آیا «انقلاب 21 ایران» به دلیل فقدان رهبری مضر است؟

سام قندچی

این بحث که «انقلاب ایران در صورت فقدان رهبری می تواند بی فایده و مضر باشد» توسط لابی گران رژیم اسلامی حدود 30 سال پیش، یعنی سال ها پیش از تأسیس نایاک، به اشکال مختلف در همین اینترنت مطرح می شد. مثلاً می گفتند در صورت تغییر رژیم، سلطنت استبدادی سابق، یا مجاهدین، یا رژیمی استعماری به قدرت می رسند و در نتیجه باید از هرگونه تغییر رژیم یا انقلاب پرهیز کرد. من نیز همانوقت به اینگونه گفتارها پاسخ می دادم و بعدها نیز به این کار ادامه دادم. و از جمله در نوشته ای تحت عنوان «فریبکاری بزرگ حکومت اسلامی که اپوزیسیون را از خواست تغییر رژیم دور کرد»! موضوع را به بحث کشاندم. گوهر سخنم هم چنین بود: «تعیین اینکه چه زمانی در هر کشوری انقلابی شکل گیرد دستِ فعالانِ سیاسی و مدنی نیست!»

اجازه دهید در توضیح این مطلب وارد جزئیات بیشتری شوم:

- مثلاً، در انقلاب 1775 آمریکا نیز واقعاً «رهبری لیبرال دموکرات» بعد از وقوع انقلاب و در شکل حزب جمهوریخواه - دموکرات جفرسون شکل گرفت.

- یا آنچه را که در انقلاب مشروطه مطرح  شد در زمان محمد شاه قاجار نیز امثال قائم مقام فراهانی مطرح می کردند اما نه در زمان محمد شاه قاجار و نه در 50 سال حاکمیت ناصرالدین شاه انقلابی شکل نگرفت و کسانی نظیر میرزا آقا خان کرمانی که دیدگاه های مدرن را نمایندگی می کردند عملاً دست به فعالیت های تروریستی زدند و خود ناصرالدین شاه را آنها ترور کردند. و در حقیقت در زمان جانشین ناصرالدین شاه، یعنی مظفرالدین شاه، بود که اینگونه افکار توانستند به شکل گرفتن رهبری سیاسی ملیون لیبرال، که اغلب هم دیوانسالاران ایران بودند تکامل پیدا کند و، با آغاز جنبش مشروطه، همان ها رهبری آن انقلاب را در دست گرفتند.

- توجه کنید که در سال 1320، با حملهء متفقین، به ناگاه شرایط آزادی که در دوران پادشاهی رضا شاه بزرگ وجود نداشت در ایران ایجاد شد و ده ها حزب و سازمان، و از جمله حزب توده و سازمان های ملیون؛ به وجود آمدند. در چنین وضعیتی آیا نیروهای سیاسی باید از ایجاد شرایط تازه استفاده می کردند و یا که می گفتند آن شرایط آزادی هنوز دارای رهبری نیست و، در نتیجه، انقلاب مضر است و، در نتیجه، ضد آن وضعیت می جنگیدند؛ کاری که اتفاقاً سخت هم مضر بود؛ چرا که در سایه همان بی عملی نیروهای آخوندی سریعاً رشد کردند! در نتیجه واقعیت آزادی های آن زمان به نوعی شمشیر دو لبه بود!

حال برگردم به این سخن که «تعیین اینکه چه زمانی در هر کشوری انقلابی شکل گیرد دستِ فعالانِ سیاسی و مدنی نیست!»

همانطور که 250 سال پیش پلاتفرم حزب جمهوریخواه - دموکرات جفرسون سمبل طرحی برای حزبی آینده نگر در آن زمان بود، من نیز، در 43 سال گذشته، شخصاً تلاش فراوانی کرده ام تا در عرصهء نظری روی طرح پلاتفرم یک حزب آینده نگر برای قرن بیست و یکم کار کنم و آخرین ضمیمه ی آن طرح نیز حدود دو سال پیش منتشر شده است؛ با علم به اینکه از «طرح پلاتفرم» تا «ایجاد سازمان و رهبری آن» راه درازی مفروض بوده که هنوز هم پیموده نشده است. بر این زمینه است که می پرسم:

- آیا کنشگرانی که برای حزبی آینده نگر فعالیت می کنند باید از انقلاب 21 ایران استقبال و تلاش کرده و به ایجاد رژیمی دموکراتیک و سکولار در ایران کمک کنند؟ یا که چون «هنوز خود در رهبری آن نقش چندانی ندارند»، نظیر نایاک در برابر سقوط رژیم استبدادی 43 سال گذشته، بایستند؟! 

- و آیا ایران آزاد به رشد حزب آینده نگر و احزاب دیگر دموکراتیک و ایجاد رهبری بهتری برای جامعه ی ایران کمک خواهد کرد و یا ادامهء استبداد کنونی! 

در عین حال لازم است به این نکتهء مهم نیز اشاره کنم که هم در خیزش دی 96 و هم در خیزش آبان 98 ما شاهد وجود رهبری در آن جنبش ها بودیم وگرنه امکان نداشت اعتراضاتی همزمان در بیش از 125 شهر ایران شکل گیرد. این بار نیز خیزش تازه ای که بعد از قتل حکومتی ژینا #مهسا_امینی آغاز شده بسیار سراسری است. 

در نتیجه، این ادعا که ما با «فقدان رهبری» روبروئیم سحن درستی نیست اما اینکه «رهبریِ همه»ی نیروهای مختلفی که می توانند در ایران آینده مطرح باشند وجود ندارد، درست است. در واقع، در کشوری که در 43 سال گذشته زیر استبداد مذهبی بوده غیر از این هم نمی شود انتظار داشت و حتی اگر این استبداد، نظیر دوران سلطنت ناصرالدین شاه، ادامه پیدا کند نیروهای مترقی ممکن است نظیر میرزا آقاخان کرمانی به تروریسم هم کشیده شوند و نه آنکه رهبری بهتری برای انقلاب شکل گیرد!

البته من این بحث را خطاب به نیروهای دیگری جز نایاک می نویسم؛ نیروهائی که برایشان اینگونه سؤالات ممکن است مطرح شده باشد، وگرنه نایاک در همهء این سال ها نقش دست راست رژیم اسلامی را در خارج کشور ایفا کرده و از دیدگاه این نگارنده اعتباری در اپوزیسیون ایران ندارند!

ضمناً این دارو دستهء نایاک مرتب مثال شکست جنبش سبز را می زنند و یادشان رفته که آن جنبش دقیقاً به دلیل اشتباهات رهبران اصلاح طلب، یعنی همانها که نایاک را راه اندازی کردند، شکست خورد. نایاکی ها از تجارب موفق خیزش های 96 و 98 هم حرفی نمی زنند چون خودشان ضد آن خیزش ها عمل کردند! 

به امید جمهوری آینده نگر دموکراتیک و سکولار در ایران،

27 مهر ماه 1401 - October 19, 2022

http://www.ghandchi.com/4357-lack-of-leadership.htm

مطالب مرتبط: 0     1     2     3     4     5      6     7     8     9    10

بازگشت به خانه