راز صندلی‌های خالی

احمد خلیلی

استادیوم ملی شهر سانتیاگو در کشور شیلی داستان غم‌انگیزی را پشت سر می‌گذارد. داستانی که خاطرات مبهم و ناخوشایندی را برای هزاران نفر از مردم شیلی تداعی می کند.

استادیوم سانتیاگوی شیلی قسمتی حفاظت شده دارد و کسی روی نیمکت های این قسمت نمی نشیند.

این بخش کوچک از استادیوم سانتیاگو که با فنس های شیشه ای و فلزی محافظت شده است توجه هر تماشاچی و بیننده ای را به خود جلب می کند. نیمکت‌های خالی چوبی با پایه‌های بتونی در کنار قسمت‌های مدرن این استادیوم ناخودآگاه چشم هر بیننده‌ای را به سمت خود خیره می‌کند که چرا این قسمت بازسازی نشده و آن را با فنس‌ محافظت می‌کنند.

چرا مردم روی این نیمکت‌ها نمی‌نشینند؟ راز غم‌انگیزی پشت ظاهر قدیمی و مدرن این استادیوم وجود دارد. این نیمکت ها خاطره‌ای مبهم و غم‌انگیز را برای هزاران نفر از مردم شیلی که ۴۸ سال پیش مورد ضرب و شتم و شکنجه قرار گرفتند، را تداعی می‌کند.

در سال ۱۹۷۳ آگستو پینوشه کودتای نظامی به راه انداخت و رئیس جمهور انتخابی مردم شیلی را سرنگون کرد و خود قدرت را به دست گرفت.

بعد از کودتا این استادیوم به یک اردوگاه زندانی موقت که در آن ۲۰ هزار زن و مرد به دست ارتش تحت رهبری پینوشه مورد رنج و شکنجه قرار گرفتند، تبدیل شد.

رنه کامسترو یکی از زندانیان که در این استادیوم زندانی بوده است در مصاحبه خود با خبرنگار روزنامه نیویورک تایمز گفته است:”این استادیوم نماد ظلم رژیم پینوشه به مردم شیلی است”.

وی در ادامه گفت: “اتفاق‌های غیر قابل گفتنی برای ما در این استادیوم رخ داد اما حالا به جایی برای ورزش و سرگرمی تبدیل شده است”.

گزارش‌های متفاوتی از تعداد زندانیان این استادیوم وجود دارد اما گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد که در طول 8 هفته ای که این استادیوم به اردوگاه زندانیان تبدیل شده بود ۴۲ نفر در این استادیوم کشته شدند که ظاهرا در این قسمت این افراد نشسته و یک به یک اعدام شده اند.

چند هفته بعد از کودتا ارتش فعالان سیاسی و اجتماعی را در این استادیوم جمع کرد و آنها را به اتهام طرفداری از رئیس جمهور سابق، سالوادور آلنده در این ورزشگاه زندانی کرد.

فشار هایی که فیفا و مجامع بین المللی به حکومت پینوشه وارد کردند وی را مجبور کرد استفاده از این ورزشگاه به عنوان اردوگاه زندانیان را در تاریخ ۹ نوامبر ۱۹۷۳ به پایان برساند.

در آن زمان مقامات شیلی برنامه ریزی کرده بودند که در بازی های مقدماتی جام جهانی خود از زیر این اتهامات خارج سازند. اولین مسابقه تیم ملی شیلی با شوروی برگزار شد اما در بازی برگشت شوروی به فیفا شکایت کرد که در این استادیوم بازی نمی کند چرا که این ورزشگاه اردوگاه زندانیان بوده و خون های زیادی در این ورزشگاه ریخته شده است.

یکی از زندانیان به نام فیلیپ آگوئرو توضیح می دهد: در آن زمان که دستگیر شدم یک دانشجو 21 ساله و عضو حزب سیاسی کوچک ائتلاف سوسیالیست آلنده بودم.

وی گفت: ”به صورت چشم بسته مورد ضرب و شتم و شکنجه قرار می گرفتم. بارها به من برق وصل شده و بدنم پر از جاهای سوختگی با سیگار است.”

اما امروز آقای آگوئرو و کاسترو با وجود شکنجه های زیادی که در آن استادیوم متحمل شدند به تماشای فوتبال می روند و آن شکنجه گاه به محلی برای تفریح و سرگرمی آنها تبدیل شده است.

بعد از سرنگونی پینوشه، حکومت شیلی برای احیای این استادیوم از خون های ریخته شده و نشان دادن اینکه رژیم پینوشه ساقط شده است انتخابات سال ۱۹۸۸ را در این استادیوم برگزار کرد.

زندانیان سابق این استادیوم علاوه بر نماد حفظ شده در این استادیوم به عنوان ظلم رژیم پینوشه قصد دارند موزه‌ای را بسازند که یادآور درد و رنجی باشد که رژیم دیکتاتوری به آنها تحمیل کرده است.

مردم شیلی این ساحت حفظ شده در استادیوم را نماد ظلم و رنجی می‌دانند که رژیم دیکتاتوری پینوشه به آنها داد.

شاید برای شما هم جالب باشد، در قسمت بالایی این مکان حفاظت شده از استادیوم شهر سانتیاگوی شیلی جمله‌ای به زبان اسپانیایی نوشته شده است که هر انسانی را به فکر فرو می‌برد: “مردمی که حافظه ندارند، آینده خوبی نخواهند داشت.” دقیقا به خاطر همین جمله مردم در این قسمت نمی نشینند تا یادشان نرود چه اتفاق هایی در این استادیوم و در کشورشان افتاده است.

شباهت اين استادیوم با خاوران و مهريزک و... هشدار دهنده است.

بازگشت به خانه