اذانِ عُرفی

(در همبستگی با ایرانیان در خیابان)

مجید نفیسی

خدا زوری نیست / ناخدا زوری نیست  /زوری نیست دین و بی دینی. چنین گفت «بانگویِ» نادینی: / شاعرِ عرفی.◄

خاوران و نقش رنج بر چهرهء گلستان جاوید

بهناز حسینی

خاوران به نوعی، مدفن غیرمسلمانان است. بخش غربی گلستان جاوید، آرامستان ارمنی‏ هاست که از شرایط نسبتاً بهتری برخوردار است. در بخش دیگری از آن ‏باغی مربوط به هندوهاست که مردگان شان را با مناسک خاص خود در آن به خاک می‏سپارند. اما بخش جنوبی گورستان جاوید حکایت دیگری دارد. زمینی که مشهور بود حکومت پس از انقلاب اسلامی مخالفان‏ش را اعدام و در آن جا دفن می‌کند.◄

آرشیو تصویری ◄    آرشیو صوتی ◄

آرشیو تلویزیون ایران فردا◄

تلخ تر از حنظل

حمیدرضا رحیمی

بعضی خبرها، از بسکه تلخ اند، تن به طنز نمی دهند.این چند روزه دست و دل فدوی هم به نوشتن نمی رفت که مبادا برای دخترک کرُد اتفاقی از این بدتر بیفتد. دیروز هم طنز نوشته ای از جنس حنظل، در همین پیوند قلمی کرده بود که جان و انگیزهء پست اش را نداشت ولی آن را، بقول زنده یاد عمران صلاحی، برای خالی نبودن عریضه، در صفحه ای دیگر می آورد؛ با این امید که بیماران روانی حاکم بر ایران، قتل های گوناگون، از تابستان 67 تا امروز را، پاسخگو باشند. بگذریم...◄

مهسا، شعری از حمیدرضا رحیمی◄

مهسا!

مهسا!/  عروس کوچک  اندوهبار شهر / نازک تر از طراوت شهریور / زیباتر از شب تابستان! // بنگر که ما به نابودی / تن داده ایم // زیرا که دیرسالی ست  / اعضاء یک تن واحد نمی شویم. // تک مانده ایم هر یک / در انزوای خامشی پر هراس / و جز نجات مبتذل خویش / چیزی در آرزو نداریم.◄

فایده مرگ خامنه ای

برگرفته از سایت «مشروطه»

مرگ خامنه ای مترادف سقوط رژیم اسلامی نیست اما بی تاثیر هم نیست. نبود خامنه ای برای رژیم اسلامی خسارتی غیرقابل انکار است. فرض کنید بالاترین فرمانده یک سپاه کشته شود. درست است که با کشته شدن آن فرمانده، لزوما سربازانش تسلیم نمی شوند اما حفره ای در مدیریت و فرماندهی سپاه ایجاد میشود که پر کردنش به این سادگی نیست و گاهی غیرممکن.◄

حکومت فقها و «مسئله»‌ی بهائیان

مریم دادگر

سیاست سرکوب و مقابله‌ی حکومت ایران با بهائیان در هفته‌های اخیر به حجم، وسعت و شدتی نگران‌کننده رسیده است. این یادداشت به بعضی ریشه‌های تاریخی علل سرکوب بهائیان ایران می‌پردازد... علمای شیعه مبارزات خود علیه بهائیان را عاملی چنان مهم در تاریخ معاصر ایران شمرده‌اند که گویی «اگر فقهای شیعه نبودند امروز ایران دچار بهائیت شده بود».◄

سرنویسی بر

آسیب ‌شناسی توزیع قدرت در ایران

اکبر کرمی

در غیبت دمکراسی و حقوق بشر در اساس ما با سلطه روبه‌رو هستیم و نه قدرت! حق بنیادین، حق خطا‌ کردن است که تنها با عبور از براهین گونه‌گونهء «لطف» تصور پذیر و ممکن می‌گردد... من از جملهء کسانی هستم که سال‌ها بر نشستن مجتبا بر تخت و چشم داشتن او بر بخت گفته و نوشته‌‌ام. و برای این پیش‌بینی خود توضیح معصومانه‌ای دارم: همه چیز به درک متفاوت علی خامنه‌ای از درک روح‌الله خمینی در برساختهء ولایت مطلقهء فقیه باز می‌گردد.◄

ایران، انتخاب میان مشروعه و مشروطه؟

امیر طاهری

تذکری از اسماعیل نوری علا: من این مقاله را امروز (جمعه اول مهر 1401) دیدم و حیرت کردم که چرا آن را همان سه ماه پیش که منتشر شد ندیده بودم. علت جا خوردگی من از دیدن این مقاله آن است که من در دو ماههء اخیر دو سخنرانی در مهستان جنبش سکولار دموکراسی ایران و دو مقاله در سایت گویا نیوز، درست درباره همین موضوعی که آقای امیر طاهری نوشته اند، داشته و بخیال خود کوشیده بوده ام که نکاتی را بصورت نظری فرموله کنم؛ حال آنکه اگر از وجود این مقاله آگاه بودم...◄

حقوق مردم در مقابله با سرکوب و جنايت

بیانیهء  «کانون حقوقدانان ایران»

در خصوص سرکوب و دستگيری مردم توسط ماموران حکومتی و تکليف مردم در برابر اين سرکوب ها، در سال های گذشته مطلبی تحت عنوان «حقوق مردم: سخنی کوتاه با دستگاه قضائی، ماموران انتظامی و مردم» در وبلاگ «کانون حقوقدانان ايران» منتشر شد که در اینجا با کمی حذف و اضافه به تناسب شرايط امروز، به استحضار می رسد.◄

مُهر حکومت بر دین

فرنوش امیرشاهی

تکاپو و تلاش از جانب حکومت برای پیاده کردن دینداری حکومتی با تعریف خود از ارزش‌ های اسلامی، در شرایطی است که به گواه آمار و اظهارات مقامات، بخشی از جامعه دین‌زده شده‌اند. آمار رسمی می‌گوید انجام فرایض اصلی دین مثل نماز و روزه در سال های گذشته، کاهش معناداری پیدا کرده است. در مقابل برگزاری مناسبت‌های ملی و ایرانی مانند بزرگداشت روز کورش یا مراسم شب یلدا از طرفداران بیشتری برخوردار شده است.◄

عطر قدیمی مهر و تلخکامی‌های کنونی

روشنک آسترکی

آغاز سال تحصیلی همواره برای دانش‌آموزان و حتی والدین آنها با شور و هیجان روبروست. خرید وسایل مدرسه و بوی خوش کتاب و دفتر با لذتی همراه است که برای کمتر کسی به خاطره تبدیل نمی‌شود البته به شرط آنکه از یکسو امکان مالی تهیه آن را داشته و از سوی دیگر مدرسه محل خوشایندی جهت آموختن و آمادگی برای آینده باشد. اما سال‌هاست که در ایران از این خبرها نیست!.. بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی تحصیل و وسایل آموزش از ابتدایی تا پایان دوره متوسطه «رایگان» است اما نه تنها هیچ نشانی از اجرای این قانون نیست، بلکه توسط دولت‌های مختلف زیر پا گذاشته می‌شود چرا که مدارس دولتی نیز به اسم «کمک‌های داوطلبانه» که در عمل اجباریست، شهریه دریافت می‌کنند!◄

جنایتی دیگر و اپوزیسیون!

منوچهر مقصودنیا

مردم به ستادی برای هدایت مبارزات خود شان نیاز دارند. ستادی از مبارزان داخل و خارج کشور. هیچ مبارزه ای بدون هدایت و رهبری به پیروزی نمی رسد. باید به صدای بلند گفته شود، هر نیرویی که سدی برای این اتحاد ملی باشد - اتحادی برای گذار از نظام، برگزاری انتخابات آزاد بعد از آن، تشکیل مجلس موسسان، تدوین قانون اساسی و در نهایت به رفراندم گذاشتن آن، پاسخگو است؛ پاسخگو به تاریخ و مردمی که هر روز هزینه داده و جوانان اش به خون کشیده می شوند؛ پاسخگو به خون هایی که ریخته می شود.◄

چرا رژیم دست از تحمیل حجاب بر نمی دارد؟

سام قندچی

تحمیل «حجاب اسلامی» بر زنان را از همان ماه اول بعد از انقلاب در اسفند ماه 1357 خمینی آغاز کرد. چرا؟ دلیل اش خیلی ساده است: «حجاب اسلامی زنان» و «ریش اسلامی مردان» زن و مرد مسلمان را از زن و مرد غیرمسلمان در هر جای جهان تفکیک می کند!.. برای «اسلام سیاسی» چه داعش، چه طالبان، چه رژیم اسلامی ایران باشد و چه الهان عمر، جدا بودن مسلمان از غیر مسلمان مطرح است!◄

سخنی با دوست ارجمندم، ف.م. سخن

اسماعیل نوری علا

من البته سال های سال است که – مثل دوستم ف.م. سخن -  فکر کرده ام که شاهزاده «تنها کس» در میان اپوزیسیون ما است که «سرمایه ای ملی» محسوب می شود و امروز، بخاطر خط کشی های روشن اش، «نماد مشروطهء نوین» هم هست و چهره برجستهء موضع گیری روشن مابین مشروطه و مشروعه محسوب می شود. اما، در همان حال، همواره از خود پرسیده ام که این «سرمایه ملی» باید دقیقاً چه کند تا «به این حرکت ها جهت دهد و آن ها را یک پارچه و برای رسیدن هدف مشخص سازمان دهی کند»؟◄

چه زمانی شرارت در انسان‌ها اوج می‌گیرد؟

جولیان باگینی

برگردان: مسعود کریم‌نیا

در حالی که فلاسفه پیش از فروید بیشتر بر نیکی ذات انسان تاکید می‌کردند، فروید اولین فردی بود که در جواب مفصلی به اینشتین انگشت بر وجود نیروی محرکه تخریب در انسان گذارده و از جمله اظهار داشت: “موجود زنده به عبارتی از طریق نابود کردن هر چیز غریبه‌ای از زندگی خود حفاظت می‌کند.” البته امروزه این بیان با درک عمیق تر از داستان تکامل انسان در این سال‌ها محتاج جرح و تعدیل و توضیح زیادی است.◄

مغولیت مدرن

محسن رنانی

مغولانِ مدرن اما کار دیگری می‌کنند؛ آنان ساختمان تخریب نمی‌کنند و رسما عامه مردم را نمی‌کشند، حتی ساختمان و صنعت هم می‌سازند؛ اما آرام‌آرام و در طول زمانی بسیار طولانی، با ابزاری نَرم به نام تورم، نه تنها فقرا را که توان دفاع از خود ندارند، به فلاکت می‌کشانند، بلکه ارزش‌های انسانی و اخلاقی کل جامعه را نیز نابود می کنند. آنگاه جامعه‌ای که اخلاق و ارزش‌های انسانی و ایمانی نداشته باشد و بخش بزرگی از آن هم فقیر و به حاشیه رانده شده باشد، در چرخه‌ای از تخریب درون نسلی و بین نسلی خودبه‌خود نابود خواهد شد.◄

آبان ادامه دارد و ما در پی پیروزی هستیم!

گفتگو با مهدی حاجتی

نخستین بار نام او زمانی به گوشم خورد که شنیدم یک عضو شورای شهر شیراز در دفاع از حقوق بهاییان بازداشت شده است. برای من بسیار عجیب و تحسین‌برانگیز بود که یک عضو شورای شهر مهمی چون شیراز چنین کنش شجاعانه‌ای در راستای پاسداشت حقوق شهروندان بهایی ایران انجام داده است. مهدی حاجتی امروز در بیرون از کشور بسر می‌برد. او محجوب است ولی وقتی نام ایران و بحث از نجات آن به میان می‌آید تعارف را کنار می‌گذارد و صریح سخن می‌گوید. میهن‌پرستی او در این گفتگو حضور پررنگی دارد.(علیرضا کیانی)◄

نتایج آموزندهء انتخابات سوئد

سارا فرزان

نکتهء جالب در انتخابات اخیر سوئد عدم استقبال مسلمان این کشور  از جریانات سیاسی اسلامی بود. در این انتخابات جامعهء مسلمانان سوئد، با بی اعتنائی به تشکلات جزبی اسلامی و دریغ آراء خود از آنها، به روشنی نشان داد که بخوبی از فاجعه ای که سوء استفاده از دین جهت دست یابی به اهداف سیاسی ببار خواهد آورد آگاه است، و با فرار از چنگال اینگونه احزاب از حیثیت خود و جامعهء اسلامی سوئد دفاع می کند.◄