چشم‌انداز سپاه با سلامی؛ زبان آتش و آهن

بهنام قلی‌پور

«حسین سلامی»، فرمانده جدید سپاه شده است. خبر این انتصاب پنج ساعت پیش از آن که دفتر «علی خامنه‌ای» حکم وی را منتشر کند، در برخی شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها منتشر شده بود.ه

دربارهء سلامی و این انتصاب به اندازه کافی تحلیل، گزارش و یادداشت منتشر شده اما شاید کم‎تر کسی خارج از سپاه بداند که او حافظ کل قرآن است.ه

چهره بیرونی سلامی برای کسانی که خارج از سپاه هستند، به ویژه غربی‌ها، مردی عبوس، تند‌خو، حراف و رجزخوان است اما برخی از اعضای سابق سپاه تصویر دیگری از او ارایه می‌کنند. «حمیدرضا مقدم‌فر»، معاون پیشین فرهنگی سپاه می‌گوید سلامی مشهور به تقوا، حسن خلق و ایثارگری است و رابطه‌ای قلبی و عاطفی با تمام رده‌ها و نیروهای زیرمجموعه خود دارد. او از سلامی با عنوان «عالم و دانشمندی برجسته» نام می‌برد که از ویژگی‌های چند بعدی و ظرفیت‌های بسیار فوق‌العاده‌ای برای فرماندهی برخوردار است.ه

«مجتبی ذوالنور»، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی که روزگاری همکار حسین سلامی بوده، نیز در معرفی وی گفته است: «سلامی فردی استراتژیست، توانمند و خوش‌سابقه است». ذوالنور اضافه کرده است: «در تفکر راهبردی و استراتژی، سلامی از معدود استراتژیست‌های دنیا و فرد ویژه‌ای است».ه

این نماینده مجلس، انتصاب سلامی را در راستی «گام دوم انقلاب» ارزیابی کرده و گفته است: «در این گام، اهداف مهمی در امور دفاعی، دفاع فرهنگی، دفاع اجتماعی و پدافند غیرعامل مد نظر رهبری است که باید در این راستا سپاه و بسیج نیز فعال شوند».ه

«ابوالفضل شکارچی»، سخن‎گوی ارشد نیروهای مسلح، هم دربارهأ سلامی گفته که او مقبولیت بسیار بالایی در بین فرماندهان و پاسداران دارد.

«علی شادمانی»، معاون هماهنگ کننده قرارگاه مرکزی «خاتم الانبیا»، از دیگر همکاران سلامی است که گفته است: «او فردی با هوش و مقتدر است که در بین پاسداران از محبوبیت بالایی برخوردار است».ه

از قرائن و شواهد این‌گونه برمی‌آید که سلامی در بدنه سپاه از مقبولیت برخوردار است؛ امری که در خارج از سپاه و در میان افکار عمومی کاملا متفاوت است.ه

گروهی از نیرو‌های «حزب‌الله» می‌‌گویند سلامی زندگی بسیار ساده‌ای دارد و او را چندین‌بار بدون محافظ در اتوبوس و صف داروخانه دیده‌اند.

فارغ از ابعاد شخصیتی و جایگاه حسین سلامی در بدنهء سپاه، مهم‎ترین پرسشی که در روز‌های اخیر افکار عمومی دارد، این است که علت چنین انتصابی چه بوده است؟

پاسخ‌های بسیاری و البته متفاوتی به این پرسش داده شده است که با جمع‌بندی همه این پرسش‌ها به این نتیجه می‌رسیم سپاه دوران سلامی، سپاهی با تمرکز بر مسایل نظامی و دفاعی خواهد بود که مسایل سیاست داخلی و اقتصادی در حاشیه آن قرار خواهند گرفت.ه

از حسین سلامی در حدود ۱۰ سالی که جانشین فرمانده سپاه بود، سخن‎رانی‌ها و مواضعی تند علیه اسراییل و امریکا برجا مانده است. او طی این مدت بارها بر ضرورت افزایش توان موشکی و دفاعی جمهوری اسلامی تاکید کرده است که در این رابطه صد‌ها خبر و گزارش وجود دارد.ه

مهم‎ترین مواضع سیاست داخلی این فرمانده سپاه طی این مدت، حمله چندین‌باره به رهبران جنبش سبز و سکوت تلویحی دربارهء اقدامات محمود احمدی‌نژاد و تیمش بوده است.ه

اهمیت انتصاب حسین سلامی به عنوان فرمانده کل سپاه پاسداران از نظر بسیاری از کارشناسان و تحلیل‌گران نه مواضع سیاست داخلی‌ او بلکه تمرکز و تاکید وی بر توسعه توان موشکی سپاه و نظامی جمهوری اسلامی در برابر غرب، به ویژه اسراییل و امریکا است.ه

همکاران سلامی از او به عنوان یک «استراتژیست نظامی» نام می‌برند. یکی از مهم‎ترین دلایل آن‎ها هم این است که سلامی نگاهی آکادمیک به مسایل نظامی دارد و عضو هیات علمی «دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی» است.ه

این دانشگاه با هدف آموزش، مطالعه و تحقیق در زمینه سیاست کلی نظامی و خط مشی جمهوری اسلامی در امور دفاعی و آموزش فرماندهان و مدیران رده بالای نیروهای مسلح و مقام‌های عالی‌رتبه نظام، تحت نظر ستاد کل نیرو‌های مسلح فعالیت می‌کند.ه

سلامی یک عضو علمی این دانشگاه است. از او در مجلات پژوهشی این دانشگاه چهار مقاله در حوزه نظامی منتشر شده است که تا حدودی دیدگاه‌های وی در مورد مسایل نظامی و دفاعی را بازتاب می‌دهند.ه

یکی از مهم‎ترین مقالات وی در شماره پانزدهم فصل‎نامه «مطالعات دفاعی استراتژیک»، پاییز سال 1396 با عنوان «ارایه الگوی دفاعی حاکم بر اندیشه‌های حضرت امام خامنه‌ای» منتشر شده است.

سلامی به همراه یک فرد دیگر، مجموعه سخن‎رانی‌های خامنه‌ای از سال 1368 تا 1395در حوزه نظامی و دفاعی را استخراج کرده و آن‎ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.ه

وی در این مقاله از دیدگاه‌های نظامی خامنه‌ای تعریف و تمجید کرده و نوشته است رهبر رژيم اسلامی اجتهاد و اشراف کامل بر مبانی فقهی و قرآنی مباحث علمی- دفاعی دارد.ه

سلامی در بخش دیگری از مقاله خود به تشریح و تجزیه و تحلیل ابعاد دفاع از منظر خامنه‌‌ای اشاره کرده و این ابعاد را چنین دسته‌بندی کرده است: دفاع نظامی، دفاع سیاسی، دفاع اقتصادی، دفاع فرهنگی و دفاع اجتماعی.ه

حسین سلامی در بخش دیگری از مقاله خود مؤلفه‌های دفاعی از منظر خامنه‌ای را دفاع هوشمند با اقتدار، فداکاری در دفاع، اقتدار دفاعی، دفاع از منافع مشروع، هوشیاری نیروهای مسلح، احیای قدرت و عزت مسلمین، عدم سازش با ظالمین و نهراسیدن از دشمن معرفی کرده است.ه

از سلامی مقالهء‌ دیگری در شمارهء بهار 1397 فصل‎نامه مطالعات دفاعی استراتژیک با عنوان «ارایه‌ الگوی راهبردی سنجش قدرت هوایی جمهوری اسلامی ایران بر مبنای موازنه‌ء تأثیر بر دشمنان» منتشر شده است. این مقاله در واقع نظرخواهی از 42 فرمانده ارشد نظامی در حکومت اسلامی در خصوص سنجش قدرت هوایی ایران است.ه

سلامی پس از جمع‌بندی این نظرات، برای بهبود قدرت هوایی جمهوری اسلامی به فرمانده‌هان ارشد نظامی چندین پیشنهاد ارایه کرده است.ه

او به معاونت‌های ذی‌ربط در نیرو‌های مسلح پیشنهاد داده است جهت تامین موازنهء تاثیرگذار بر قدرت هوایی دشمنان، نسبت به تدوین طرح کلان از کار انداختن پایگا‌ه‌ها و سکوهای تجهیزات هواپیما های آن‎ها به صورت یکپارچه، مستمر و مداوم توجه خاص داشته باشند.ه

ایجاد سامانه‌های ارتباطی هوایی امن و مؤثر با همکاری وزارت‎خانه‌ها و سازمان‌های مرتبط از دیگر پیشنهاد‌های سلامی در این مقاله است.

انجام عملیات ناهم‎تراز هوایی، اعمال فشار روانی بر دشمنان با تدوین و تمرین طرح‌های هوایی و به کارگیری تجهیزات هوایی خاص سومین پیشنهاد نظامی سلامی در این مقاله است.

سومین مقاله حسین سلامی در شماره زمستان سال 1396 فصل‎نامه مطالعات دفاعی استراتژیک با عنوان «شناسایی و تعیین عوامل موثر در ایجاد نظام فرماندهی و کنترل ارتباطات و اطلاعات شبکه محوردفاعی» منتشر شده است. سلامی پس از بررسی ابعاد مختلف موضوع، سه پیشنهاد کلان برای نیرو‌های مسلح در این زمینه ارایه کرده است..نخستین پیشنهاد وی در این‌باره، اصلاح زیرساخت ‌های فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در جمهوری اسلامی برای کمک به استقرار سامانه فرماندهی و کنترل در سازمان‌های نظامی است..اصلاح و بازبینی در دکترین، راهبردها و سیاست‌ های دفاعی جمهوری اسلامی برای ایجاد سامانه فرماندهی واحد از دیگر پیشنهاد‌های وی در این مقاله بوده است.

مقالهء چهارم حسین سلامی در تابستان سال 1396 در همین فصلنامه و با عنوان «طراحی مدیریت الگوی راهبردی نظام هوانوردی در فضای جمهوری اسلامی ایران» منتشر شده است. این مقاله یکی از مهم‌ترین مقالات سلامی محسوب می‌شود که نگاه وی به مسایل دفاعی در حوزه هوایی را نشان می‌دهد..سلامی در این مقاله چنین نتیجه گرفته است: «فضای کشور با توجه به حساسیت کنترل آن و برقراری امنیت و جلوگیری از اعمال تروریستی باید توسط یک سیستم /سازمان / ارگان کنترل و مراقبت شود. چنان‎چه دو سازمان مسوولیت کنترل و مراقبت را عهده‌د‌ار شوند، موجب ایجاد تنش، اختلاف نظر و سستی در امور هوانوردی می‌شود».ه

سلامی هم‎چنین نوشته است: «وجود مناطقی با حساسیت بالا در کلیه کشورها، از جمله ایران که دارای پنج منطقه P (ممنوعه) آتش به اختیار است که ورود هواپیما بدون هماهنگی موجب خطر و سرنگونی آن خواهد شد و باید تعداد این مناطق به حداقل برسد».

سلامی در بخش دیگری از مقالهء خود دربارهء انطباق خط دفاع هوایی و خط اطلاعات پروازی سخن به میان آورده و پیشنهاد کرده است که در این خطوط، به خصوص در ۱۲ کیلومتری دریاها، مناطق پروازی ایجاد شود و به اندازه‌ای هواپیما‌های جمهوری اسلامی در آن پرواز کنند که دیگر مجالی برای سایر هواپیما‌های بیگانه برای پرواز نماند.

او هم‏چنین گفته است به خاطر ارتش و سپاه، مناطق پروازی ایران دو برابر سایر کشور‌ها است که باید مناطق مشترک بین این دو نیرو تعریف شوند تا تعداد مناطق پروازی در آسمان ایران کاهش یابند.

مجموعه این مقالات و پیشنهاد‌ها احتمالا نتیجه مدت‌ها تحقیق، مطالعه و تجربه حسین سلامی در سپاه پاسداران باشد که در میان همکارانش از وی یک «فرمانده استراتژیک» ساخته است

به احتمال فراوان، تسلط وی بر امور نظامی از بعد آکادمیک و اصول‌گرایی انقلابی ‌او به همراه مواضع سفت و سختش علیه غرب، سه امتیاز وی در کسب چنین سمتی بالایی بوده باشد.

تقریبا همه تحلیل‌گران بر این باورند که با انتصاب سلامی، سپاه منسجم‌تر از قبل در زمینه نظامی عمل خواهد کرد و نیرو‌های جوان و انقلابی در بدنه سپاه ارتقاء خواهند یافت.ه

«امیرعلی حاجی‌زاده»، فرمانده کنونی نیروی هوافضای سپاه، یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های به نسبت جوان در سپاه برای جانشینی حسین سلامی است. در صورتی که حاجی‌زاده جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران شود، راه برای تحقق آرزو‌ها، برنامه‌ها و عملی کردن مطالعاتش در زمینه صنایع موشکی و دفاع هوایی هموار‌تر خواهد شد.

حاجی‌زاده حدود 10 سال پیش، یعنی سال 1388 پس از آن که سلامی به عنوان جانشین فرمانده کل سپاه منصوب شد، جای او را در نیروی هوافضای سپاه گرفت و تا الان هم در همین سمت است.

یکی از مهم‎ترین رخدادهای دوران فرماندهی حاجی‌زاده در نیروی هوافضای سپاه، نمایش شهرهای موشکی در اعماق زمین و در گوشه و کنار ایران بود که چنین رفتاری با روحیه سلامی به شدت سازگار است.

حاجی‌زاده، هم‌چون سلامی، در 10 سال گذشته یکی از تند‌ترین فرماندهان سپاه در مواجه با امریکا و اسراییل بوده است. شاید در میان فرماندهان کنونی سپاه، کسی پس از سلامی این اندازه مواضع تند و تیز علیه دشمنان جمهوری اسلامی اتخاذ نکرده باشد.

«علی فدوی»، معاون هماهنگ‌کننده سپاه، و «محمد پاکپور»، فرمانده نیروی زمینی سپاه، دو گزینه دیگر جانشینی سلامی هستند که هر دو آن‏ها به اتخاذ مواضع تند و تیز انقلابی مشهور هستند.ه

سپاه دوران حسین سلامی بی‌تردید سپاهی با فرماندهان تندرو و به اصطلاح انقلابی خواهد بود که هم‌چون او از نسل دوم سپاهیان هستند، بر احیای «ارزش‌های انقلابی» اشتراک نظر دارند، عمده هدف خود را معطوف به توسعهء صنایع موشکی خواهند کرد و با غرب با زبان زور و تهدید سخن خواهند گفت.ه

سه‌شنبه، 23 آوریل 2019 

https://iranwire.com/fa/features/30802

بازگشت به خانه