آیا «غدیرسازی» جدیدی در راه است؟

فرزاد صیفی‌کاران

       روز چهارشنبه 14 خرداد و تنها یک روز پس از سی و یکمین سالگرد مرگ روح‌الله خمینی، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی خامنه‌ای گزارشی را حاوی یک فایل صوتی با عنوان «شما رهبر بشوید» منتشر کرد. در این فایل صوتی صدای خود خامنه‌ای را می‌شنویم که خاطراتش را درباره برکناری حسین‌علی منتظری از جانشینی رهبری جمهوری اسلامی و انتخاب خودش را به عنوان جانشین از جانب خمینی بیان می‌کند.

       بر طبق آنچه در توضیح این فایل صوتی منتشر کردند، مهرماه سال 1367 یعنی شش ماه قبل از رویدادهای فروردین 1368 که به عزل آیت‌الله منتظری از رهبری آینده جمهوری اسلامی ختم شد، در جلسه‌ای خصوصی با حضور سران قوا در آن زمان یعنی خامنه‌ای، هاشمی رفسنجانی، موسوی، موسوی اردبیلی و سید احمد خمینی، روح‌الله خمینی بر عزل آیت‌الله منتظری مجدد تأکید کرده، و خطاب به علی خامنه‌ای گفته است که او را گزینه مناسب برای رهبری آینده جمهوری اسلامی می‌داند.

       این فایل صوتی جلسه خصوصی در شرایطی منتشر می‌شود که بحث جانشینی رهبر بعد از علی خامنه‌ای، با توجه به یکدست شدن مجلس شورای اسلامی تحت تسلط اصول‌گرایان بیش از هر زمان دیگری بالا گرفته است.

       اکنون پرسش اینجاست، هدف از انتشار این فایل صوتی در شرایط کنونی چیست؟ آیا مسئله جانشینی رهبر در رده‌های بالای حاکمیت جمهوری اسلامی به یک بحران و جنگ قدرت تبدیل شده است؟

       شیرین عبادی، حقوق‌دان و برنده جایزه صلح نوبل، اخیرا در یادداشتی تحت عنوان «آیا غدیرسازی جدیدی در راه است؟» به بیان دلایل انتشار این فایل صوتی پرداخته و راديو زمانه در همین زمینه با او گفت‌وگو کرده است.

       شیرین عبادی معتقد است انتشار فایل صوتی جلسه خصوصی خامنه‌ای در شرایط حال حاضر به این دلیل است که نشان دهند همان‌طور که خمینی جانشین خودش را تعیین کرد، به طبع او رهبر صالح فعلی هم امکان و اجازه تعیین جانشین بعد از خود را خواهد داشت و آن را غدیرسازی جدید می‌داند:

       «طبق نواری که از مجلس خبرگان منتشر شد، در آنجا قید شده بود که آقای رفسنجانی به چه صورت صحبت می‌کنند، و بعد جسته‌وگریخته خاطراتی از اطرافیان، ولو به‌صورت غیررسمی نقل می‌شد که آقای هاشمی رفسنجانی برای اینکه بتواند آراء را به سمت آقای خامنه‌ای برگرداند، یک مطلبی هم از خودش عنوان می‌کند که آقای خمینی، خامنه‌ای را صالح برای رهبری می‌دانستند. این مطلبی است که چند سال قبل بر سر زبان‌ها بود و آقای خامنه‌ای هم در کتاب‌هایش به این مسئله اشاره می‌کند و باافتخار می‌گوید که خمینی من را انتخاب کرده بود و صالح می‌دانست. صرف‌نظر از صحت‌وسقم این ادعا، اکنون پس از سی سال به‌قدرت رسیدن آقای خامنه‌ای، منتشر کردن یک نوار که ادعا می‌شود مربوط به سال‌ها قبل است، حکایت از ضرورت یک امر می‌کند، زیرا اگر این نوار سال‌ها قبل وجود داشته و مربوط به صحبت‌های سال‌های اولیه انتخاب ایشان است، پس چرا الآن دو مرتبه آن را منتشر می‌کنند؟»

       به گفته شیرین عبادی در نظام جمهوری اسلامی هر گاه قصد دارند موضوعی را به افکار عمومی تحمیل و از مخالفت‌های موجود جلوگیری کنند، به احوال و اقوال خمینی استناد خواهند کرد:

       «با توجه به روشی که در ایران وجود دارد و همواره وقتی سیاستمداران در قدرت هنگامی‌که می‌خواهند یک امر را جا بیندازند، فوراً استناد می‌کنند به گفتار یا کردار آقای خمینی، و می‌گویند خمینی این‌گونه می‌گفت پس ما هم حق داریم. این شیوه و روش مرسومی است که همه ما می‌دانیم. اکنون با توجه به این روش، یادآوری این مسئله بعد از سی سال که خمینی جانشین خود را تعیین کرد، چه معنایی دارد؟ آیا جا انداختن این مطلب نیست کسی که ردای رهبری ایران را پوشیده، می‌تواند جانشین خودش را هم تعیین کند؟ بنابراین اگر زمانی شما شنیدید که رهبر فعلی کسی را به عنوان جانشین تعیین کرده، بدانید که کار عجیب‌وغریبی صورت نگرفته، چراکه خمینی هم همین کار را کرده بود و در حقیقت این امر به‌نوعی تعیین جانشین آینده است. همچنین ازآنجایی‌که آقایان به‌غلط خود را جانشین روش محمد و علی معرفی می‌کنند و هر چیزی را می‌خواهند به آنها منتسب کنند، در حقیقت با طعنه و کنایه من از «غدیرسازی» نام بردم و هدفم طرح این سؤال است، آیا می‌خواهید جای پای کسی را محکم بکنید که در آینده قرار است بر این مقام تکیه بزند؟ از اکنون تلاش می‌کنید جلودار انتقادات شوید؟»

       رهبری علی خامنه‌ای همواره محل بحث، تردید و مناقشه بوده است، چرا که از سویی تردیدها نسبت به روایتی که «حدیث جعلی» خوانده می‌شود از جانب هاشمی رفسنجانی بسیار زیاد است و از سوی دیگر، رهبری خامنه‌ای بنا بود یک رهبری موقت باشد و او از لحاظ فقهی به این دلیل که آیت‌الله نبود، امکان انتساب به سمت رهبر و ولی‌فقیه را نداشت.

       اما موضوع جانشینی رهبر آینده ظاهراً در لایه‌های بالای نظام جمهوری اسلامی به یک بحران تبدیل شده و به گفته شیرین عبادی در زیرپوسته قدرت این بحران ایجاد شده است. منتهی نماد بیرونی آن فعلاً پیدا نیست، اما بیت خامنه‌ای به صورت مداوم تلاش می‌کند تا فرد موردنظر آنها رهبر بعدی نظام باشد.

https://www.radiozamaneh.com/510011

بازگشت به خانه