داستان تلخ سربازان مأمور در زندان‌ها

   در چند روز گذشته تصاویر منتشر شده از دوربین‌های مداربستهء زندان اوین به سوژهء داغ خبری بدل گشته و در صدر خبرها قرار گرفته است. در این تصاویر بخش‌های مربوط به بدرفتاری و شکنجه زندانیان بیشتر مورد توجه واقع شده و خشونت عریان این تصاویر بسیار تکان دهنده است. یکی از مهمترین نکات این تصاویر حضور سربازان زندان در صحنه‌های خشونت‌بار است.

  طبق قوانین حکومت اسلامی خدمت سربازی اجباری و دوره آن ۱۸ الی ۲۴ ماه است. ئر عین حال، به گواه شاهدان هر چه سربازان زندان خشن‌تر باشند و هر چقدر چشم و گوش بسته‌تر به فرامین مافوق خود تن دهند، مشمول مرخصی و پاداش بیشتری می‌شوند. یک سرباز مأمور زندان بطور میانگین ۲۰ ماه از عمر خود را در محیطی مملو از فساد، بی‌عدالتی و خشونت سپری می‌کند. در عین حال در ایران، تقریبا به تعداد هر شهر و شهرستان یک زندان وجود دارد و با یک حساب سرانگشتی با آمار تاسف باری از تعداد سربازان زندان روبرو می‌شویم.

  تصور کنید فردی را که بعنوان انسانی عادی و صرفا برای گذراندن «خدمت سربازی، بدون حق انتخاب مکان و محل خدمت» وارد محیط زندان می‌شود، بعد از پایان دورهء خدمت سربازی دچار چه تغییرات مخربی در ذهن، روان و جهان‌ب ینی خود می‌شود. به عبارت دیگر، نکتهء مهم زندگی پس از خدمت سربازی این افراد است. چرا که در واقع زندگی یک سرباز زندان به قبل و بعد از خدمت سربازی تقسیم می‌شود.

  سالانه تعداد کثیری از این سربازان با پایان خدمت سربازی به جامعه بازگردانده می‌شوند و ارمغان دوران خدمت سربازی را همراه خود به جامعه منتقل می‌کنند که چیزی نیست جز خشونت، بی‌عدالتی، دروغ، فساد اخلاقی و قساوت.

  آمار دقیقی از سربازان زندان در دست نیست، اما چیزی که روشن است اینکه تزریق این حجم از خشونت به جامعه بسیار خطرناک و آسیب زننده است. فردی که تا دیروز سرباز زندان بوده، امروز در کسوت یک کارمند، کارگر، فروشنده، راننده تاکسی، پرستار، معلم و... مشغول به کار است و بدون شک تاثیرات دوران خدمت سربازی در رفتار و منش او باقی مانده است. به این ترتیب چرخه خشونتی که توسط حاکمان رژیم اسلامی در زندان آغاز شده، در جامعه به جریان می‌افتد.

  در سال ۱۹۷۱ میلادی روانشناسی بنام دکتر «فیلیپ زیمباردو» در دانشگاه استنفورد، آزمایشی انجام داد بنام «آزمایش زندان استنفورد». این آزمایش یکی از معروف‌ترین و در عین حال خطرناک‌ترین آزمایش‌های روانشناسی است که تاکنون انجام شده است. آزمایش زندان استنفورد به روی ۲۴ مردی انجام شد که در انتخاب شان دقت بسیاری لحاظ شد تا مطمئن شوند که آن‌ها هیچ‌گونه سوء ‌سابقه و بیماری روانی نداشته باشند. به نیمی از آنها نقش زندان‌بان و به نیمی دیگر نقش زندانی داده شد و مدت زمان آزمایش هم ۲ هفته پیش‌بینی شده بود اما این آزمایش، به علت بروز خشونت‌های زیاد از سوی زندان‌بانان در روز ششم متوقف شد.

  یکی از مهمترین نتایج آزمایش زندان استنفورد این بود که نیروی موقعیت و قدرت بر نیروی ویژگی‌های شخصیتی می‌چربد و غلبه می‌کند، و بو سیلهء آن می‌توان انسان‌هایی کاملا سالم را به افرادی خشونت‌گرا تبدیل کرد. از این آزمایش دو فیلم ساخته شده است، یکی در سال ۲۰۱۰ بنام «آزمایش» و دیگری در سال ۲۰۱۵ بنام «آزمایش زندان استنفورد».

  صحنه‌های درگیری زندان‌بان و زندانی در این دو فیلم شباهت بسیاری به فیلم‌های منتشر شده از زندان اوین دارد، منتهی تفاوت بزرگ در این است که تصاویر آن دو فیلم برداشتی از یک آزمایش بود که به دلیل خشونت متوقف شد و خشونت تصاویر زندان اوین و سایر زندان‌های حکومت اسلامی ایران سال‌هاست بدون توقف ادامه دارد و شواهد نشان از آن دارد که اراده و خواستی برای توقف این چرخه از سوی مسئولان و حاکمان رژیم اسلامی وجود ندارد.

بازگشت به خانه