاباتی خود را ندارند. بر همین مبنا، به لحاظ "محتوایی" نمی توان قضاوت کرد که آیا این رفتار، به معنی تمایل به نوعی تنش زدایی در داخل حکومت یا آغاز رویه ای جدید در تعامل با بخش های دیگر نظام جمهوری اسلامی ایران بوده است یا خیر. با وجود این، به لحاظ "شکلی"، مرتبط دانستن موضع این سه نفر در مورد انتخابات خبرساز دولت محمود احمدی نژاد و نخستین انتخابات برگزار شده از سوی دولت حسن روحانی، به راحتی قابل فهم نیست.

منتقدان انتخابات سال 1388 مجموعه ای از نهادهای حاکمیتی ایران – و نه فقط دولت آقای احمدی نژاد- را متهم به نقض قانون در مورد انتخابات می کردند؛ مجموعه ای که علاوه بر قوهء مجریه، شامل نهادهایی چون سپاه، بسیج، شورای نگهبان و حتی رهبری می شد. با وجود این، اتهام اصلی منتقدان انتخابات 1388، که به اعتراضات بی سابقه خیابانی منجر شد، "تقلب بی سابقه در صندوق های رای" بود. اتهامی که فارغ از قضاوت در مورد آن، متهم اصلی اش دولت آقای احمدی نژاد بود که وظیفه اخذ آرا و حراست از صندوق‌های رای را بر عهده داشت.

بر همین مبنا، دور از انتظار نبود که رهبران معترضان به انتخابات 1388، علی رغم انتظارات موجود در میان جریان های سیاسی، در آخرین انتخابات برگزار شده از سوی دولت آقای احمدی نژاد یعنی انتخابات ریاست جمهوری آقایروحانی در 1392 شرکت نکنند.

اکنون هم، شرکت همین رهبران در اولین انتخابات برگزار شده از سوی دولت یازدهم، که به لحاظ سیاسی نیز با محصورین همسویی نسبی دارد، البته ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. اما به لحاظ منطقی، قاعدتاً نمی‌توان آن را به معنی اعلام یا تغییر موضع در مورد انتخابات 22 خرداد 1388 ندانست.

بازگشت به خانه