تأسيس: 14 مرداد 1392 ـ  در نخستين کنگرهء سکولاردموکرات های ايران  -همزمان با 107 مين سالگرد مشروطه 

  خانه   |    آرشيو صفحات اول سايت    |   جستجو در سايت  |  گنجينهء سکولاريسم نو

19 آبان ماه 1401 - 10 ماه نوامبر 2022

رویارویی رهبر با «نسل غیور جامانده

احسان مهرابی

برای اولین‌بار در تاریخ پس از انقلاب ۵۷، رهبر جمهوری اسلامی مجبور شده که دانش‌آموزان را مخاطب خود قرار دهد و آنان را به دشمنان منتسب کند، آن هم تنها دو ماه پس از آنکه سرود «سلام فرمانده» و «سیدعلی دهه نودی‌هاش را فراخوانده»؛ کامش را شیرین کرده بود.

هرچند که در دهه ۶۰ نیز جمهوری اسلامی با دانش‌آموزانی مواجه بود که جذب گروه‌های مسلح مخالف می‌شدند، اما سابقه نداشته که دانش‌آموزان در این حد، و به صورت منسجم و هم‌صدا در مدارس، شعارهای ضد حکومتی سر دهند.

آیت‌الله «خمینی»، رهبر سابق جمهوری اسلامی نیز، درباره تلاش‌های گروه‌های مخالف برای جلب دانش‌آموزان، یا به تعبیر او «منحرف» کردن آن‌ها سخن می‌گفت، اما حکومت این موضوع را برای خود بحران نمی‌دید.

آیت‌الله خامنه‌ای اما مجبور شده به صراحت به اعتراضات دانش‌آموزان واکنش نشان دهد. تلخی این اتفاق برای رهبری جمهوری اسلامی از آن جهت مضاعف است که او، ماه‌ها شیرینی سرود «سلام فرمانده» را در دهان خود مزمزه می‌کرد و می‌گفت که به او اطلاع داده شده این سرود، در کشورهای زیادی اجرا شده است.

پس از فضای دوم خرداد سال ۱۳۷۶ و اوج‌گیری اعتراضات در دانشگاه‌ها، آیت‌الله خامنه‌ای مجبور شد برای تلطیف فضا به برخی از دانشگاه ها برود و حتی به سوالات دانشجویان پاسخ دهد. اینک اما او در مقابل دانش‌آموزان، تنها تهدید را پیش گرفته و نمی‌توان متصور بود که مانند آن دوران، به مدارس سر بزند.

او درباره حضور دانش‌آموزان در اعتراضات گفته است: «این‌ها بچه‌های خودمان هستند و ما با این‌ها بحثی نداریم، چون به دلیل برخی هیجان‌ها و احساسات و برخی بی‌دقتی‌ها در مسائل، وارد میدان شدند؛ اما مهم صحنه‌گردانان اصلی هستند که با نقشه و برنامه وارد شدند.»

رهبر جمهوری اسلامی خطاب به دانش‌آموزان وعده داد: «در آینده، برکات شما دهه هشتادی‌ها و متولدان دهه ۹۰ را نیز همه خواهند دید.» دانش‌آموزان حاضر در دیدار با او، پس از این سخنان شعار دادند که: «ما اهل کوفه نیستیم علی تنها بماند.» پس از این شعار نیز خامنه‌ای گفت: «مزاحمت‌هایی هم وجود دارد که می‌تواند مانع شود.»

خامنه‌ای در سخنان پیشین خود نیز به اعتراضات در دانشگاه‌ها واکنش نشان داده و گفته بود: «نشسته‌اند برنامه‌ریزی کرده‌اند؛ برنامه‌ریزی کرده‌اند برای دانشگاه، برنامه‌ریزی کرده‌اند برای خیابان. برنامه‌ریزی کرده‌اند؛ دشمن برنامه‌ریزی کرده که دانشگاه تعطیل بشود، نسل جوان سرگرم شوند، برای مسوولین کشور مسائل جدیدی به وجود بیاید.»

در سرود سلام فرمانده، دهه هشتادی‌ها و نودی‌ها نسل «غیور جامانده» توصیف می‌شدند، شاید به این معنا که در اتفاقاتی چون جنگ ایران و عراق نقش نداشته‌اند و در عین حال، در هشت سالگی‌ خرداد۱۳۸۸، در شانزده سالگی‌ دی۱۳۹۶ و در هجده سالگی‌ آبان۱۳۹۸ را دیده‌اند، نسلی که با عبارت‌هایی چون «نسل Z» توصیف شده‌اند.

 

تلخ شدن شیرینی «سلام فرمانده»

خامنه‌ای دوست دارد که «دهه نودی‌ها» را با سرود «سلام فرمانده» بشناسد و پیش از این نیز نتوانسته بود خوشحالی خود از این سرود را پنهان کند، و گفته بود: «این سرود حماسی از مرزها فراتر رفت و ده‌ها میلیون جوان و نوجوان را در دنیا به خود جذب کرد. این‌ها شوخی نیست و برای‌ بار اول در دنیا اتفاق می‌افتد.»

حدود دو ماه پیش از کشته شدن «مهسا امینی» نیز، «دهه نودی‌ها» در شیراز چهره‌ای متفاوت از خودشان بروز دادند. تجمع اسکیت‌بازها در بلوار چمران شیراز، واکنش شدید مقامات حکومت را به دنبال داشت و ساعاتی پس از انتشار ویدیویی از تجمع آنان، فرماندار این شهر اعلام کرد که ماموران نیروی انتظامی، ده نفر را در این رابطه بازداشت کرده‌اند.

پس از آن نیز چند کافه، رستوران و خانه کتاب در شیراز پلمب شدند و فعالیت‌های دوچرخه‌های اشتراکی با عنوان «بیدود»، در این شهر متوقف شد.

 

«نظم نوین جهانی»

جنگ اوکراین یکی از موضوعاتی است که رهبر و دیگر مقامات جمهوری اسلامی به آن دل‌خوش کرده‌اند. آنان دریافته‌اند که کشورهای غربی در گرفتاری فعلی با موضوع حمله روسیه به اوکراین، به صورت جدی موضوع ایران را در دستور کار خود قرار نخواهند داد. 

در این فضا، رهبر جمهوری اسلامی تهدیدهای قبلی علیه مقامات آمریکا به دلیل کشته شدن «قاسم سلیمانی» را تکرار کرد و گفت: «البته برخی حوادث را ما هرگز فراموش نکرده و نمی‌کنیم و درباره شهادت سلیمانی پای حرفی که زده‌ایم ایستاده‌ایم و در وقت خودش، به آن عمل خواهد شد.»

خامنه‌ای در سخنان خود خرسندی‌اش از آنچه که «نظم جدید جهانی» خواند را ابراز کرد و در عین حال، تفسیر خود را از این نظم بیان کرد و گفت: «در نظم جدید، آمریکا جایگاه مهمی ندارد و منزوی است و ناچار خواهد شد دست و پایش را از نقاط مختلف جهان جمع کند.»

موضوعی که مقامات جمهوری اسلامی معمولا در تحلیل خود در نظر نمی‌گیرند، گره خوردن سرنوشت ایران به روسیه و تبعات بعدی آن است. هرچند که در فضای فعلی ممکن است کشورهای غربی به دلیل درگیر بودن در جنگ اوکراین کمتر با ایران به صورت جدی درگیر شوند، اما ایران نیز بخشی از برنامه‌های بعدی آنان در روسیه خواهد بود، و آنان برنامه خود برای گوش‌مالی دادن به روسیه و ایران را نیز، مدنظر خواهند داشت. 

 

به روز سازی«تهاجم فرهنگی» با «جنگی ترکیبی»

رهبر جمهوری اسلامی در سخنان خود همچنین از اعتراضات مردمی ایران، با عنوان «جنگی ترکیبی» که اسراییل،‌ آمریکا و قدرت‌های «موذی» و «خبیث» اروپایی ترتیب دادند، یاد کرد، و بیانیه مشترک دو سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و وزارت اطلاعات را «حاوی کشفیاتی مهم» ارزیابی کرد. 

«جنگ ترکیبی» که مدتی است به دایره لغات مقامات جمهوری اسلامی اضافه شده را می‌توان مدل عبارت توسعه یافته‌تر «جنگ نرم» در دهه ۸۰، یا «تهاجم فرهنگی» در دهه ۷۰ دانست. عبارت «جنگی ترکیبی» نیز مانند عبارت‌های سابق به این معناست که کشورهای غربی علاوه‌بر جنگ متعارف، جنگ غیر متعارف را نیز علیه جمهوری اسلامی دنبال می‌کند، که جنگ در عرصه تبلیغات است.

سخنان روز چهارشنبه خامنه‌ای ادامه سخنان پیشین او درباره اعتراضات بود، و در صورت ادامه اعتراضات می‌توان انتظار داشت که در ماه‌های آینده نیز تکرار شود.

رهبر جمهوری اسلامی در اعتراضات سال ۱۳۸۸، برخی عبارات از جمله «فتنه»، «سران فتنه»، «خواص بی‌بصیرت»، «ساکتان فتنه» و «میکروب سیاسی» را درباره معترضان مطرح کرد، و اینک نیز او به دنبال تولید واژه‌های جدید درباره اعتراضات امسال است.

در اعتراضات جدید نیز او کلمه‌های جدیدی چون «خانواده‌های ساواکی» و «احساساتی و هیجان زده» را مطرح کرده، و در صورت ادامه اعتراضات این کلمات را توسعه خواهد داد.

 

آرشام در مقابل نیکا و سارینا

سخنان رهبر جمهوری اسلامی در آستانه روز ۱۳ آبان، روز دانش‌آموز و همچنین سالگرد اشغال سفارت آمریکا بیان شده است. در این دیدار بازماندگان حمله به شاهچراغ نیز حضور داشتند. جمهوری اسلامی در روزهای گذشته تلاش کرد که از موضوع حمله به شاهچراغ، برای تحت‌الشعاع قرار دادن اعتراضات استفاده کند، اما شعارهای دانشجویان، خود خامنه‌ای را مقصر این حادثه معرفی کرد.

رهبر جمهوری اسلامی نیز در سخنان خود تلاش کرد از این موضوع استفاده کند و گفت: «اسم آرشام را در اینترنت ممنوع می‌کنند که نیاید در سکوی اینترنتی؟ چرا؟ این‌ها طرفدار حقوق بشرند؟ این‌ها این [جور] هستند. این‌ها را بشناسیم؛ این‌ها را بشناسید.» آرشام و آرتین، کودکانی هستند که از سوی جمهوری اسلامی، به عنوان بازماندگان حمله به شاهچراغ معرفی شده‌اند. 

ادعای محدودیت کلید واژه‌های آرتین و آرشام را پیش از خامنه‌ای، خبرگزاری «تسنیم» مطرح و اعلام کرد که اینستاگرام، کلیدواژه‌های «آرتین و آرشام» را محدود کرد.

یکی از اهداف برجسته‌تر کردن نام قربانیان کودک حمله به شاهچراغ، و طرح ادعاهای این چنینی می‌تواند تحت‌الشعاع قرار دادن نام کودکان کشته شده در اعتراضات باشد. یکی از تفاوت‌های اعتراضات دی ماه ۱۳۹۶ به بعد، کشته شدن تعداد زیادی از کودکان در اعتراضات است. در اعتراضات آبان ۱۳۹۸ نیز، سازمان‌های حقوق‌بشری اعلام کردند که بیش از ۲۳ کودک کشته شدند و اینک نیز، نام بیش از ۳۰ کودک کشته شده در اعتراضات منتشر شده است.

12 آبان 1401

برگرفته از سایت فارسی «ایران وایر»

بازگشت به خانه