رویدادهای ایران در سالی که گذشت

سهراب مبشری

آنچه در زیر می آید،‌ گزیده ای از رویدادهای ایران در سال 1394 است. رسانه ها این سال را با مذاکرات هسته ای آغاز کردند و با انتخابات اسفندماه به پایان بردند. این دو رویداد درسال 1394 در مرکز توجه اکثر رسانه های ایران بود. اما در فاصله این دو رویداد، ایران شاهد رویدادها و روندهای دیگری نیز بود که برخی از آنها بر زندگی میلیونها ایرانی تاثیر ملموس تری از این دو رویداد داشتند و دارند. رویدادها و روندهایی که کماکان حاکی از یک واقعیت دارد: گره خوردن سرنوشت مهمترین معضلات و گره های کور به تعیین تکلیف با استبداد مذهبی.

توافق هسته ای

نخستین روزهای سال 1394‌ مصادف بود با دور نهایی مذاکرات ایران با قدرتهای غربی،‌ روسیه و چین برای دستیابی به توافق اولیه هسته ای بود. این گفتگوها در ایام نوروز موقتا متوقف شد. هنگام این توقف چندروزه، جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، گفت هنوز اختلاف بین طرفین وجود دارد. اما حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران اظهار داشت: «اختلافات باقی‌مانده می‌توانست در همین مذاکرات حل‌وفصل شود.» بیانیه مشترک دوم فروردین آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان مبنی بر این که «زمان تصمیم‌گیری دشوار برای ایران فرا رسیده است» حاکی از این بود که طرفهای غربی مذاکره ایران از جمهوری اسلامی خواهان نرمش بیشتری شده اند. بالاخره روز 13 فروردین 1394 بیانیه مشترکی منتشر شد. بیانیه لوزان حاکیاز این بود که ایران و گروه ۵+۱ بر سر چارچوب کلی تفاهم‌نامه‌ای به توافق رسیده‌اند.

روز 20 فروردین 1394 علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران پس از یک هفته سکوت درباره توافق لوزان گفت: از جزئیات مذاکرات اطلاعی ندارد و تنها درباره مسائل کلی با رئیس‌جمهوری و وزیر امور خارجه گفتگو کرده است. او همچنین گفت که نه موافق و نه مخالف این مذاکرات است.

توافق کلی لوزان،‌ در تیرماه به توافقی جامع انجامید؛ به موجب این توافق، جمهوری اسلامی متعهد به اجرای یک رشته اقدامات برای محدود کردن برنامه هسته ای خود شد. طرفهای مذاکره ایران نیز لغو تدریجی تحریمها علیه ایران را آغاز کردند.

در تاریخ 29 دی 1394،‌ نامه ای از خامنه ای خطاب به حسن روحانی منتشر شد؛ رهبر جمهوری اسلامی در این نامه، مسئولان حکومت را به هوشیاری درباره آنچه «خدعه و نقض عهد» آمریکا نامید، فراخواند.

تنش در مناسبات جمهوری اسلامی و عربستان

در جریان مراسم حج که با نخستین روزهای مهرماه مصادف بود،‌ ازدحام و فشار جمعیت صدها قربانی گرفت که در میان آنان صدها زائر ایرانی نیز بودند. در پی این حادثه،‌ روابط ایران و عربستان که در جریان جنگهای سوریه و یمن تیره شده بود،‌ تنش آمیزتر شد.

در دی ماه،‌ 47 نفر و از جمله چهار اهل تشیع در عربستان اعدام شدند که شیخ نمر باقر النمر از روحانیون شیعه این کشور نیز در میان آنان بود. رهبر جمهوری اسلامی در این مورد بیانیه ای صادر کرد و در آن نوشت: "دست انتقام الهی گریبان سعودی را خواهد گرفت." گروهی از طرفداران خامنه ای به ساختمان خالی سفارت عربستان در تهران حمله کرده و آن را به آتش کشیدند. به دنبال این حادثه،‌ عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان سعودی گفت این کشور افزون بر قطع روابط دیپلماتیک خود با ایران، تمامی تماس‌های اقتصادی و پروازهای خود را نیز با ایران متوقف می‌کند و سعودی‌ها دیگر اجازه نخواهند داشت که به ایران سفر کنند. شماری از کشورهای عضو اتحادیه عرب نیز به این اقدام ریاض تأسی و روابط خود با ایران را قطع کردند.

در طول سال 1394 اخباری از کشته شدن فرماندهان سپاه پاسداران در جنگ سوریه انتشار یافت. معروفترین فرمانده نظامی جمهوری اسلامی که در این سال در سوریه کشته شد، سرتیپ حسین همدانی، مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران، فرمانده پیشین سپاه محمد رسول‌الله تهران و جانشین قرارگاه امام حسین سپاه بود که خبر مرگ او در مهرماه اعلام شد.

مبارزات کارگری علیرغم سرکوب و زندان

سال 1394 با حرکات کارگران در اعتراض به عدم پرداخت حقوق و برای دستیابی به حقوق و خواسته‌های‌شان آغاز شد و در تمام طول سال،‌ این حرکات ادامه یافت. برخی از حرکات کارگری سال 1394 و اخبار مربوطه به وضعیت کارگران و اقدامات ضدکارگری حکومت از این قرار بودند:

فروردین:
- تحصن ۴روزه و تجمع اعتراضی بیش از ۵۰۰ کارگر پتروشیمی تبریز که خواهان استخدام رسمی شدند و اعلام کردند که دیگر حاضر نیستند با قراردادهای موقت و حقوق‌هایی بین یک سوم تا یک چهارم حقوق کارگران رسمی کار کنند؛

- محکومیت پنج کارگر معدن چادرملو در شهرستان اردکان استان یزد به یک سال حبس و شلاق به اتهام «اخلال در نظم و آسایش عمومی»؛

- محکومیت ۲ دو نفر از نمایندگان کارگران نانوایی‌های سنندج به پنج ماه حبس تعزیری و تحمل ۳۰ ضربه شلاق؛

- تجمع ۴۰۰ کارگر کارخانه روغن نباتی «جهان» در اعتراض به کارها و تصمیمات غیرقانونی هیئت مدیره؛

- گردهمایی جمعی از کارگران کارخانه «فولاد‌سازان فرآیند» ملارد در مقابل ساختمان وزارت کار.

اردیبهشت:
- تجمع بیش از ۱۰۰۰نفر از کارگران مخابرات روستایی که از استان‌های مختلف کشور به تهران آمده‌ بودند، در مقابل وزارت ارتباطات؛

- ممانعت مأموران امنیتی از پخش شیرینی و گل به مناسبت روز جهانی کارگر توسط فعالان سندیکای شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و بازداشت دو عضو هیأت مدیره این سندیکا و چند فعال کارگری در کردستان؛

- اعتصاب ۱۵۰ نفر از کارگران معادن زغال سنگ نگین طبس در اعتراض به تعویق یک ماه و نیم پرداخت حقوق‌شان؛

- بازداشت شاپور احسانی‌راد، عضو هیات مدیره اتحادیه آزاد کارگران ایران؛

- اعتراض صدها کارگر کارخانه لوله و نورد صفا به عدم پرداخت چهار ماه دستمزدشان.

خرداد:
- تنظیم قراردادهای جدیدی از سوی پیمانکاران فازهای ۱۵ و ۱۶ منطقه ویژه عسلویه، که در آن‌ها آمده است در صورت اعتصاب، پیمانکار می‌تواند بدون پرداخت مزد با آن‌ها تسویه حساب کند.

تیر:
- بازداشت فعالان کارگری رضا امجدی و فردین میرکی در سنندج؛

- اعتصاب تعدادی از کارگران منطقه عسلویه به علت تأخیر در پرداخت دستمزدهایشان؛

- تجمع اعتراضی کارگران نیشکر هفت‌تپه؛

- اعلام این خبر از سوی وزیر کار که به علت داشتن مشاغل غیر رسمی،‌ هفت میلیون کارگر ایران کمتر از حداقل دستمزد یعنی ۷۱۲ هزار تومان در ماه حقوق می‌گیرند.

مرداد:
- آزادی محمود صالحی، از فعالان کارگری پس از ٣٢ روز بازداشت دراداره اطلاعات سنندج؛

- تجمع کارگران ارگ بم در اعتراض به تعویق چهار ماهه حقوق خود.

شهریور:
- اعلام این خبر از سوی دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران که حدود ۵۰ درصد کل کارگران کشور حداقل دستمزد ۷۱۲ هزارتومانی را دریافت می‌کنند در حالی که هزینه سبد معیشت بالای سه میلیون تومان در ماه است؛

- تجمع ۱۵۰ نفر از کارگران مجتمع مس سرچشمه در مقابل ساختمان وزارت صنعت، معدن و تجارت؛

- مرگ مشکوک شاهرخ زمانی فعال کارگری در زندان؛

- بازداشت علی نجاتی از رهبران سندیکای کارگران نیشکر هفت‌تپه؛

- بازداشت محمدرضا کریمی، فعال کارگری در بندرلنگه.

مهر:
- اخراج بیش از یکصد کارگر کارخانه آبگینه پس از مرخصی اجباری.

آبان:
- احضار جعفر عظیم‌زاده، دبیر هیأت مدیره اتحادیه آزاد کارگران ایران برای اجرای حکم شش سال زندان.

دی:
- اولین جلسه دادگاه کارگران معترض معدن سنگ آهن بافق در یزد.

اسفند:
- تعیین ۸۱۱ هزار تومان به عنوان حداقل دستمزد کارگران برای سال ۱۳۹۵

اعتراضات معلمان،‌ بازنشستگان و پرستاران

علاوه بر کارگران،‌ سایر اقشار زحمکتش و محروم نیز سالی دیگر را به اعتراض و مبارزه گذراندند. آنچه در سطور زیل می آید تنها پاره ای از اخبار مربوط به این مبارزات است:

- در فروردین ماه، بیش از ۲۰۰ معلم بوشهر در مقابل اداره آموزش و پرورش این استان تجمع کردند؛

- علیرضا هاشمی، دبیرکل سازمان معلمان ایران صبح روز یکشنبه ۳۰ فروردین توسط مأموران امنیتی بازداشت و به زندان اوین منتقل شد؛

- در اردیبهشت ماه، شماری از معلمان در ایران به نهادهای امنیتی احضار شدند. با این حال،‌ شهرهای ایران صحنه اعتراضات‌ گسترده معلمان به دعوت کانون صنفی معلمان ایران بودند. آن‌ها به «دستمزدهای ناعادلانه» اعتراض داشتند. در همین ماه اعضای هفت تشکل کارگری همراه با ده‌ها معلم بازنشسته، در مقابل مجلس ایران تجمع اعتراضی برگزار کردند. آن‌ها در این تجمع خواستار پیگیری مشکلات معیشتی‌شان شدند؛

- در خردادماه کانون صنفی معلمان ایران با انتشار بیانیه‌ای ضمن اعتراض به بازداشت علی‌اکبر باغانی، عضو ارشد این کانون، از رویکرد دولت با خواسته‌های معلمان و ادامه فشارها بر فعالان مدنی انتقاد کرد.

- در خردادماه وزارت بهداشت بسیاری از پرستاران معترض را در انتخابات نظام پرستاری ردصلاحیت کرد؛

- در تیرماه،‌ اسماعیل عبدی، دبیرکل کانون صنفی معلمان ایران که برای پیگیری ممنوع‌الخروجی خود به دادسرای اوین مراجعه کرده بود، بازداشت شد؛

- پرستاران معترض به دلیل «پرداخت نشدن حقوق عقب‌افتاده» و «نداشتن امنیت شغلی» سه‌شنبه ۹ تیرماه در همدان تجمع کردند؛

- در شهریورماه، نیروهای امنیتی محمدرضا نیک‌نژاد، عضو هیأت مدیره کانون صنفی معلمان تهران و مهدی بهلولی از فعالان مستقل را بازداشت کردند؛

- ابراهیم محمدی، مسئول روابط بین‌الملل سازمان نظام پرستاری ایران در دی ماه گفت: هفت هزار پرستار در کشور بیکارند.

- سه‌شنبه ۱۸ اسفند ماه، دادگاه انقلاب حکم اولیه چهار فعال صنفی معلمان را صادر کرد: اسماعیل عبدی، دبیرکل کانون صنفی معلمان ایران به شش سال حبس تعزیری، محمود بهشتی‌لنگرودی، سخنگوی سابق کانون صنفی معلمان ایران، مهدی بهلولی و محمدرضا نیک‌نژاد، اعضای سابق هیات مدیره کانون صنفی معلمان تهران و کارشناسان آموزش، هر کدام به پنج سال حبس تعزیری محکوم شدند.

زندان و اعدام های سیاسی

در اردیبهشت ماه، سخنان محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی که گفت در ایران کسی به خاطر عقیده‌اش زندانی نیست، با اعتراض گسترده روبرو شد. گوشه ای از اخبار مربوط به سرکوب های سیاسی در سالی که گذشت عیاری برای سنجش راستگویی ظریف است:

- حداقل ۲۲ دانشجو، آغاز سال جدید خورشیدی را به عنوان زندانی سیاسی، در زندان جشن گرفتند؛

- در فروردین ماه،‌ هجوم مأموران به یکی از بندهای زندان اوین و بازرسی همراه با تهدید و تخریب باعث بروز تنش بین مأموران و زندانیان سیاسی شد. در مردادماه،‌ دادگاه تجدیدنظر حکم بیش از ۲۳ سال حبس برای شش تن از کسانی را که در جریان اعتراض به حمله به بند ۳۵۰ زندان اوین بازداشت شده بودند، عیناً تأیید کرد؛

- در خردادماه محمد مقیمی، وکیل آتنا فرقدانی، زندانی سیاسی، فعال حقوق کودکان کار، نقاش و دانشجوی ستاره‌دار، گفت موکلش از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب با سه اتهام به ۱۲ سال و ۹ ماه حبس محکوم شده است. سپس خود محمد مقیمی نیز برای مدتی بازداشت شد؛

- در خردادماه حسین رفیعی، عضو شورای فعالان ملی مذهبی از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به شش سال حبس و دو سال محرومیت از فعالیت حزبی و رسانه‌ای محکوم شد؛

- در خردادماه غلامحسین محسنی اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه ایران از بازداشت پنج فعال شبکه‌های اجتماعی خبر داد؛

- در خرداد ماه،‌ مینو مرتاضی لنگرودی، عضو فروم مادران صلح و شورای فعالان ملی- مذهبی به شش سال حبس و دو سال محرومیت از فعالیت های سیاسی و مدنی محکوم شد؛

- منصور آروند، زندانی سیاسی کُرد ۲۴ خردادماه اعدام شد؛

- سولماز ایکدر، روزنامه‌نگار، فعال اجتماعی و مدافع حقوق کودکان و زنان، امروز بعد از ظهر روز دوشنبه ۲۵ خردادماه بازداشت شد؛

- در تیرماه،‌ سامان محمدی، رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات نیروی انتظامی (فتا)، فرماندهی انتظامی ویژه شرق استان تهران، از بازداشت یک جوان ۳۱ ساله به اتهام «توهین به مسئولان دولتی و حکومتی» خبر داد؛

- در تیرماه مریم سادات یحیوی، فعال مدنی و سیاسی، به هفت سال و نیم حبس محکوم شد؛

- در مردادماه خبر رسید سعید ملک‌پور، طراح وب که محکومیت حبس ابد به اضافه هفت سال و نیم زندان دارد به بند هشت زندان اوین منتقل شده است؛

- در تیرماه کانون وکلای دادگستری مرکز در نامه‌ای به حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران به تبصره ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری که در آن حق انتخاب وکیل برای متهمان در جرایم امنیتی و جرایم سازمان‌یافته محدود شده است، اعتراض کردند؛

- کورش زعیم، از مؤسسان سازمان «همبستگی برای دموکراسی و حقوق بشر» و عضو سابق شورای مرکزی جبهه ملی ایران، شنبه ۱۰ مرداد از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی صلواتی به یک سال حبس تعزیری محکوم شد؛

- نرگس محمدی، نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر، در حالی که به دلیل فلج عضلانی به بیمارستان طالقانی منتقل شده بود، یکشنبه ۱۱ مرداد علی رغم نظر پزشکان به زندان اوین بازگردانده شد؛

- در سال ۱۳۹۴ بهاره هدایت با وجود پایان دوران محکومیت‌اش از زندان آزاد نشد؛

- در مردادماه سعید پورحیدر، روزنامه‌نگار و از معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ و زندانی زندان رجایی‌شهر کرج در دادگاه بدوی به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شد؛

- در شهریورماه شماری از پیروان «عرفان حلقه» که در اعتراض به صدور حکم اعدام محمدعلی طاهری در قم تحصن کرده بودند، بازداشت شدند؛

- بهروز آلخانی، زندانی سیاسی کُرد که به اتهام ارتباط با حزب حیات آزاد کردستان (پژاک) دستگیر شده بود، در ساعات اولیه روز چهارشنبه ۴ شهریور به همراه پنج زندانی دیگر که حکم شان خرید و فروش مواد مخدر بود، در زندان مرکزی ارومیه اعدام شد؛

- میرحسین موسوی، زهرا رهنورد و مهدی کروبی سال گذشته را نیز در بازداشت خانگی گذراندند. در شهریورماه،‌ حسن روحانی رئیس‌جمهور در نشست رسانه‌ای خود در پاسخ به سئوالی درباره بازداشت خانگی مخالفان گفت این موضوع را نباید زیاد تکرار کرد چون کسی سودی نخواهد برد؛

- مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری دولت یازدهم که خود در کشتار زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ دست داشت، در شهریورماه در یک نشست رسانه‌ای درباره این کشتار مورد پرسش قرار گرفت و آن جنایت را با اشاره به "شرایط جنگی" توجیه کرد؛

- در شهریورماه اعلام شد سهیل بابادی، زندانی سیاسی محبوس در زندان رجایی‌شهر کرج، طی حکمی به اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی و توهین به رهبری به هفت سال زندان محکوم شده است. او پیش‌تر در دادگاه کیفری استان تهران به اتهام توهین به مقدسات به پنج سال حبس محکوم شده بود؛

- سعید رضوی فقیه، زندانی سیاسی از صبح روز شنبه ۲۱ شهریور دست به اعتصاب غذای خشک زد؛

- در شهریورماه شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی صلواتی، علی شریعتی، فعال اصلاح‌طلب را به ۱۲ سال و ۹ ماه حبس تعزیری محکوم کرد؛

- پیکر شاهرخ زمانی، فعال کارگری روز سه‌شنبه ۲۴ شهریور در آرامگاه وادی رحمت تبریز، در کنار مزار مادرش به خاک سپرده شد. گروهی از مردم و فعالان کارگری در این مراسم شرکت کردند؛

- در مهرماه، سعید شیرزاد، فعال حقوق کودک که از خرداد ۱۳۹۳ در بازداشت به سر می‌برد، به ۵ سال زندان محکوم شد؛

- در مهرماه، صفر بی‌بی حق نظری، مادر امید کوکبی زندانی سیاسی در نامه‌ای به آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی خواهان آزادی فرزندش شد. تنها علت زندان چند ساله کوکبی،‌ خودداری این محقق و دانشجو از "همکاری" با نهادهای جمهوری اسلامی است؛

- در آبان ماه ده ها مجاهد خلق در حمله موشکی به اردوگاه لیبرتی عراق کشته شدند. به ادعای خبرگزاری فارس وثیق‌البطاط، رهبر گروه شیعه «جیش‌المختار» مسئولیت این حمله موشکی را بر عهده گرفت،‌ در حالی که سالها قبل خبر کشته شدن وثیق البطاط منتشر شده بود.

- در آذرماه روزبه گیلاسیان و الهه سروش‌نیا دو نویسنده جوان چپ در ایران بازداشت شدند؛

- در بهمن ماه محمد شریف، وکیل زینب جلالیان زندانی عقیدتی کُرد گفت با تقاضای مرخصی موکلش موافقت نشده است. زینب جلالیان از هشت سال پیش تاکنون بدون مرخصی در زندان است؛

- در اسفندماه عیسی سحرخیز، زندانی سیاسی دست به اعتصاب غذا زد؛

- در اسفند ماه آرش صادقی و همسرش گلرخ ابراهیمی ایرایی دو تن از فعالان سیاسی در ایران به ترتیب به ۱۵ سال و شش سال حبس تعزیری محکوم شدند. دادگاه تجدیدنظر این حکم را تأیید کرد.

صدها نفر اعدام شدند

در سال ۱۳۹۴ نیز صدها نفر اعدام شدند. اتهام اکثر آنها قاچاق مواد مخدر بود. بیشتر اعدام شدگان از پایین ترین اقشار جامعه بودند. آمار ارائه شده، تنها بخشی از اعدامهای سال گذشته را بازتاب می دهد:

۷ فروردین: ۷ نفر در ارتباط با جرائم مربوط به مواد مخدر در زندان عادل‌آباد شیراز؛

۹ فروردین: ۳ نفر در زندان وکیل‌آباد مشهد؛

۲۵ تا ۲۷ فروردین: طی سه روز حداقل ۴۳ نفر، از جمله ۴۲ نفر در کرج و یک اعدام در شیراز در ملاء‌عام؛

۳۱ فروردین: ١۶ نفر در دو روز در مشهد و بیرجند؛

۱۰ اردیبهشت: هشت نفر به اتهام‌ قتل، آدم‌ربایی و اتهام‌های مواد مخدر در شیراز، مشهد و قزوین؛

۲۴ اردیبهشت:هفت نفر در زندان عادل‌آباد شیراز؛

۴ خرداد: شش نفر در کرج؛

۷ خرداد:دو نفر به اتهام قتل در زندان شهاب کرمان، سه نفر در مشهد؛

۱۱ خرداد: ۱۷ نفر تنها در یک روز در کرج و ارومیه؛

۱۸ خرداد: ۲۹ نفر تنها در یک روز؛

۲۱ خرداد: در عرض دو روز دست‌کم ۱۸ نفر با جرایم مختلف در کرج، اردبیل، شیراز و قزوین؛

۲۷ خرداد: ۳۱ نفر در عرض دو روز در ساری، کرج و مشهد؛

۷ مرداد: سه نفر در برابر دیدگان مردم کرج؛

۹ مرداد: یک نفر در زندان مرکزی اردبیل و پنج نفر در زندان شهاب کرمان؛

۲۷ مرداد: ۱۰ نفر در بندرعباس و میناب به اتهام «مواد مخدر»؛

۲۷ مرداد: دو زندانی در زنجان در برابر دیدگان مردم؛

۱۷ شهریور: چهار نفر در کرج؛

۶ مهر:‌ شش زندانی اهل سیستان و بلوچستان در زندان یزد

۱۲ تا ۱۵ مهر:‌ هشت نفر،‌ از جمله سه نفر در زندان رجایی‌شهر

۱۸ مهر:‌ سه نفر در شهر رشت

۲۱ مهر: اعدام فاطمه سالبهی، متهمی که در ۱۷ سالگی بازداشت شده بود؛

۲۲ مهر: ۲ زندانی در زندان مرکزی اردبیل و ۶ زندانی در زندان ندامتگاه مرکزی کرج؛

۱ آبان ۱۳۹۴: ۴ نفر در کرج به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر؛

۲۳ آذر: ۱ جوان نوشهری در برابر دیدگان مردم؛

۲۵ آذر: ۳ زندانی متهم به قتل در زندان رجایی‌شهر کرج؛

۳ دی: در یک هفته ۱۶ نفر در قزوین با جرایم مواد مخدر؛

۱۲ دی:۲ زندانی متهم به قتل در زندان مرکزی مشهد؛

۱۴ دی: ۱ نفر به اتهام قتل در شهرستان میاندرود استان مازندران در برابر دیدگان مردم؛

۲۱ دی: ۱ نفر در خرم‌آباد مرکز استان لرستان و ۳ نفر در شهرستان لارستان استان فارس؛

۲۴ دی: ۴ زندانی به دلیل جرائم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی کرج؛

۲۰ اسفند: فردی به اتهام قتل در زندان قزوین اعدام شد.

در حالی که در حاشیه شرکت نمایندگان جمهوری اسلامی در نشستهای شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو گزارش شده بود که این نمایندگان قولهای مساعدی در مورد توقف اعدام متهمان در ارتباط با مواد مخدر داده اند،‌ در شهریورماه غلامحسین محسنی اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه اعلام کرد که قوه قضائیه همچنان به شدت با مرتکبین جرائم مواد مخدر برخورد خواهد کرد.

مجازات قطع اعضای بدن

اینها برخی از موارد قطع اعضای بدن به حکم دادگاه های جمهوری اسلامی است که در سال ۱۳۹۴ گزارش شده اند:

- در تیرماه حکم قطع دست دو محکوم در زندان مرکزی مشهد به اجرا گذاشته شد. جرم این دو نفر سرقت بود؛

- در مردادماه یک دست و یک پای فردی که به دلیل سرقت مسلحانه از یک بانک در مشهد به «محاربه» متهم شده بود، با حکم دادگاه قطع شدند؛

- باز در مردادماه حکمی مشابه درباره متهمی دیگر اجرا شد.

ستم جنسیتی

اخبار زیر تنها گوشه ای از تداوم ستم و تبعیض علیه زنان ایران در سال ۱۳۹۴ را بازتاب می دهد:

- در فروردین ماه اعلام شد در اولین آزمون استخدامی فراگیر دستگاه‌های دولتی در سال ۹۴، ۱۳ سازمان دولتی در کشور و ۱۸ اداره در استان خراسان شمالی هفت هزار و ۳۹۳ نفر را استخدام می‌کنند که سهم اختصاصی زنان دو هزار و ۳۹۲ نفر و سهم اختصاصی برای مردان بیش از دو برابر زنان یعنی چهار هزار و ۴۶۷ نفر در نظر گرفته شده است. در مردادماه نیز خبر رسید در آزمون استخدامی آموزش و پرورش، از سه هزار و ۷۰۳ نفر سه هزار و ۷۳ تن مرد و ۶۳۰ تن زن خواهند بود؛

- در خردادماه خبر رسید کارخانه «اکریل تاب» در خلیل‌شهر شهرستان بهشهر تعطیل شد و ۱۰۰ کارگر که همگی آن‌ها زن بودند، بیکار شدند؛

- در خرداد ماه معاون امور زنان رئیس‌جمهور اعلام کرد که خشونت علیه زنان در ایران وضعیت «فوق‌العاده نگران‌کننده‌ای» دارد. وی در تیرماه گفت: زنان یک سوم کارتن خواب‌های ایران را تشکیل می‌دهند. در اظهارات دیگری که شهریورماه انتشار یافت شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس‌جمهور ایران در امور زنان و خانواده اعلام کرد که بیکاری در میان زنان با تحصیلات دانشگاهی بالای ۴۰ درصد است. سوسن باستانی معاون او در بهمن ماه گفت ۸۰ درصد زنان ایران خانه‌دارند؛

- در تیرماه فرمانده نیروی انتظامی ایران گفت باید با کشف حجاب زنان داخل خودروها برخورد شود؛

- اکثر زنانی که خود را کاندید نمایندگی مجلس شورای اسلامی کرده بودند و همه زنانی که داوطلب نمایندگی مجلس خبرگان شده بودند از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت شدند.

فشار و تبعیض علیه اقلیت های قومی و مذهبی و شهروندان افغان

در سال ۱۳۹۴ فشار و تبعیض علیه اقلیت های قومی و مذهبی و شهروندان افغان مقیم ایران ادامه یافت. گزیده ای از اخبار مربوط به این ستم کاری ها از این قرار است:

- از آغاز سال ۹۴ تا روز ششم فروردین، دو نفر در سیستان و بلوچستان به دست نیروهای انتظامی و امنیتی کشته شدند. یک مقام امنیتی استان سیستان و بلوچستان در اردیبهشت ماه گفت چندین عملیات از پایان اسفندماه گذشته توسط نیروهای قرارگاه قدس سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات در این استان انجام شد که در آن‌ها ۱۵ تن از افراد گروه انصارالفرقان، از جمله هشام عزیزی، فرمانده این گروه کشته یا دستگیر شدند. در اردیبهشت ماه دو بلوچ در شهر «محمدان» واقع در شهرستان ایرانشهر به دلیل "قاچاق" گازوئیل با حمله مسلحانه مأموران پلیس مواجه شدند و خود و خودروی‌شان در آتش سوختند. به دنبال این رویداد اوضاع این منطقه ناآرام و متشنج شد. به گفته نماینده خاش در مجلس ایران، بیش از ۷۰ درصد از مردم سیستان و بلوچستان زیر خط مطلق فقرزندگی می‌کنند؛

- در خردادماه دو سازمان حقوق بشری عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر در بیانیه‌هایی در مورد بازداشت ده‌ها تن از فعالان عرب در خوزستان ابراز نگرانی کردند. در این ماه هاشم مزرعه، علی مزرعه و عبدعلی مزرعه سه فعال سیاسی در اهواز از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شدند؛

- در اردیبهشت ماه فریناز خسروی از کارکنان هتلی در مهاباد،‌ حین گریز از دست یک وابسته به نهادهای امنیتی که قصد تعرض جنسی به او را داشت، کشته شد. این حادثه در مهاباد اعتراضاتی به دنبال داشت که طی آن حدود ١۵٠ نفر بازداشت شدند؛

- در مردادماه مولانا عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان با ارسال نامه‌هایی جداگانه به آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و حسن روحانی، رئیس‌جمهور نسبت به تخریب نمازخانه اهل سنت در پونک تهران اعتراض کرد؛

- در اردیبهشت ماه سحام نیوز سندی مربوط به سال ۱۳۸۶ را فاش کرد که به موجب آن فرماندهی نیروی انتظامی با انتشار دستوری از اداره اماکن نیروی انتظامی سراسر کشور خواسته بود برای کنترل، محدودیت و نظارت بر عملکرد بهائیان زمینه‌های شناسایی آن‌ها فراهم گردد و از حضور وسیع آن‌ها در جامعه جلوگیری شود. طبق این دستور که به نوشته سحام نیوز هنوز اجرا می شود بهاییان از اشتغال به ۳۰ مورد از مشاغل آزاد محروم شده اند؛

- در تیر ماه شهریار سیروس، هنرمند و نقاش بهایی بازداشت شد. در مردادماه ده شهروند بهایی در همدان به اتهام تبلیغ علیه نظام محاکمه و محکوم شدند. تهدید و شعار‌نویسی علیه یک خانواده بهایی به نام «اقدسی» در تهران و ممانعت از دفن دو متوفی بهایی در تبریز و سنندج هم بخش دیگری از این فشارها و آزارها علیه بهائیان بود. ۲۱ مرداد ماه، صبا گلشن، یکی از ۲۰ شهروند بهائی محکوم شده در پرونده بهائیان یزد، خود را به زندان اصفهان معرفی کرد. او به چهار سال حبس تعزیری محکومشده است. با آغاز حبس صبا گلشن، ۱۵ نفر از ۲۰ محکوم پرونده یزد، زندانی و بقیه جهت اجرای حکم، احضار شده اند. علاوه بر این‌ها، در پنج ماه گذشته تعداد زیادی از شهروندان بهائی در یزد بازداشت و زندانی شده‌اند. بیش از ده شهروند بهائی در زندان یزد و چندین نفر هم به حکم دادگاه انقلاب یزد در شهرهای دیگر ایران، در زندان به سر می برند. شمیم اتحادی به اتهام ارسال فیلم کوتاهی از تخریب قبرستان بهائیان یزد توسط ماموران به شبکه ماهواره‌ای فارسی زبان «من و تو»، بازداشت و محکوم شده است؛

اتحادی در دادگاه بدوی به هفت سال حبس و جریمه نقدی و شلاق محکوم شد که حکم بدوی در دادگاه تجدید نظر به سه سال و سه ماه حبس تبدیل شد اما ماموران زندان بدون توجه به رای تجدیدنظر، حکم شلاق را در مورد او اجرا کردند. طناز محمدی و ایرج لهراسب، دو شهروند بهائی دیگر به اتهام انتشار اخبار مربوط به نقض حقوق شهروندان بهائی در فیس بوک، بازداشت و به ترتیب به یک و دو سال حبس محکوم شدند؛

- در شهریور ماه خبر رسید مهیاره نداف، نوگل ذاکریان و پوریا ایقانیان سه شهروند بهائی که در کنکور سراسری سال جاری قبول شده بودند به دلیل آن‌چه «نقص پرونده» عنوان شد، از حق تحصیل محروم شدند؛

- در دی ماه نیروهای امنیتی در سنندج بستگان یک خانواده بهائی را بازداشت کردند و از آن‌ها خواستند تا علیه این خانواده شکایت کنند؛

- در بهمن ماه گزارش آمد بیش از ۲۰ شهروند بهائی از شهرهای گرگان، مینودشت و گنبد کاووس، در مجموع به ۱۹۳ سال حبس تعزیری محکوم شده اند؛

- مدیرکل اتباع و مهاجرین خارجی استانداری مازندران در تیرماه ۱۳۹۴ تأکید کرد حضور اتباع افغان در تمام نقاط شهری و روستایی مازندران از تاریخ دهم تیرماه سال ۱۳۹۱ ممنوع اعلام شده است؛

- در مردادماه پلیس در چندین شهر از جمله مشهد، ورامین، تبریز، اصفهان و شیراز اقدام به بازداشت مهاجران افغان کرد؛ به گفته منابع محلی در مشهد، پلیس از هر مهاجر بازداشت ‌شده مبلغ ٣٠ هزار تومان نیز برای انتقال آنان به اردوگاه اخذ کرد. یک مهاجر افغان گفت بیش از ۲۵۰ نفر تنها از گلشهر دستگیر شده‌اند.

فشار علیه نویسندگان و اهل فرهنگ و هنر

فشار علیه نویسندگان، شاعران و اهل فرهنگ و هنر در سالی که گذشت ادامه یافت. در اخبار زیر مواردی از این فشار بازتاب یافت:

- در اردیبهشت ماه کانون نویسندگان ایران با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که بازجویی از بکتاش آبتین همچنان ادامه دارد. کانون نویسندگان در این بیانیه به سرکوب نویسندگان و پایمال شدن حقوق انسانی و شهروندی اعضایش اعتراض کرد.

- در اردیبهشت ماه رضا خندان مهابادی، نویسنده و عضو هیأت مدیره کانون نویسندگان ایران به "تبلیغ علیه نظام" و "انتشار نشریه غیرقانونی" متهم شد؛

- در خردادماه کانون نویسندگان ایران با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد کیوان باژن، نویسنده عضو این کانون برای بازجویی به وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی احضار شده است؛

- در مردادماه کانون نویسندگان ایران با انتشار اطلاعیه‌ای صدور حکم اعدام برای محمدعلی طاهری، نویسنده و پژوهشگر عرفان در دادگاه بدوی را محکوم کرد و خواهان لغو آن شد؛

- در مهرماه مهدی موسوی و فاطمه اختصاری از شاعران ایران به تحمل شلاق و حبس طولانی مدت محکوم شدند؛ اتهام این دو شاعر ایرانی توهین به مقدسات، نشر تصاویر غیر اخلاقی در اینترنت و روبوسی و دست دادن با نامحرم بوده است. موسوی و اختصاری ناگزیر به ترک کشور شدند؛

پیگرد برای مواردی که تنها به موجب «شریعت» جرم اند

شهروندان ایران در سال گذشته نیز برای مواردی تحت پیگرد قرار گرفتند که تنها به موجب شریعت حکام جرم است و اگر قرار بر رعایت حقوق جهان شمول بشر بود جرم محسوب نمی شدند. پاره ای از پیگری این "جرایم" در سال ۱۳۹۴ به قرار زیر است:

- ماه رمضان گذشته مصادف با یکی از گرمترین تابستانهایی بود که آمار هواشناسی ایران به یاد دارد. مأموران حکومت مانند سالهای گذشته در خیابانها مراقب بودند همه دستور غیرانسانی نیاشامیدن و نخوردن را اطاعت کنند. پلیس اعلام کرد ۹۲ دختر و پسر را که در کافی‌شاپ هتل شهریار تبریز «در حال روزه‌خواری بودند»، بازداشت کرده است. مقام‌های امنیتی و قضایی دو شهر شیراز و همدان اعلام کردند که از آغاز ماه رمضان ۶۰۰ نفر در این دو شهر به اتهام روزه‌خواری بازداشت شدند؛

- در تیرماه دو نفر به نام‌های مجتبی محیا‌پور و حسن حیاتی از سوی دادگاه‌هایی در کرمان و بندرعباس به اتهام «همجنسگرایی» به حبس محکوم شدند.

فساد دولتی

علاوه بر پرونده بابک زنجانی که در تمام طول سال ۱۳۹۴ بازتاب رسانه ای داشت، اخبار برخی نمونه های فساد گسترده در دستگاه های دولتی و نهادهای مرتبط با روحانیت و رهبری انتشار یافتند :

- در اردیبهشت ماه وزیر کشور خبر داد که بیش از ۱۰۰ نفر در کمیته امداد با پول‌های کثیف، ۲۷ هزار خودروی لوکس مانند پورشه و لگزوز وارد کشور کرده‌اند؛

- در مرداد ماه حکم پرونده سعید مرتضوی، دادستان سابق تهران و رییس پیشین سازمان تأمین اجتماعی به اطلاع عموم رسید. بر اساس این حکم سعید مرتضوی از اتهام معاونت در قتل و ارائه گزارش خلاف واقع تبرئه و در رابطه با شکایت سازمان تأمین اجتماعی به رد مال و حبس محکوم شد؛

- عادل حیدری، وکیل مدافع حمید بقایی معاون احمدی نژاد اعلام کرد که او ۲۸ دی از زندان آزاد شد.

اعتیاد همچنان بیداد می کند

پس از ۳۷ سال که از عمر جمهوری اسلامی می گذرد و طی آن،‌ هر سال صدها نفر در ارتباط با مواد مخدر اعدام شده اند، اعتیاد در ایران همچنان بیداد می کند. برخی از اخبار مربوط به این معضل در زیر آمده است:

- در مردادماه سازمان پزشکی قانونی ایران اعلام کرد در سه ماهه نخست سال جاری ۶۶۶ نفر به دلیل «سوء‌ مصرف موادر مخدر» جان خود را از دست دادند. بدین ترتیب آمار مرگ معتادان در ایران در مقایسه با دوره مشابه سال قبل پنج درصد افزایش یافت؛

- در اسفندماه رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر اعلام کرد در سال ۱۳۹۴ حدود ۳۴۰ هزار «قاچاقچی و معتاد متجاهر» در ایران بازداشت شده‌اند.

تخریب محیط زیست

در سالی که گذشت ابعاد تخریب محیط زیست ایران باز هم گسترش یافت. حیوانات و گیاهان ایران در این سال نیز قربانی سودجویان ونیز بی عملی دولت شدند. مجال تنفس برای مردم بسیاری از شهرها باز هم تنگ تر شد. کم آبی ابعاد بیشتری به خود گرفت. شماری از اخبار در این باره از این قرار بود:

- در فروردین ماه وزارت نیرو اعلام کرد آب رودخانه‌های کشور به دلیل برداشت بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است. همچنین اعلام شد آب سدهای تهران ۱۳ درصد کاهش یافته است؛

- در اردیبهشت ماه خبر رسید شرکت نفت با استخراج غیراستاندارد نفت از تالاب هورالعظیم خوزستان، سه پنجم آن را نابود کرده است. در همین ماه گزارش شد ده‌ها هزار ماهی در آبهای اطراف جزیره کیش تلف شده‌اند. سازمان محیط زیست به احتمال نقش آلودگی‌های نفتی در مرگ این ماهیان اشاره کرد. در خردادماه واژگون شدن سه تریلر حاوی هزاران لیتر نفت کوره در طی سه روز، رودخانه کشکان استان لرستان را آلوده کرد؛

- در خردادماه یک مقام شرکت مدیریت منابع آب ایران خبر داد که استان‌های ایلام، خراسان جنوبی، خوزستان، زنجان، سیستان و بلوچستان، قزوین، ‌کرمان، ‌کرمانشاه، یزد و ‌کهگیلویه و بویراحمد با «تنش شدید آبی» مواجه‌اند؛

- در تیرماه مسئول پارک ملی بختگان گفت دریاچه بختگان شهرستان نیریز به علت کم‌آبی و کاهش بارندگی کاملاَ خشک شده است؛

- در تیرماه، پرویز گرشاسبی، معاون سازمان جنگل‌ها و مراتع ایران خبر داد سالانه ۵۰ هزار هکتار بر بیابان‌های ایران افزوده می‌شود؛

- دراردیبهشت ماه گرد و غبار در استان‌های ایلام، مرکزی، چهارمحال و بختیاری، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، زنجان، خوزستان، کرمانشاه و لرستان، موجب کاهش دید و اختلال در زندگی روزمره و رفت و آمد مردم گشت. در خردادماه نیز به گفته حمید قاسمی، مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی، ورود گرد و غبار به این استان، هوای تبریز و چند شهر دیگر را به وضعیت ناسالم کشاند. در تیرماه سازمان هواشناسی ایران غلظت ذرات معلق در استان سیستان و بلوچستان را شش برابر حد مجاز اعلام کرد. صبح سه‌شنبه ۱۶ تیرماه غلظت ذرات معلق در هوای استان سیستان و بلوچستان یک هزار و ۵۷۷ میکروگرم بر مترمکعب گزارش شد که بیش از ۱۰ برابر حد مجاز و سه برابر حد بحران است. در شهریورما رئیس اداره حفاظت محیط زیست آبادان خبر داد که میزان گرد و غبار در هوای این شهر به ۱۰ هزار میکروگرم برمترمکعب و بیش از ۶۶ برابر حد استاندارد رسیده است. مقامات زیست محیطی خوزستان یکشنبه دوم اسفند گفتند غلظت گرد و غبار و آلاینده‌ها در اهواز به تقریباً ۷۰ برابر حد مجاز و نرخ ۱۰ هزار رسید. این در حالی است که حد مجاز و استاندارد برای غلظت آلاینده‌ها در شهر‌ها عدد ۱۵۰ است؛

- در اسفند ماه نیروهای امنیتی با ضرب و شتم شماری از معترضان به حیوان‌آزاری که در مقابل مجلس تجمع کرده بودند، عده‌ای از آن‌ها را بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کردند.

نابسامانی ها در عرصه های مختلف

در سال ۱۳۹۴ نیز از ابعاد نابسامانی ها در عرصه های مختلف کاسته نشد. برخی اخبار مربوط به این امر را مرور می کنیم:

- حداقل ۵۸ نفر در دو روز نخست تعطیلات سال نوی خورشیدی کشته و بیش از ۱۰۰ نفر مصدوم شدند؛

- حسن هفده‌تن، معاون روابط کار وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایران در اردیبهشت ماه خبر داد که سالانه دست‌کم ۹۸۰۰ نفر در ایران بر اثر حوادث و بیماری‌های شغلی جان خود را از دست می‌دهند. از این تعداد، سالانه ۱۴۰۰ کارگر، مسقیماً بر اثر حوادث فیزیکی ناشی از کار کشته می شوند. برخی از این حوادث،‌ در رسانه ها بازتاب می یابد و پرده از مصایبی بر می دارد که جامعه ایران بدان دچار است. ۱۶ اردیبهشت ماه سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران اعلام کرد کارگری ۱۵ ساله به علت ریزش چاهی قدیمی جان خود را از دست داد؛

- فشارها بر دستفروشان در مواردی به فاجعه انجامید. در ایام نوروز ۱۳۹۴ یونس عساکره، دستفروش خرمشهری که در اعتراض به فشارها از سوی مأموران دست به خودسوزی زده بود در بیمارستان مطهری تهران درگذشت. پس از تشیع جنازه یونس عساکره، دست‌کم ۸ نفر از شرکت‌کنندگان در مراسم خاکسپاری او، در راه بازگشت به اهواز و در یک ایست بازرسی بازداشت شدند؛

- در فروردین ماه،‌ مأموران شهرداری در حمله به پسر یک کارگر دستفروش که در درگیری با مأموران شهرداری به قتل رسیده بود و او نیز مانند پدر میوه‌فروشی می‌کرد، با مقاومت مردم روبرو شدند و گریختند؛

- در اردیبهشت ماه، یک دستفروش تبریزی که در اعتراض به جمع‌آوری بساطش از سوی مأموران شهرداری اقدام به خودسوزی کرده بود، بر اثر شدت جراحات وارده درگذشت؛

- در اسفند ماه، مردی که دستفروشی می‌کرد به روی خود بنزین ریخت و خودسوزی کرد اما با کمک مردم به بیمارستان منتقل شد؛

- در مردادماه وزیر کار اعلام کرد بیش از ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر حاشیه‌نشین اند. در همین ماه یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی از وجود ۱۲ میلیون گرسنه در ایران خبر داد. او افزود حداکثر درآمد شش میلیون نفر همان مبلغ ۴۵٬۵۰۰ تومان یارانه دریافتی از دولت است.

انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان

- خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی روز دوشنبه ۲۶ مرداد گفت ایالات متحده قصد دارد با توافق هسته‌ای در ایران و خاورمیانه نفوذ کند اما جمهوری اسلامی «با همه توان» مانع از آن خواهد شد؛ نظیر این سخنان، روز چهارشنبه ۲۵ شهریور از سوی خامنه ای تکرار شد. وی در دیدار با فرماندهان سپاه پاسداران نسبت به نفوذ اقتصادی، امنیتی و فرهنگی آمریکا و غرب در ایران هشدار داد. در۲۰ مهر نیز رهبر جمهوری اسلامی ایران بار دیگر از برنامه‌های "دشمنان انقلاب" سخن گفت و نسبت به آن‌چه «جنگ نرم دشمن» نامید، هشدار داد و آن را از «جنگ سخت» پیچیده‌تر دانست. در ۱۴ دی خامنه‌ای اظهار داشت: تاکنون «مطلقاً» تخلف سازمان‌یافته در انتخابات ایران وجود نداشته است. او هشدار داد تا دست‌اندرکاران انتخابات مواظب «عناصر نفوذی» باشند.

خامنه ای ۱۹ دی ماه گفت: همه در انتخابات شرکت کنند، حتی کسانی که نظام را قبول ندارند برای حفظ و اعتبار کشور شرکت کنند»؛

- در دی ماه شورای نگهبان هزاران نفر از نامزدهای انتخابات را رد صلاحیت کرد. در بهمن ماه، رهبر جمهوری اسلامی ایران بار دیگر نسبت به «نفوذ دشمن» در انتخابات، هشدار داد.

روز سی بهمن کاظم صدیقی امام جمعه تهران به کسانی که با تصمیم‌های شورای نگهبان در جریان انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان مخالفت کرده‌اند تاخت و آن‌ها را عوامل انگلیس خواند.

پس از رد صلاحیت اکثر نامزدهای اصلاح طلب، شورای عالی سیاست‌گذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان، فهرست هایی از نامزدهای مورد حمایت خود در انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان منتشر کرد که نام بسیاری از اصول گرایان نیز در آن آورده شد؛

- سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت) و اکثر سازمانها و احزاب دیگر چپ ایران اعلام کردند در انتخابات از هیچ یک از فهرستها حمایت نمی کنند. برخی از این احزاب و سازمانها این انتخابات را تحریم کردند. سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)، ضمن اعلام عدم حمایت از فهرستهای اعلام شده، از شهروندانی که تصمیم به شرکت در رای گیری گرفته بودند، خواست تا به کاندیداهای مورد نظر قدرت حاکم رأی ندهند؛

- تنها اقلیتی از واجدین شرایط در تهران در رأی گیری هفتم اسفند شرکت کردند. به گزارش مقامات، میزان مشارکت در جنوب تهران پایین تر از حد مشارکت در شمال تهران بود. همه فهرست سی نفره ائتلاف اصلاح طلبان و حامیان دولت روحانی به مجلس شورای اسلامی راه یافتند و چهره های معرف اصول گرایان مانند غلامعلی حداد عادل از بستگان نزدیک خامنه ای از راه یافتن به مجلس باز ماندند. همچنین محمدتقی مصباح یزدی و محمد یزدی از سران اصول گرایان نتوانستند به مجلس خبرگان راه یابند. احمد جنتی در رده آخر منتخبان مجلس خبرگان در تهران جای گرفت. با این حال اکثریت مجلس خبرگان بازهم در اختیار وفاداران به علی حامنه ای باقی ماند؛

- کرسی هایی که در دور اول رأی گیری برای مجلس شورای اسلامی تکلیف آنها روشن شد، تقریبا به طور مساوی میان اصول گرایان، ائتلاف اصلاح طلبان و طرفداران دولت و افرادی تقسیم شد که نامشان نه در فهرست اصلاح طلبان آمده بود و نه در فهرست اصول گرایان.

آنها که رفتند

و این نیز نام برخی از آنهایی است که در سال ۱۳۹۴ با آنها وداع کردیم:

۲۱ فروردین: اصغر بی نیازان عضو سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)؛
۲ اردیبهشت: حسین نعمتی، عضو حزب تودهٔ ایران و دبیر انجمن همبستگی سندیکاها و شوراهای کارگری تهران و حومه؛
۲۱ اردیبهشت: محمدعلی سپانلو، شاعر، نویسنده و مترجم، عضو کانون نویسندگان ایران؛
۱۷ خرداد: احمد قاضی، مترجم و روزنامه‌نگار کرد؛
۹ تیرماه: خسرو شاکری از فعالان سیاسی پرسابقه آزادیخواه؛
۲۱ شهریور: حسین نظری فعال پرسابقە جنبش کارگری و سندیکایی ایران؛
۲۶ آبان: معینی کرمانشاهی، شاعر و ترانه‌سرا؛
۴ دی ماه: فرامرز سلیمانی شاعر، مترجم، روزنامه‌نگار، ناشر، ویراستار ادبی و پزشک؛
۸ دی ماه: رضا ساکی از فعالان جنبش فدایی و عضو سازمان اتحاد فداییان خلق؛
۱۳ دی: مادر بهکیش، از مادران خاوران و زنی که پنج فرزند و یک دامادش را جمهوری اسلامی یا به قتل رساند و یا اعدام کرد؛
۱۳ دی: هما ناطق، تاریخ‌نگار و استاد دانشگاه؛
۳۰ دی: احمد محسن پور استاد موسیقی مازندران؛
۲ بهمن: ابوالحسن نجفی، زبان‌شناس و مترجم؛
۴ بهمن: تراب حق‌شناس از فعالان چپ ایران؛
۲۲ بهمن: سهراب رحیمی شاعر و منتقد ادبی ساکن سوئد، در یک سانحه مرموز؛

مارس 2016

_______________________________________
مطلب "رویدادهای ایران در سالی که گذشت" پیش از این در سایت [کارآنلاین] منتشر شده است.

بازگشت به خانه