|
شرح تصوير شير و خورشيد
نشان سمت راست برگرفته از اثر يک «مـُهر» باستانی است. معمولاً اشخاص با اهميت دارای مـُهری بوده اند که همچون امضايشان در زير اسناد نوشته بر گل يا موم زده می شد. اين مـُهرها استوانه شکل بودند و بر روی سطح گشودهء گل خيس گردانده می شدند تا نقش شان بر صفحهء گلين بماند.
اين «مـُهر» به بيش از چهار هزار سال پيش تعلق دارد و در موزهء بريتانيا نگاهداری می شود و شايد قديمی ترين نقش «شير و خورشيد» باشد که از اعصار پيش بجای مانده است. و اگرچه صاحب اين آن مشخص نيست اما معنای آن کاملاً آشکار است:
1. «شير»، که در نقوش کهن، مثلاً در تخت جمشيد، بسيار ديده می شود، نماد «ميترا» يا «مهر»، پروردگار مهر و پيمان است و همواره بعنوان يکی از ماندگار ترين نمادهای ايرانی وجود داشته و بر پرچم ها و علم های ايرانيان نقش می شده است. اينکه برخی اظهار می دارند که شير بر پرچم ايران نشان «اسد» (نام عربی شير) و «اسد الله» (که لقب علی بن ابيطالب در نزد شيعيان است) سخنی سخت بی پايه و باطل است.
2. خورشيد نيز، که از پشت شير طلوع می کند، نشانهء ميترا و نقش او بعنوان نگاهبان زندگی و نظم کيهانی است.
3. اما جالب است که در اين «مـِهر» خورشيد، در عين حال، در پسا پشت هيکلی قرار دارد که بر پشت شير ايستاده است. برخی معتقدند اين هيکل نيز معرف ميترا است. اما نوع لباس او حکايت از وجود خدا-زنی می کند که ميان شير و خورشيد حکومت دارد. به اعتقاد برخی از محققين، اين هيکل از آن «آناهيتا»، خدای آب های روان و زايندگی، است و رابطهء هميشگی نمادهای نرينه و مادينه را، که در سراسر آسيا وجود دارند، تثبيت می کند.
4. اما چرا پس از اسلام از اين هيکل ايستاده بر پشت شير، اين نماد آناهيتای زاينده و زندگی بخش، خبری نيست و تنها شير بجای مانده است و خورشيدی که از پشت او طلوع می کند؟ برخی از نويسندگان، از جمله خانم شکوه ميرزادگی، معتقدند که وجود «خورشيد خانوم» در تفکر و ادبيات و نقاشی های عاميانهء ايران اسلامی شده، خود نشانهء آن است که آناهيتا، بخاطر مادينگی اش، در حملهء اعراب نومسلمان به ايران سرکوب شده است و خورشيدی که در پساپشت او بوده جايش را گرفته است. اعراب اکثر نيايشگاه های آناهيتا در ايران را نيز از بين برده اند و بشدت با تصور وجود خدائی مادينه مبارزه کرده اند. اما ايرانيان همواره آن خورشيد را (که بايد نماد ميترا، خدواند نرينه باشد) مادينه دانسته و از آن با نام «خورشيد خانوم» ياد کرده اند، که از ترس متجاوزان به سرزمين شان روسری هم بر سر می کند.
6. بدين سان، نقش شير و خورشيد نماد کهن مجموعهء جهان بينی ايرانيان بوده است که در آن نيايش خورشيد و آب، زايندگی و زندگی، و لازمهء هماهنگی (و چرا ـ با ايستادن آناهيتا بر پشت ميترا ـ نگوئيم تساوی ِ) زن و مرد بوده است.
جنبش سکولار دموکراسی ايران، برای پاسداشت اين نماد کهن و باستانی ايرانی، سر لوحهء پايگاه رسمی خود را به آن مزين کرده و آن را در ميانهء پرچم سه رنگ ايران، بجای شير و خورشيدهای شمشير به دست، نشانده است.
© 2013 ـ Iranian Secular-Democracy Movement - Admin@isdmovement.com - Fax: 509-352-9630 |