خانه   |   آرشيو کلی مقالات   |   فهرست نويسندگان  |   آرشيو روزانهء صفحهء اول سايت    |    جستجو  |    گنجينهء سکولاريسم نو

15 دی ماه 1393 ـ 5 ماه ژانويه 2015  

چرا حسن روحاني به دنبال رفراندوم است؟

مثلث آنلاین

به نظر مي‌رسد نقطه عطف مهمي در دوره زمامداري حسن روحاني در پيش روست. حسن روحاني امروز، 14 دی 1393، در لابه لاي اظهارات اش در «اولين كنفرانس اقتصاد ايران» خواستار مراجعه به آراي عمومي و رفراندوم شد. او گفت: «خوب است بعد از 36 سال یک بار هم که شده این اصل قانون اساسی را اجرا کنیم و برای مسائل مهم اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به جای آنکه قانونی در مجلس تصویب شود، ماده قانونی یا برنامه را مستقیم به آرای مردم و همه‌پرسی بگذاریم.»

روحاني به صراحت بيان نكرد در چه زمينه‌اي قصد دارد به آراي مردم مراجعه كند؛ اما نگاهي به بخش‌هاي قبلي سخنراني رئيس‌جمهور نشان مي‌دهد كه بيشترين احتمال اين است كه او قصد دارد در زمينهء مسئلهء توافق هسته‌اي به آراء مردم مراجعه كند.

روحاني، در بخش ديگري از سخنان اش، صراحتاً از اينكه «همه چيز» به دست دولت و قوهء مجريه نيست سخن گفته و قول مي‌دهد كه بدون «واهمه» مشكلات را به مردم بازگو كند:  «اگر دولت مشکلی پیدا کند به صراحت برای مردم خواهد گفت و من به عنوان رئیس جمهور تردید و واهمه‌ای ندارم که مشکلات را با مردم در میان بگذارم. اما بدانید در بسیاری از امور حرکت جامعه باید با همکاری و هماهنگی باشد و این طور نیست که همه چیز به دست دستگاه اجرایی باشد».

پيش از اين نيز يكبار ديگر بحث مراجعه به آراء عمومي در زمينهء توافق هسته‌اي مطرح بود. در اوايل دولت روحاني و جايي كه مذاكرات هسته‌اي تازه آغاز شده بود زمزمه‌هايي از اطراف، خصوصاً از ميان اصلاح طلبان، در زمينه مراجعه به آراء عمومي در زمينهء هسته‌اي شنيده مي شد.

به طور همزمان، مسالهء رابطه با آمريكا نيز، بعد از سفر اول حسن روحاني به نيويورك و گفت‌وگوي تلفني با اوباما، مطرح مي ‌شد. در 13 مهرماه 1392 وقتی روحانی با سوال های خبرنگاران دربارهء گفت وگوی تلفنی با رئیس جمهور آمریکا و اعتراض هایی که در داخل نسبت به این گفت وگو شده است روبرو شد، از یک نظرسنجی مهم خبر داد. او گفت که به دو دستگاه مهم نظرسنجي گفته است که در کشور نظرسنجي دقيق کنند و نظر مردم را بگيرند تا ببيند اين حرکت دولت که گامي به پيش گذاشته است، چقدر موافق و چقدر مخالف دارد.

همان زمان طرح اين موضوع زمزمه‌هاي مراجعه به آراء عمومي را رقم زده بود. با اين حال يك گمانهء ديگر دربارهء اظهارات امروز حسن روحاني وجود دارد. احتمال اينكه او نگران مخالفت مجلس با توافق احتمالي آينده باشند نيز وجود دارد. بر اساس قانون هرگونه توافق‌ نامهء خارجي بايد به امضاي مجلس برسد. با اين حال اين روند تا امروز رعايت نشده است. توافق‌نامه ژنو به عنوان «برنامهء اقدام عمل مشترك» نامگذاري شد و از اين قانون به دور ماند.

در اين شرايط اگر به آن بخش از صحبت‌هاي رئيس‌جمهور  كه از «همكاري سه قوه» سخن گفته و معتقد است «همهء كارها به دست دولت نيست»، نگاه بيندازيم اين گمانه تقويت مي‌شود كه مراجعه به آراي عمومي يعني حل مشكل مخالفت احتمالي مجلس با توافق‌نامه‌اي كه احياناً در آينده امضا مي‌شود.

از طرف ديگر دو نكته نيز قابل طرح است:

اول: اين احتمال وجود دارد كه طرح مسالهء رفراندوم به منظور باز گذاشتن بيشتر دست دولت در انجام توافق‌نامه باشد. حسن روحاني در بخشي از اظهارت امروزش با اشاره به مخالفت‌ها با توافق اوليهء ژنو مي پرسد: «مگر در مرحلهء اول توافق ژنو در بحث هسته‌ای آرمان‌ها و اصولمان را معامله کردیم؟»
مراجعه به آراي عمومي مي‌تواند مخالفان را در شرايطي قرار مي‌دهد كه مخالفت با توافق آينده در واقع مخالفت با رأي و نظر مردم قلمداد مي شود.

دوم: فرض اول بر اين پايه استوار است كه دولت بر اين باور است كه آنچه از صندوق رفراندوم بيرون خواهد آمد مطابق ميل و نظر غالب در دولت خواهد بود. از همين رو احتمال ورود دولت به مساله رفراندوم قوت بيشتري مي‌گيرد.

هنوز نمي‌دانيم دولت در اين زمينه آيا نظر سنجي مشخص و مطمئني انجام داده است و بر همين اساس است كه قصد دارد وارد بازي «رفراندوم» شود يا خير؟ اين مساله‌اي است كه به طور حتم نقطهء عطفي در دورهء زمامداري حسن روحاني خواهد بود.
 

نظر خوانندگان

 

 

محل ارسال نظر در مورد اين مطلب:

توجه: اگر عنوان اين مقاله را در جدول زير وارد نکنيد، ما نخوهيم دانست که راجع به کدام مطلب اظهار نظر کرده ايد.

کافی است تيتر را کپی کرده و در محل مربوطه وارد کنيد.

 

بازگشت به خانه