حمله هوایی اسرائیل به ایران؛ این بار تفاوت چیست؟

علی سودایی

تا چند دهه ضربات امنیتی و نظامی ایران و اسرائیل به یکدیگر با بمب‌گذاری، سوءقصد و خرابکاری پیش می‌رفت، اما این جنگ در سایه مدتی است که به یک رویارویی مستقیم و آشکار تبدیل شده و پس از دو حمله موشکی ایران به اسرائیل، با حمله هوایی اسرائیل به اهدافی در چند استان ایران به اوج رسیده است.

هنوز جزئیات چندانی از حمله اسرائیل به ایران روشن نیست و برای برآورد خسارت آن به زیرساخت‌های نظامی ایران زود است.

با این وجود تا همین جا می‌توان تفاوت‌هایی را بین این حمله و پرده‌های قبلی تقابل ایران و اسرائیل دید که آن را به رویدادی بی‌سابقه تبدیل می‌کند.

پذیرش سریع و صریح مسئولیت

دقایقی بعد از گزارش‌های اولیه از شنیدن صدای چند انفجار در اطراف تهران، ارتش اسرائیل اعلام کرد به اهدافی در ایران حمله کرده است.

دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل گفت نیروهای اسرائیلی «همین الان» در حال اجرای «حملات دقیق به اهداف نظامی» هستند.

در خیلی از مواردی که اسرائیل به اهداف مرتبط با گروه‌هایی چون حماس، حزب‌الله لبنان، حشد شعبی عراق یا حوثی‌های یمن حمله کرده است، نقش خود در حمله را اعلام کرده است.

اما برخلاف اعلام مسئولیت در مواجهه با گروه‌های شبه‌نظامی، اسرائیل در قبال اهداف مرتبط با جمهوری اسلامی ایران، که یک کشور عضو سازمان ملل و حکومتی با حق حاکمیت ملی است کمتر اطلاع‌رسانی کرده است؛ از ترور محسن فخری‌زاده یا خرابکاری در تاسیسات هسته‌ای گرفته تا فهرست بلندبالای فرماندهان سپاه که در سوریه کشته شدند، اسرائیل درباره نقش خود ساکت بوده است.

حمله به کنسولگری ایران در دمشق سطح جدیدی از درگیری بود که اسرائیل هنوز درباره مسئولیتش اظهارنظری نکرد.

ایران در واکنش به آن حمله موجی از پهپاد و موشک به اسرائیل شلیک کرد و تبلیغات وسیعی هم درباره‌اش به راه انداخت.

اما یک هفته بعد که اولین حمله موشکی ایران پاسخ گرفت، اسرائیل حتی حاضر نشد که درباره این حمله‌ به پایگاه هشتم شکاری اصفهان اظهار نظر کند. این مقام‌های آمریکایی بودند که تایید کردند اسرائیل مسئول آن حمله بوده است.

کمی بعدتر که ترور اسماعیل هنیه در تهران بر مراسم تحلیف مسعود پزشکیان سایه انداخت، باز هم مقام‌های اسرائیلی حاضر به رد یا تایید نقش خود نشدند.

دولت بنیامین نتانیاهو زیر فشار بین‌المللی سنگینی است که به جنگ در غزه و لبنان پایان بدهد و به تنش در منطقه دامن نزند. حتی آمریکا، متحد عمده اسرائیل، در ماه‌های اخیر اختلاف نظرهایی با ائتلاف راست‌گرای حاکم بر اسرائیل داشته است.

با این وجود، پس از حمله موشکی دوم ایران به اسرائیل، به نظر می‌رسد که آقای نتانیاهو ابایی از اعلام صریح و سریع مسئولیت ارتش اسرائیل در حمله به ایران ندارد و اتفاقا می‌خواهد پیام روشنی بفرستد: «وعده صادق ۲» به «روزهای پاسخ» انجامیده است.

گستردگی حمله اسرائیل

هنوز جزئیات این حمله روشن نیست اما ارتش اسرائیل می‌گوید به ۲۰ هدف نظامی در ایران حمله کرده است.

قرارگاه پدافند هوایی ایران هم اعلام کرده که مکان‌هایی نظامی در استان‌های تهران، خوزستان و ایلام هدف حمله اسرائیل قرار گرفته‌اند.

به نظر می‌رسد در استان تهران چند هدف مورد حمله قرار گرفته‌اند؛ به جز «چند پایگاه نظامی در غرب و جنوب غرب تهران» که خبرگزاری فارس از حمله به آنها گزارش داده، صدای انفجار از شرق تهران نیز شنیده شده است.

بخش راستی‌آزمایی بی‌بی‌سی تایید کرده است که در پایگاه پدافند هوایی حضرت امیرالمومنین در جنوب تهران شعله‌های آتش و دود سیاه غلیظ دیده شده است.

حمله اسرائیل در سه موج انجام شد و حدود چهار ساعت پس از اولین گزارش‌ها ارتش اسرائیل پایان آن را اعلام کرد.

تایمز اسرائیل گزارش داد که نیروی هوایی این کشور با «ده‌ها هواپیمای جنگنده، سوخت‌رسان و تجسسی» در عملیاتی در ۱۶۰۰ کیلومتری اسرائیل شرکت کردند.

مشخص نیست که آیا جنگنده‌های اسرائیل وارد حریم هوایی ایران شده‌اند یا از آسمان یکی از کشورهای همسایه به سوی اهدافشان در ایران شلیک کرده‌اند.

کوتاهترین فاصله بین مرز اسرائیل و مرز ایران حدود هزار کیلومتر است. اگر از تهران زمینی به ماهشهر، محل کشته شدن یک نظامی ایرانی، سفر کنید باید مسافتی نزدیک ۹۰۰ کیلومتر را طی کنید.

مقام‌های ایرانی می‌گویند پدافند هوایی‌شان در دفع حملات موثر بوده است، تصاویری هم از آتشباری پدافند هوایی در تاریکی شب منتشر شده است اما تاکنون تصویری یا شواهدی منتشر نشده که نشان دهد پدافند ایران توانسته به هیچ هواپیما یا موشک اسرائیلی ضربه‌ای بزند.

پس از نمایش قدرت ایران و عبور چندین موشک بالستیک از دفاع ضدموشکی چند لایه اسرائیل، این بار اسرائیل نشان داد که می‌تواند چند ساعت بر آسمان منطقه مسلط باشد و به اهدافی در گستره وسیعی از ایران حمله کند.

حال که نظامیان دو کشور توانایی فنی خود را در ضربه زدن به طرف دیگر نشان داده‌اند، آیا سیاستمداران دو طرف این را به یک وضعیت بازدارندگی دوجانبه تعبیر می‌کنند؟

https://www.bbc.com/persian/articles/c98e1z912n1o

بازگشت به خانه