سام قندچی: آیا اختلاف ترکیه و روسیه بر سر درآمد نفت است؟

تأسيس: 14 مرداد 1392 | در نخستين کنگرهء سکولار های ايران | همزمان با 107 مين سالگرد مشروطه

11 آذر ماه 1394 ـ 2 ماه دسامبر 2015

آیا اختلاف ترکیه و روسیه بر سر درآمد نفت است؟

خبر سرنگون شدن هواپیمای روسی توسط ترکیه در مرز آن کشور با سوریه در هفته گذشته تحلیل های متعددی را به دنبال داشت(1). آمریکا اعلام کرد که دولت بشار اسد در سوریه از داعش نفت خریداری می کند البته بطور غیر مستقیم و قاچاقی(2). در همین حال خبرها حاکی از فروش نفت داعش از طریق ترکیه است، آن هم بطور قاچاقی(3).

بحث بغرنجی است. بنظر می رسد سقوط مدوام بهای نفت در یک سال و نیم گذشته از یکسو به دلیل فروش نفت قاچاق توسط داعش از طریق مرز ترکیه است و، از سوی دیگر، فروش نفت قاچاق از سوی ایران که دچار تحریم بوده و راهی جز ارزان فروشی در بازار سیاه نداشته است؛ و بالاخره کردستان عراق که مقادیر زیادی از نفت خود را با دور زدن دولت مرکزی عراق به قیمت پایین می فروشد. کار لیبی هم در بنغازی نمونهء دیگری از این جریان است. و البته عربستان هم برای مقابله با این پدیده تا توانسته تولید نفت خود را بالا برده تا در این روند نزولی رقابت کند و خود به سقوط بیشتر بهای نفت دامن زده و البته همه را گردن ازدیاد تولید نفت «شیل» در آمریکا انداخته است. بنظر می رسد سقوط دولت های مقتدر در خاورمیانه در پایین نگهداشتن بهای نفت و خیزش جریانات تجزیه طلب و رشد داعش تأثیر به سزایی در اين امر داشته است (4).

وضعیت عجیبی است چون خود این قاچاق فروشی که باعث ارزان شدن نفت شده به نفع کشورهای غربی است که در یکسال و نیم گذشته نفت مفت به دست آورده اند. و اگر «برجام» هم باطل شود، این حرکتِ قاچاق فروشی تشدید می شود، و اگر ادامه پیدا کند سرازیر شدن نفت ایران به بازار به شکل دیگری قیمت ها را پایین خواهد برد.

حال شايد داستان ترکیه، که به هر حال از این قاچاق نفت سودی می برد، و روسیه، که بيش از همه از سقوط بهای نفت متضرر شده، در این برخورد نظامی دخیل باشد.

هفتم آذر ماه 1394 ـ November 28, 2015
______________________________
1. احمد رضا بهارلو: بازى نيمچه آشكار و نيمه نهان رجب اوغلو
http://iranscope.blogspot.com/2015/11/blog-post_69.html