خانه   |   آرشيو کلی مقالات   |   فهرست نويسندگان  |   آرشيو روزانهء صفحهء اول سايت    |    جستجو  |    گنجينهء سکولاريسم نو

29 دی ماه 1393 ـ 19 ماه ژانويه 2014  

گردهمایی کبريت های بی خطر!

احسان مهرابی

علی مطهری که این روزها خود به خطری برای اصولگرایان بدل شده است، سال 1390 بخش‌هایی از طیف سیاسی اصلاح‌ طلب را «کبریت بی‌خطر» خوانده بود. ترجمهء دیگر این عبارت شاید همان کلمه « معتدل» است که عبدالواحد موسوی لاری، وزیر کشور دولت محمد خاتمی، برای توصیفِ شرکت ‌کنندگان در همایش اصلاح ‌طلبان به کار برد.

سابقهء این کلمه نه به دولت حسن روحانی و اعتدال، بلکه به سال‌های دورتر بر می‌گردد که «برخی اصلاح ‌طلبان» احزابی مانند جبههء مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی را تندرو می‌خواندند و خود را معتدل.

این گروه از اصلاح ‌طلبان روز پنج شنبه 25 دی و پس از سال‌ها، همایشی را با تابلوی رسمی اصلاح‌ طلبی برگزار کردند؛ همایشی که در آن چهره ‌های شاخص احزاب اصلی اصلاح ‌طلب نظیر جبهه مشارکت، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و کارگزاران سازندگی غایب بودند و این غیبت شاید دلیلی بود برای اینکه اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی هم به این همایش نیایند و به ارسال پیام اکتفا کنند.

برگزار کنندهء این همایش، «شورای هماهنگی جبههء اصلاحات» بود؛ شورایی که در سال ‌های صدارت اصلاح‌ طلبان هیچ گاه از سوی احزاب اصلی اصلاح‌ طلب جدی گرفته نشد. پیش از دوم خرداد 76 و به قدرت رسیدن اصلاح ‌طلبان، گروه‌ های مشهور به چپ اسلامی، با نام‌ هایی چون شورای هماهنگی نیروهای خط امام، گرد هم می‌آمدند. پس از آن، این جمع با نام‌ های «شورای هماهنگی جبهه دوم خرداد» و «شورای هماهنگی جبههء اصلاحات» شناخته می‌شد.

شورای هماهنگی جبههء اصلاحات، برخلاف نام خود، همواره ناتوان از ایجاد هماهنگی بین اصلاح‌ طلبان بود و آنان در هیچ انتخاباتی فهرست واحد معرفی نکردند. دعوای اصلی هم همیشه به هنگام ِ، به اصطلاح رایج، «وزن کشی» پیش می‌آمد. احزاب اصلی اصلاح‌ طلب، دیگر احزاب عضو این جبهه را گروه ‌های تک نفره‌ای می‌خواندند که به اندازهء آنان در تصمیمات این جبهه حق رای دارند و از فهرست‌های انتخاباتی سهم می‌خواهند.

 

حزب «برادر بزرگتر» و «نق زن‌ها»

پس از مجلس ششم و دولت دوم محمد خاتمی، این دعوا به فضای عمومی هم کشید؛ زمانی که احزاب کوچک جبههء اصلاحات، حزب جبهه مشارکت را متهم می‌کردند که سمت‌های دولتی را قبضه کرده و اصطلاح «برادر بزرگتر» را برای این حزب به کار می‌بردند. برخی از اعضای حزب جبهه مشارکت نیز گاه به این انتقادها واکنش نشان می‌ دادند، تا آن جا که علی شکوری ‌راد یک بار برخی گروه‌های کوچک در جبهه اصلاحات را «نق زن ‌ها» خواند.

«حزب همبستگی» از جمله احزابی بود که اختلافات اش با «حزب جبههء مشارکت» را علنی کرد؛ حزبی که در میان اصلاح ‌طلبان و رسانه‌ ها به کتک ‌کاری اعضاء اش در جلسات داخلی حزب مشهور بود و در انتخابات ریاست جمهوری سال 84 اعضاء آن، همزمان، از سه کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری حمایت می کردند، در حالی که ابراهیم اصغر زاده ،دبیر کل این حزب، هم کاندیدای این انتخابات بود!

اعضای این حزب، حزب ‌های بزرگتر را متهم می‌کردند که سهم آنان از غنایم دوم خرداد را نداده و همواره تحقیرشان کرده‌اند. زمانی نشریهء «همشهری ماه»، با مدیریت محمد عطریانفر و سردبیری محمد قوچانی، آنان را «حزب شهرستانی» خواند. اعضای این حزب این عبارت را توهین به خود خواندند اما گردانندگان نشریه توضیح دادند که منظورشان از عبارات «شهرستانی» ترکیب اعضای حزب همبستگی است که همهء چهره های شاخص آن نمایندگان برخی از شهرستان‌های ایران در مجلس بودند.

 

فرصت خودنمایی برای احزاب کوچک

«منحله» اعلام شدن احزابی نظیر جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی از سوی مسئولان دولت احمدی‌نژاد پس از حوادث سال 88 و همچنین هجمه‌های فراوان اصولگرایان به حزب کارگزاران سازندگی، فرصتی به احزاب کوچکتر اصلاح‌ طلب داده تا خودنمایی کنند. احزاب بزرگتر هم شاید از این وضعیت چندان ناراضی نباشند، چرا که طرح دوبارهء نام اصلاح‌ طلبان برخی از حصارهای امنیتی برای این احزاب را برخواهد چید.

اما همایش روز پنج ‌شنبهء «شورای هماهنگی جبهه اصلاحات»، حتی در گرد هم آوردن اعضای حزب‌های قدیمی ‌تر اصلاح ‌طلبان، مانند مجمع روحانیون، مبارز ناکام ماند. از این جمع تنها عبدالواحد موسوی لاری میهمان این همایش بود؛ وزیر کشور دولت خاتمی که برخی از اصلاح ‌طلبان، مانند مهدی کروبی، او را یکی از مقصران به قدرت رسیدن محمود احمدی نژاد می‌دانند و مدیریت او در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال 84 را زیر سئوال می‌برند.

سید هادی خامنه‌ای، دبیر کل «مجمع نیروهای خط امام» را می‌توان شاخص‌ترین چهره از میان شخصیت‌های باسابقهء اصلاح ‌طلبان خواند که در این همایش سخنرانی کرد. گروهی از اصلاح ‌طلبان اما به شوخی مجمع نیروهای خط امام را «مجمع نیروهای خط سید هادی» می‌خوانند تا شاید ثابت کنند که این حزب به جز هادی خامنه‌ای چهرهء شاخص دیگری ندارد.

دیگر سخنران همایش اصلاح ‌طلبان، رسول منتجب‌نیا، قائم‌مقام دبیر کل «حزب اعتماد ملی» بود؛ قائم مقامی که پس از راهپیمایی 25 بهمن سال 89 از اقدامات مهدی کروبی، دبیر کل این حزب، ابراز برائت کرد و البته این روزها خواستار رفع حصر اوست.

با این تفاسیر، شاید همایش روز پنج‌ شنبه اصلاح ‌طلبان به نگرانی‌های اصول گرایان و نهادهای امنیتی نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی دامن نزند، اما نگرانی آنان از این همایش از سنخ همان عبارت «رحم اجاره‌ای اصلاح ‌طلبان» است که روزنامهء کیهان دربارهء دولت حسن روحانی به کار برده است.

آنان می‌ترسند که احزابی مانند حزب مشارکت در رحم این اصلاح ‌طلبان پرورش پیدا کنند و، همزمان با انتخاباتی دیگر، پا به عرصه سیاست بگذارند. چه اینکه این روزها تشکیل حزبی به نام «امید ایرانیان»، متشکل از رده‌های درجه دو یا درجه سهء حزب جبهه مشارکت، نيز اصول گرایان را نگران کرده است.

اصول گرایان تجربه‌ های پیشین را نیز پیش رو دارند که احزاب اصلی اصلاح‌ طلب قبل و بعد از انتخابات‌های مهم شکل گرفته‌اند. از این رو آنان نگرانند که انتخابات مجلس دهم فرصتی برای بازگشت پر قدرت اصلاح‌طلبان در قالب نام‌ های جدید باشد.

به هر تقدیر، برخی اصلاح‌ طلبان امیدوارند در این روزها که هیچ غنیمتی برای تصاحب نمانده، شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، برای یک بار هم که شده، به نام خود نزدیک شود و اصلاح ‌طلبان را برای انتخابات مجلس دهم هماهنگ کند؛ رؤیایی که البته هنوز نشانهء پر رنگی برای تبدیل شدن آن به واقعیت وجود ندارد.

 27دی 1393

برگرفته از سايت راديو زمانه

         

نظر خوانندگان

 

 

محل ارسال نظر در مورد اين مطلب:

توجه: اگر عنوان اين مقاله را در جدول زير وارد نکنيد، ما نخوهيم دانست که راجع به کدام مطلب اظهار نظر کرده ايد.

کافی است تيتر را کپی کرده و در محل مربوطه وارد کنيد.

 

 

 

 

بازگشت به خانه