تأسيس: 14 مرداد 1392 ـ در نخستين کنگرهء سکولار های ايران -همزمان با 107 مين سالگرد مشروطه |
خانه | آرشيو کلی مقالات | فهرست نويسندگان | آرشيو روزانهء صفحهء اول سايت | جستجو | گنجينهء سکولاريسم نو |
«چهرهء جلاد از تاریخ ایران پاک نمیشود»
گفتوگو با منیره برادران
گفتگوگر: علی فتوتی
پس از دوازدهمین دورهء انتخابات ریاست جمهوی ایران، بحث در مورد گذشتهء حکومت اسلامی و سوابق مسئولان آن بالا گرفته است. به نظر میرسد خط رسمی حکومت در تحریف تاریخ موفق نبوده که اینک بنا را بر تشدید فعالیت در راستای آن نهادهاند. به همین جهت هم بر روی فیلم سینمایی «ماجرای نیمروز» که روایتی حکومتی از درگیریهای اوایل سالهای دههء 60 است تبلیغ ویژهای انجام میشود. جلوهء دیگر این تلاش مجموعه مصاحبههاییست که برخی رسانههای نزدیک به سپاه پاسداران با دستاندرکاران حبس و اعدام در سالهای دهه 1360 انجام میدهند به این قصد که تعریف تازهای از جلاد و شهید به دست داده شود.
راديو زمانه، در مجموعهای از پنج برنامه، این پرسشها را با گروهی از صاحبنظران در میان گذاشته است: «روایتی که ادبیات تبعیدی ایران، بهویژه ادبیات داستانی، از زندانهای جمهوری اسلامی در دههی نخست انقلاب به دست داده، چه تفاوتی دارد با روایت رسمی از این دهه سرنوشتساز؟ فیلم "ماجرای نیمروز" را چگونه میتوان ارزیابی کرد؟ رابطه «کیفیت هنری» این فیلم با تصویری که از زندانهای جمهوری اسلامی در دههی نخست انقلاب به دست میدهد، چیست؟ آیا جمهوری اسلامی موفق خواهد شد، تاریخ دهه اول انقلاب اسلامی، از آن میان مفهوم جلاد و شهید، را به گونهای بنویسد که خود میخواهد؟ یا روایت دیگری در تقابل با روایت جمهوری اسلامی نوشته شده است؟»
در گفتوگویی که در مجموعه «جلاد و شهید» با منیره برادران، نویسنده و از زندانیان سیاسی پیشین در ایران، انجام دادهایم او دربارهء تلاش تازه حکومت برای تحریف تاریخ میگوید:
«چهرهء جلاد از تاریخ ایران پاک نمیشود اما حکومت ممکن است موفق شود چهره قربانی را مخدوش کند، آن هم به این دلیل که صدای قربانیان در همه این سالها در ایران سانسور شده است.»
منیره برادران نيز بر آن است که حکومت در تحریف تاریخ تاکنون توفیق چندانی به دست نیاورده است: «قبلاً بحث درباره اعدامها در سالهای دهه 1360 یک خط قرمز بود. اما در این مدت کتابهای زیادی در ادبیات تبعید از خاطرات زندانیان منتشر شده. به همین جهت این شیوه دیگر کارساز نیست. برای همبن حکومت تلاش میکند با چیزهایی که تا حدی جذابیت دارد، تاریخ را تحریف و جعل کند.»
فیلم تبلیغی «ماجرای نیمروز» چنین فیلمیست: یک فیلم تبلیغی و سفارشی – و توجه به آن هم به دلیل یاد شده اهمیت دارد. «ماجرای نیمروز» با سرمایه سپاه پاسداران و با تهیهکنندگی محمود رضوی، مشاور محمد باقر قالیباف ساخته شده است. جعفر پناهی در جشن منتقدان سینمایی از اعطای دیپلم افتخاری این جشنواره به محمد حسین مهدویان، کارگردان این فیلم که مستند انتخاباتی حسن روحانی را هم ساخته است خودداری کرد.
منیره برادران در گفتوگو با زمانه از «ماجرای نیمروز» به عنوان فیلمی با ویژگیهایی مانند یکجانبهنگری، درآمیختن مرز بین مستند و تخیل یاد میکند. برخی شخصیتها در این فیلم کنشی در داستان ندارند و فقط نام آنها مطرح میشود. یکی از این شخصیتها اسدالله لاجوری یا به تعبیر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی «مرد پولادین» است.
فايل صوتی اين گفتگو را در لينک زير خواهيد يافت: