مطلبی از شهباز نخعی

تأسيس: 14 مرداد 1392 | در نخستين کنگرهء سکولار های ايران | همزمان با 107 مين سالگرد مشروطه

در روز پنجشنبه 23 ژوئن 2016، قرار است مردم انگلستان پای صندوق رأی بروند و در یک همه پرسی به پرسشی مهم در مورد باقی ماندن یا خروج از اتحادیه اروپا رأی دهند.

در ماه ها و هفته های گذشته، بحث برسر این موضوع داغ شده و به کارزاری جانانه بین هواداران دو طرف بدل شده است. تصمیم نهایی مردم انگلستان در مورد ماندن در یا خروج از اتحادیه اروپا، نه تنها بر شرایط زندگی و آیندهء خود آنها اثر عمیق خواهد گذاشت، بلکه بر سرنوشت و آیندهء دیگر کشورهای اروپایی و در نهایت کل اتحادیهء اروپا نیز اثرگذار خواهد بود. به گزارش خبرگزاری "نسیم": «وزیر امور خارجه آلمان دربارهء خطر فروپاشی اتحادیهء اروپا در صورت خارج شدن انگلیس از آن بعد از برگزاری همه پرسی در 23 ژوئن هشدار داد. فرانک والتراشتاین مایر... گفت رأی دادن انگلیسی ها به خروج کشورشان از اتحادیهء اروپا و خروج این کشور، ضربه ای به اتحادیهء اروپا وارد خواهد کرد و ما باید بعد از آن برای حفظ این اتحادیه و جلوگیری از فروپاشی آن تلاش کنیم».

مسئلهء ماندن یا خروج انگلستان از اتحادیهء اروپا حتی بر تصمیمات مهم اقتصادی بزرگ ترین اقتصاد دنیا یعنی آمریکا نیز تأثیر گذار بوده است. به گزارش 15 ژوئن تارنمای "یورو نیوز": «فدرال رزرو آمریکا اعلام کرد نرخ بهره را فعلاً تغییر نمی دهد. به گفتهء مقام های این نهاد مالی، این تصمیم با توجه به همه پرسی برسر خروج بریتانیا از اتحادیهء اروپا گرفته شده که 23 ژوئن برگذار خواهد شد. جانت یلن، رییس بانک فدرال رزرو دراین باره می گوید: "برکسیت" و باقی ماندن یا خروج بریتانیا از اتحادیهء اروپا موضوعی است که درحال حاضر ما دربارهءآن بحث می کنیم و باید صادقانه بگویم که یکی از دلایل تصمیم امروز ما همین مسئله بود».

تصمیم فدرال رزرو آمریکا کاهش ارزش های سهام وال استریت را نیز به دنبال داشت. شاخص های «داو جونز» و «استاندارد اند پورز» با سقوط روبرو شدند. به نظر کارشناسان، در صورت خروج انگلستان از اتحادیهء اروپا، بازارهای سهام با افت روبرو خواهند شد.

فزون بر بحث های تند و کارزارهای شدید تبلیغاتی دوطرف، "برکسیت" از ترور، خشونت و رویدادهای غم انگیز نیز برکنار نماند. هفتهء گذشته یکی از نمایندگان حزب کارگر انگلیس، که خواهان باقی ماندن این کشور در اتحادیه اروپا است، به نام خانم جوکاکس، 41 ساله و مادر دو فرزند، در حوزهء انتخابیه اش هدف تیراندازی و چاقو قرار گرفت. مردی 52 ساله که ظاهراً ملی گرای افراطی و خواهان خروج انگلیس از اتحادیه اروپا است، به اتهام قتل نماینده پارلمان دستگیرشد و کارزار تبلیغاتی دو طرف همه پرسی موقتاً به حالت تعلیق درآمد اما پس از چند روز در روز دوشنبه 20 ژوئن از سر گرفته شد.

دولت انگلستان و همهء حزب های بزرگ این کشور در حمایت از باقی ماندن در اتحادیه اروپا متحد شده اند.

دکتر عبدالستار دوشوکی، نویسنده و پژوهشگر ایرانی که تابعیت انگلستان را دارد و خود نیز از جمله هواداران خروج انگلیس از اتحادیه اروپا است، در مقاله ای مشروح و مستدل دلایل موافقان و مخالفان خروج از اتحادیه اروپا را برمی شمارد. دلایلی که او به عنوان زیان های خروج ازدید مخالفان آن بیان می کند عبارت است از:

« - به مخاطره انداختن امنیت اقتصادی بریتانیا.

فرار سرمایه به همراه کاهش سرمایه گذاری خارجی در بریتانیا.

کاهش چند درصدی تولید ناخالص ملی و رکود اقتصادی.

احتمال فروپاشی بریتانیای کبیر اگر اسکاتلند تصمیم به جدایی از بریتانیا و پیوستن به اتحادیهء اروپا بگیرد. مشکلات کنترل مرز زمینی بین ایرلند شمالی (بریتانیا) و ایرلند جنوبی (اتحادیهء اروپا) و در صورت جدایی اسکاتلند، مرز بین آن کشور و انگلستان.

کاهش نفوذ و تأثیرگذاری در تصمیم گیری های اروپا و جهان.

تأثیر دومینویی رأی بریتانیا بر روی کشورهای دیگر برای برگزاری رفراندوم مشابه.

از دست دادن "بازار 223 میلیارد پوندی" اتحادیه اروپا (این در حالی است که در مقابل اتحادیهء اروپا نیز "بازار 291 میلیارد پوندی" بریتانیا را از دست خواهد داد)».

از سوی دیگر، حامیان خروج از اتحادیه اروپا نیز استدلال هایی برای تأیید نظر خود دارند. دکتر دوشوکی این استدلال ها را چنین بیان می کند:

رواج مهاجرت بی رویه و غیرقابل کنترل و هزینه هایی که بر بودجهء عمومی تحمیل می کند.

برقراری تعادل در تراز بازرگانی با اتحادیه اروپا.

رهایی از ناگزیری به مشارکت در کمک به کشورهای فقیرتر مانند ایرلند، یونان، اسپانیا، پرتقال و کشورهای بلوک شرق سابق.

نویسنده پس از شرح دلایل موافقان و مخالفان، نظر خود را دربارهء خروج از اتحادیه اروپا چنین بیان می کند: «از نظر اقتصادی در شرایط فعلی ماندن بریتانیا در اتحادیهء اروپا، با وجود کسری تجاری 68 میلیارد پوندی و حق عضویت خالص 11 میلیارد پوندی و هزینه های سرسام آور میلیاردی اضافی در تأمین اجتماعی، آموزش رایگان، بهداشت رایگان و غیره برای مهاجران اروپایی و خانوادهء آنها، مقرون به صرفه نیست. وانگهی بریتانیا پنجمین اقتصاد جهان است و در تجارت خود با بقیهء جهان ده ها میلیارد مازاد تراز تجاری دارد».

و سرانجام، دربارهء "رعب افکنی کاذب" و "هراس پراکنی نادرست" هواداران اتحادیهء اروپا، هشدار می دهد که: «رعب افکنی کاذب طرفداران اتحادیهء اروپا در مورد ایزوله شدن اقتصادی بریتانیا بجز هراس پراکنی نادرست توجیه دیگری ندارد».

در ماه ها و هفته های اخیر، نظر سنجی ها حاکی از نوسان گرایش رأی دهندگان بريتانيا به این سو و آن سو است. در حالی که در ماه های گذشته هواداران ماندن در اتحادیهء اروپا در نظرسنجی ها برتری داشتند، در هفته های گذشته نوبت به هواداران خروج رسید که بر حریف پیشی بگیرند و در روزهای گذشته نیز این پیشی گرفتن به تناوب دست به دست شده است. نتیجهء یک نظرسنجی منتشر شده در تاریخ 19 ژوئن حاکی از این بود که هواداران ماندن جلو افتاده اند و روز بعد نظرسنجی دیگری جلو افتادن حامیان خروج را نشان می داد.

آیا این گرایش بازهم می تواند تا روز رأی گیری تغییرکند؟ پاسخ را باید در تصمیم نهایی حدود 10 درصد رأی دهندگان مردّدی که هنوز تصمیم نهایی خود را نگرفته اند جستجو کرد. به نظر می آید که نتیجهء نهایی همه پرسی در دست همین جماعت دچار تردید باشد. اما، نتیجه هرچه که باشد این نکته مسلم است که این نتیجه تنگاتنگ خواهد بود و جامعه انگلستان را به دو نیمهء تقریباً برابر تقسیم خواهد کرد که این امر در آینده سیاسی این کشور – و اتحادیه اروپا – بی تأثیر نخواهد بود.

یک شهروند انگلیسی در گفتگو با خبرنگار "یورو نیوز" می گوید: «دلم می گوید برویم، عقل می گوید بمانیم». نتیجهء همه پرسی 23 ژوئن، به احتمال قوی، در عین نزدیک بودن شمار هواداران، در گرو چند و چون این نبرد عقل و احساس است!