پيشگفتار: بيانيه اعلام موجوديت و مبانی عقيدتی و برنامه ای «کانون دموکراسی برای ایران» با مشارکت گروهی از فعالان مدنی- سیاسی ایرانی ساکن کانادا، با باورهای سیاسی گوناگون و طی فرایندی 18 ماهه، تدوین شده  است. هدف اصلی این بیانیه پیشنهاد یک ساختار سیاسی  برای ایران پس از جمهوری اسلامی است که مبانی لازم برای پی ریزی یک کشور دموکراتیک و هماهنگ با جامعه جهانی را در بر داشته باشد.

اگر تاکنون گروه های گوناگون اپوزیسیون ایرانی موفق به توافق در مورد ویژگیهای کلی نظام پس از جمهوری اسلامی نشده اند این امر بیش از هرچیز ناشی از عدم صراحت در اذعان به حقوق طبیعی و خواسته های دموکراتیک هر یک از گروه های تشکیل دهنده این کشور بوده است. بدین جهت بیانیه تنوع های تاریخی، اجتماعی، ملی- قومی، مذهبی و اعتقادی در ایران را در مرکز توجه قرار داده است؛ تنوع هایی که منبع تنشها، تعارض ها، تبعیض ها و نیز تولید- بازتولید نظامهای سرکوبگر در تاریخ معاصر ایران بوده اند. در نتیجه هر یک از بندهای بیانیه خطاب به یکی از این معضلات تدوین شده و تلاش دارد تا راه حلی ملهم از تجربه های کشورهای دموکراتیک و مبانی حقوق بشر را برای آن توصیه کند. به بیان دقیق تر تهیه کنندگان بیانیه تنها راه پی ریزی یک ایران دموکراتیک را در اذعان به وجود این تبعیض ها و تعبیه سازوکارهای لازم برای رفع همیشگی آنها یافته اند.

تجربه تاریخی تحولات سیاسی سایر کشورها و بویژه انقلاب های اخیر خاورمیانه منبع بسیار مهمی در تدوین بیانیه بوده است. هنگامی که نفی نظام سیاسی موجود تنها عامل مشترک در میان مخالفان باشد، به محض گسترش ناآرامیها  و یا پس از سرنگونی نظام حاکم، بلافاصله گروه های مختلف معارض در برابر هم قرار گرفته و به تقابل با یکدیگر می پردازند. به همن دلیل است که در این مقطع تاریخی دستیابی به توافقی که دربردارنده خواسته های اصلی بخشهای مختلف مردمان ایران باشد اهمیت حیاتی پیدا می کند. از همین رو یکی از هدف های اصلی تدوین بیانیه بکارگیری آن به صورت یک پروتکل و برنامه برای نزدیکی و همسویی کوشش های بخشهای هرچه گسترده تر نیروهای سیاسی و اجتماعی ایران است. . در این شرایط می توان این بیانیه را به عنوان یک برنامه ی پیشنهادی اپوزیسیون متحد ایرانی دانست که در برابر جامعه برای کسب حمایت هرچه گسترده تر قرار می گیرد.

محورهای اصلی بیانیه در تبیین نظام سیاسی ایران عبارتند از: غیرایدئولوژیک و سکولار بودن، دموکراتیک و فدرال بودن، فارسی به عنوان زبان مشترک سراسری، رسمیت و آموزش هر دو زبان مادری و فارسی در مناطق فدرال، برابری جنسی، پایبندی به اصول حقوق بشر و معاهده های بین المللی صلح دوستانه، آزادی وجدان (اختیار در پیروی از هر دین یا آئین، بیدینی، یا تعلق به هر باور سیاسی یا ایدئولوژیک مسالمت آمیز)، عدم تمرکز سیاسی واقتصادی، تأمین شرایط برابر برای توسعه  تمامی مناطق ایران و نیز تمامی افراد، وعدم به کارگیری شیوه های خشونت آمیز در حل معضلات و اختلاف های سیاسی داخلی.

این بیانیه تلاش دارد با کسب پشتیبانی هر چه گسترده تر جریان ها و افراد سیاسی و مدنی که خواهان پی ریزی یک ایران دموکراتیک در فردای جمهوری اسلامی می باشند، یک رسالت تاریخی را برعهده گیرد.

با آرزوی بهروزی برای تمامی ایرانیان 

کمیته تدوین بیانیه

این بیانیه از پنج بخش و هفتاد و سه ماده تشکیل شده است. ما اعضای کانون دموکراسی برای ایران، معتقد به همه ی بندهای این بیانیه هستیم.

بخش اول: ایران و ملت ایران

1- ایران کشوری است مستقل با مرزهای شناخته شده بین المللی.

2- ایران کشوری است که در آن مردمان گوناگون مانند آسوری ها، ارمنی ها، بختیاری ها، بلوچ ها، ترکمن ها، ترکها، فارسها، قشقایی ها، عربها، کردها، گیلک ها، مازندرانی ها، لرها، یهودی ها و دیگران به طور تاریخی، قرن ها در کنار همدیگر زندگی کرده اند.

3- ایران کشوری است که در آن ملیت ها و اقوام گوناگون و پیروان ادیان و مذاهب و فرقه های اسلامی، بهایی، بی دینان، زرتشتی، کلیمی، مسیحی، و غیره، زندگی می کنند.

4- ایران کشوری است که مردمان آن به زبان ها و گویش های آسوری، ارمنی، بلوچی، ترکی، عبری، عربی، فارسی، کردی، گیلکی، مازندرانی و زبان ها و گویش های دیگر صحبت می کنند و رسم ها، عادت ها، و فرهنگ ویژه خود را دارا هستند.

5- مردمان گوناگون مندرج در بند های 2 و 3 و 4، ملت ایران را تشکیل می دهند.

بخش دوم: حقوق ملت ایران

6- ما بر این باوریم که لازمه برقراری دمکراسی و آزادی در ایران، از میان رفتن حکومت جمهوری اسلامی است. کانون دموکراسی برای ایران شیوه خاصی برای سرنگونی جمهوری اسلامی توصیه نمی کند.

7- ما معتقد و ملتزم به اعلامیه جهانی حقوق بشر و دیگر مصوبات حقوق بشر سازمان ملل هستیم.

8- ما بر این باوریم که همه قوانین کشور بایست منطبق با اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر و یک قانون اساسی جدید مدون بر اساس اصول دمکراسی، حقوق مدنی، و سکولار باشند.

9- ما معتقد به آزادی اندیشه و بیان و اجتماعات، با رعایت اصول دمکراسی و حقوق بشر، هستیم.

10- ما معتقد به آزادی همه احزاب سیاسی، اتحادیه های کارگری، گروه ها و انجمن های حرفه ای و اجتماعی هستیم و وجود این گونه موسسات را برای برقراری و استمرار دمکراسی، لازم می دانیم.

11- ما معتقد به آزادی همه زبانها و گویش ها در ایران هستیم.

12- ما معتقدِ به رسمیت داشتن زبان های رایج ایران در مناطقی که اکثریت مردم به آن زبان ها صحبت می کنند، هستیم.

13- ما معتقد به رسمیت داشتن زبان فارسی به عنوان زبان مشترک در ایران هستیم.

14- ما تحصیل به زبان مادری را، حق مسلم هر ایرانی می دانیم.

15- ما معتقدیم هدف نظام آموزشی ایران باید آن باشد که در پایان دوره متوسطه هر فرد ایرانی به زبان مادری و فارسی تسلط کامل داشته باشد.

16- ما بر این باوریم که کوچک شدن جامعه جهانی و کثرت ارتباطات بین المللی، ترویج و گسترش زبان انگلیسی در ایران را طلب می کند.

17- ما معتقد به آزادی همه ادیان، مذاهب، فرقه ها، و یا عدم اعتقاد به ادیان هستیم.

18- ما بر این باوریم که دین، مذهب و ایدئولوژی باورهای شخصی هر انسان بوده و هیچ فردی را نمی توان در این باره مورد سئوال قرار داد و دولت ملتزم است که این حق شهروندان را رعایت و حمایت کند.

19- ما به برابری حقوق زنان و مردان در تمام عرصه ها معتقد بوده و خواهان قوانینی هستیم که مشارکت زنان در تمام عرصه های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی را تثبیت کنند.

20- ما با کلیه قوانین تبعیض آمیز و قوانینی که حقوق زنان را تضعیف و محدود کنند، مخالفیم.

21- ما معتقدیم که دولت موظف است در تمام امور فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و تصمیم گیری در تمام سطوح سیاست گزاری، برنامه ریزی، اجرا و نظارت تمهیدات لازم را برای ارتقاء و حضور زنان فراهم نماید.

22- ما معتقد به برابری حقوق همه ایرانیان بدون در نظر گرفتن ملیت، قوم، دین، مذهب، ایدئولوژی، باورهای شخصی، زبان، جنسیت، گرایش جنسی، جنسیتی، سن، و دیگر مشخصه های جسمی و ظاهری آنان هستیم.

23- ما خواهان جرم زدایی از هم جنس گرایی و به رسمیت شناختن تنوع در عرصه جنس و جنسیت هستیم و دولت مؤظف است که امکانات آموزشی در سطح ارتقاء فرهنگی جامعه جهت از بین بردن هم جنس گراستیزی و ترانس ستیزی فراهم کند، و تجاوز به حقوق دگرباشان جرم محسوب شود.

24- ما معتقدیم که کودکان سرمایه های ملی و آینده سازان کشورند، و دولت مؤظف است که طبق قوانین و کنوانسیون های بین المللی حقوق آنان را به رسمیت بشناسد و ناظر به رعایت حقوق آنان باشد.

25- ما بر این باوریم که هر نوع رابطه جنسی بزرگسالان با کودکان زیر 18 سال تجاوز و جرم محسوب می شود و سن قانونی ازدواج بایست 18 سال باشد.

26- ما بر این باوریم که دولت مؤظف است طبق قوانین و کنوانسیون های بین المللی حقوق پناهندگان را به رسمیت بشناسد.

27- ما خواهان لغو مجازات اعدام، هرگونه شکنجه، و دیگر رفتارها و تنبیهات شقاوت بار، غیر انسانی و توهین آمیز بوده و خواهان عدم مصونیت شکنجه گران هستیم.

28- ما بر این باوریم که هیچ شهروند ایرانی به خاطر داشتن اعتقادات سیاسی و یا عقیدتی و ابراز آنها نباید مورد

پیگرد، آزار و اذیت قرار گیرد.

29- ما معتقد به آزادی رسانه ها بر مبنای اصول دمکراسی هستیم و بر این باوریم که رسانه ها نقش اساسی در استقرار و استمرار آزادی بیان، حکومت قانون، دفاع از آزادی های فردی و جمعی، و احقاق حقوق جامعه را ایفا می کنند.

30- ما معتقد به حق مالکیت شخصی برای همه ایرانیان در چهار چوب قوانین مملکت هستیم.

31- ما حجاب اجباری را ممنوع دانسته، وآزادی در انتخاب پوشش را حق هر ایرانی می دانیم.

32- ما بر این باوریم که نظام آموزش و پرورش در تمام کشور باید سکولار باشد و ملتزم به رعایت جدایی دین و

تعلیمات دینی و ایدئولوژیکی از سیستم آموزش و پرورش باشد.

33- ما بر این باوریم که آموزش و پرورش ابتدایی و متوسطه اجباری و رایگان، تا سن 18 سالگی، حق هر ایرانی  و نیز هر فرد ساکن ایران است.

34- ما بر این باوریم که دسترسی به آموزش رایگان ابتدایی و متوسطه برای همه سنین، حق تمام ساکنان ایران است.

35- ما بر این باوریم که دسترسی به همه خدمات اجتماعی، بهداشتی و درمانی رایگان، حق تمام ساکنان ایران است.

36- ما بر این باوریم که قانون اساسی آینده ایران باید جدایی دین و دولت را به عنوان یک التزام به رسمیت بشناسد و هیچ گونه اشاره ای به رسمیت دین و مذهب نکند.

37- ما خواهان عدم وجود احکام و قواعد شرعی در کلیه قوانین مدنی و کیفری هستیم و بر این باوریم که قوانین مدنی و کیفری بایستی بر مبنای مقتضیات زمان و مکان توسط نمایندگان ملت تدوین شوند.

38- ما  خواهان انحلال دادگاه های شرعی و غیر مدنی، تحت هر عنوان که باشند، هستیم.

بخش سوم: فرهنگ

39- ما هرگونه سیاست نفی زبان و فرهنگ ملیت ها و اقوام ایرانی را محکوم می کنیم و آن را مغایر با وحدت و روح تفاهم ملی می دانیم.

40- ما بر این باوریم که تکثر زبان ها و فرهنگ ها در ایران موجب تقویت توانایی های فرهنگی، ملی، و اقتصادی  ایران خواهند شد.

41- ما بر این باوریم که پرچم تاریخی سه رنگ شیر و خورشید نشان، پرچم ایران است. بدیهی ست که پرچم رسمی  ایران باید به تصویب مجلس برسد.

42- ما معتقد به، به رسمیت شناختن و بزرگداشت جشنهای باستانی ایرانی مانند چهارشنبه سوری، نوروز، سیزده بدر، و غیره هستیم.

43- ما معتقد به بزرگداشت جشنها و وقایع مهم بین المللی مانند سالروز تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر، روز

جهانی کارگر، روز جهانی زن، و غیره هستیم.

بخش چهارم: نوع حکومت

44- ما به جدایی کامل نهاد دین از نهاد دولت ملتزم و معتقدیم.

45- ما بر این باوریم که صدور احکام و فتواها توسط رهبران دینی و مذهبی که در ارتباط یا در مغایرت با قوانین و مقررات مملکتی باشند، به عنوان دخالت دین در دولت تلقی شده و اکیدا ممنوع است.

46- ما خواهان برپایی حکومتی در ایران هستیم که بر مبنای اصول دمکراسی به معنی حکومت اکثریت و تضمین حقوق اقلیت و انتخابات آزاد بنا شده باشد که در آن هر شهروند ایرانی آزادانه حق انتخاب شدن و یا انتخاب کردن را داشته باشد.

47- به منظور استقرار و استمرار دمکراسی در ایران، ما معتقد به سیستم حکومت پارلمانی هستیم که در آن قدرت و مدیریت کشور، اعم از کشوری و لشکری، در اختیار پارلمان و دولت منتخب و مورد تایید پارلمان می باشد.

48- ما بر این باوریم که ریاست کشور )پادشاه یا رییس جمهور ( و ریاست دولت )نخست وزیر(، دو مقام جدا از یکدیگر هستند و ریاست کشور صرفا یک مقام تشریفاتی بوده و رئیس کشور حق دخالت در امور دولت و قضاوت وعضویت در احزاب و گروه های سیاسی را ندارد.

49- ما بر این باوریم که نوع سیستم حکومتی کشور یعنی پادشاهی، جمهوری و یا غیرو بعد از 9 ماه تا یک سال پس از سرنگونی جمهوری اسلامی به رفراندوم گذاشته شود و تعیین کننده ی نوع حکومت، رأی اکثریت مردم است. در آینده و در صورت نیاز رفراندوم برای تغییر نوع سیستم حکومتی قابل تکرار است.

50-  با عنایت به جغرافیای کشور و اصل عدم تمرکز مدیریت، و نیز با عنایت به کثرت ملیت های گوناگون ایرانی، ما به سیستم حکومت فدرال در ایران معتقدیم.

51- ما بر این باوریم که در حکومت فدرال ایران، امور مربوط به دفاع، خارجه، سیاست های پولی، بازرگانی خارجی، پلیس فدرال، هواپیمایی، کشتیرانی، دادگستری، منابع طبیعی زیرزمینی، بویژه صنعت نفت، پست، مخابرات صرفا در اختیار دولت فدرال خواهند بود.

52- ما بر این باوریم که در حکومت فدرال ایران، امور مربوط به کودکان و خانواده، آموزش و پرورش، دانشگاه ها و آموزش عالی، ارائه خدمات اجتماعی و بهداشتی، امور شهرداری ها ، جهانگردی، کشاورزی، مسکن، امور بازنشستگان، پلیس ایالتی، و برنامه ریزی و اجرای پروژه های اقتصادی و اجتماعی در سطح ایالت، صرفا در اختیار دولت ایالتی خواهند بود.

53- به منظور استقرار و استمرار دمکراسی و با عنایت به اصل مدیریت عدم تمرکز، ایالات کشور نیز پارلمان و دولت محلی خاص خود را خواهند داشت که مستقیما توسط مردم همان ایالات انتخاب خواهند شد.

54- ما بر این باوریم که اداره امور شهرها و مناطق به عهده انجمن شهر و شهردار، که مستقیما توسط مردم شهر و منطقه انتخاب می شوند، می باشد.

55- ما بر این باوریم که امر قضاوت و دادگاه ها بایستی کاملا از دولت مستقل باشند.

56- ما بر این باوریم که همگان، منجمله رییس کشور، نخست وزیر، وزیران، روسا، مقامات لشکری- کشوری-  و امنیتی، در برابر قانون یک سان هستند و در دادگاه در برابر مقام قضاوت می بایست سر تعظیم فرو آورند و این حرکت نمادین مبین این است که هیچ فردی بالاتر از قانون نیست.

57- ما بر این باوریم که قضات، ماموران پلیس و امنیتی، و اعضای نیروهای مسلح می توانند در انتخابات رای دهند، ولی مجاز به عضویت در احزاب سیاسی و ابراز نظر و تبلیغ سیاسی در ملاء عام نیستند.

58- ما بر این باوریم که قضات، ماموران پلیس و امنیتی، و اعضای نیروهای مسلح، در صورت کناره گیری یا بازنشستگی از سمت خویش، می توانند به عضویت احزاب سیاسی در آمده و یا نامزد انتخابات شوند.

59- ما باور داریم که دولتهای فدرال، ایالتی، و شهری باید حداقل معیشت برای تمام مردم ایران را تامین کنند و خدمات لازم برای محافظت از کودکان، و خدمات ویژه برای رفاه معلولین را ارائه دهند.

60- ما بر این باوریم که حفاظت از محیط زیست و حمایت از حیوانات، از وظایف دولتهای فدرال، ایالتی، و همچنین انجمن های شهر و منطقه می باشد.

61- ما بر این باوریم که کلیه بنیادها و موسسات دینی و مرامی به عنوان موسسات غیر انتفاعی و عام المنفعه، طبق  قوانین دولتی به ثبت برسند. کمک مالی دولت به این موسسات ممنوع است، گرچه افراد می توانند به این موسسات بر اساس موازین قانونی کمک مالی کنند.

62- ما معتقد به استقرار روابط کاملا دوستانه با تمام کشورهای دنیا، بخصوص با همسایگان و کشورهای منطقه، هستیم و بر این باوریم که اختلافات بایست از طریق گفت و گو و رجوع به سازمان های مربوطه بین المللی حل و فصل شوند.

63- ما با نظامی گری و بویژه مسلح شدن به سلاح های هسته ای و کشتار جمعی مخالف هستیم.

64- ما بر این باوریم که نیروهای نظامی، امنیتی و اطلاعاتی نباید در حل مناقشات سیاسی بویژه در اختلافات بین دولت های ایالتی و دولت فدرال دخالت کنند.

65- ما با استفاده سازمان یافته از خشونت برای نیل به اهداف سیاسی مخالف هستیم.

بخش پنجم: اقتصاد

66- ما معتقدیم همه ایرانیان در امر سرمایه گذاری و کار و کسب آزاد هستند.

67- ما معتقد به تشویق سرمایه گذاری خارجی به منظور توسعه اقتصادی کشور در خدمت منافع ملی ایران هستیم.

68- ما معتقد به برقراری یک سیستم مالیاتی مبتنی بر توزیع عادلانه ثروت و رشد مداوم اقتصادی در ایران هستیم.

69- ما بر این باوریم که باید فرهنگ پرداخت و جمع آوری مالیات در ایران برقرار شود و بخش اعظم هزینه های جاری دولتهای فدرال، ایالتی، و شهری از این محل تامین شوند.

70- ما معتقدیم که تمام منابع زیرزمینی منجمله نفت و گاز، جزو ثروت ملی کشور محسوب شده و متعلق به همه مردم ایران هستند.

71- ما معتقد به حفظ و حراست محیط زیست و منابع طبیعی کشور برای نسل های آینده هستیم.

72- ما بر این باوریم که بخش اعظم درآمد نفت و سایر منابع زیرزمینی، بایست به صورت عادلانه صرف هزینه های عمرانی و زیربنایی و توسعه متوازن همه ایالات کشور شود.

73- ما بر این باوریم که یکی از اهداف نظام اقتصادی ایران باید از بین بردن تفاوت سطح توسعه یافتگی ایالت های ایران باشد.

***

این بیانیه از پنج بخش و 73 ماده تشکیل شده است. هرگونه تفسیری از این بیانیه، که مغایر با اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل باشد، پذیرفتنی نبوده و ممنوع می باشد.

***

برای اطلاعات بیشتر و اعلام پشتیبانی از این بیانیه لطفا با کمیته ارتباطات (رؤیا قهرمانی- سیاوش اویسی – بهرام بهرامی) با ای میل   kanoon.afdi@gmail.com تماس  بگیرید.

امضا کنندگان:

سیاوش اویسی – بهرام بهرامی – رویا قهرمانی -  شهرام تابع محمدی – علی بلوچ - شهلا غفوری

علی گشتاسبی – شریف بهروز- عزت مصلی نژاد- زرین محی الدین – حمید قهرمانی – سعید چوبک

محسن کرمانشاهی – فرخ زندی – طاها حسنیانی -  گلوریا یزدانی-  اسماعیل سنجانی- نسترن نیکی

نسرین الماسی-  شهرام نامورآزاد- آرشاک شجاعی – فایق محمودی – بهروز خضری