تفاوت کودتای 28 مرداد با ساير کودتاها

برادر نظری، رئيس کارخانهء «چسب هل»، چندان هم که می گویند خشن نیست و در این باب، تبصره ای به یاسای خود افزوده است: «بر اساس آموزه‌های دینی و به منظور حفظ استحکام کانون گرم خانواد‌ه‌ها، انتخاب نیروی کار جدید از بین خانم‌های متاهل برای کارخانه ممنوع می‌باشد. در صورت ازدواج کارکنان خانم، آنان موظف هستند در اسرع وقت موضوع را به مدیریت اطلاع دهند. در صورت تمایل کارفرما، ادامهء همکاری خانم‌ها از تاریخ تاهل، آن هم فقط در دوران نامزدی حداکثر یک سال می‌باشد»! بزرگوار مزبور آقایان را هم از قلم نیانداخته و با استخدام شان آنگاه موافقت می فرماید که متأهل باشند!..

«آوای تبعید»، شمارهء 2 منتشر شد

دومین شمارهء نشريهء "آوای تبعید" انتشار یافته است. این شماره با همکاری چهل و هشت شاعر، نویسنده، محقق و هنرمند منتشر شده است. به نظر "آوای تبعید": "تبعیدی فقط آن کس نیست که از زادبوم خویش تارانده شده باشد. تبعیدی می‌تواند از زبان، فرهنگ و هویتِ خویش نیز تبعید گردد. آن‌کس که شعر، داستان، هنر، فکر و اندیشه‌اش در کشور خودی امکان چاپ و نشر نداشته باشد، نیز تبعیدی است. این نشریه می‌کوشد تا زبان تبعیدیان باشد و تبعید را نه به مرزهای جغرافیایی، و تعریف کلاسیک آن، بل‌که در انطباق با جهان معاصر می‌شناسد.>>>

«گامبی ِ شاه»؛ کتابی برای اندیشیدن

مزدک بامدادان

سیروس جهانبخش در کتاب ارزشمند خود "گامبی شاه" (نقش انقلاب اسلامی سال 1357 ایران در فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ساخت نظام نوین جهان) با نگاهی نوین و بسیار ریزبین و ژرفانگَر به ریشه‌های انقلاب ایران پرداخته و کوشیده است، بدور از دچار شدن به "تئوری توطئه" و "انگاشت دزدیده‌ شدن انقلاب" و دیگر انگاشت های آزمون ‌ناپذیر، سرنگونی شاه، جنگ ایران و عراق، نوسان های بهای نفت، جنگ سرد، سیاست پولی آمریکا و وابستگی آن به نفت، جایگاه نوین آمریکا پس از جنگ جهانی دوم و سرنوشت بلوک سوسیالیستی را بر پایهء دادهای آزمون ‌پذیر فراوان، تکه‌های به هم‌پیوسته نمایشی پیچیده ببیند که صحنه آن بسیار بزرگتر از خاورمیانه  بوده است. انقلاب اسلامی در این نمایش تنها یک رخداد کناری است، که بکار زمینه‌سازی رویداد فرجامین نمایش که همانا فروپاشی بلوک سوسیالیستی باشد، می‌آید. >>>

همچنان رویارویی با تبعیض و فرهنگ ستیزی

آغاز سیزدهمین سالگرد تاسیس بنیاد میراث پاسارگاد

در چنین شرایط حساسی، هر ایرانی متمدن و علاقمند به فرهنگ و تاریخ و هویت خود چاره ای جز این ندارد که از یک سو با همه ی توان رویاروی فرهنگ ستیزی ها و تاریخ کُشی ها و تبعیض های فرهنگی بایستد و، از سویی دیگر، به بهانه های مختلف به گرامیداشت و بزرگداشت نمودارهای آن بخش از فرهنگ ایرانی خود بپردازد که با دنیای امروز و جهان پیشرونده همگامی و همراهی دارد. ما، در بنیاد میراث پاسارگاد، همچنان که در سال های گذشته، با همراهی و پشتیبانی ایرانیان فرهنگ دوست، همه ی توان خود را برای رویارویی با تبعیض و فرهنگ ستیزی به کار می گیریم و تلاش می کنیم که صدای حق طلب میراث فرهنگی و تاریخی سرزمين مان باشیم.

«چهرهء جلاد از تاریخ ایران پاک نمی‌شود»

گفت‌وگو با منیره برادران

چهرهء جلاد از تاریخ ایران پاک نمی‌شود اما حکومت ممکن است موفق شود چهره قربانی را مخدوش کند، آن هم به این دلیل که صدای قربانیان در همه این سال‌ها در ایران سانسور شده است... قبلاً بحث دربارهء اعدام‌های دههء شصت یک خط قرمز بود. اما در این مدت کتاب‌های زیادی در ادبیات تبعید از خاطرات زندانیان منتشر شده. به همین جهت این شیوه دیگر کارساز نیست. برای همبن حکومت تلاش می‌کند با چیزهایی که تا حدی جذابیت دارد، تاریخ را تحریف و جعل کند. فیلم تبلیغی «ماجرای نیمروز» چنین فیلمی‌ست: یک فیلم تبلیغی و سفارشی – و توجه به آن هم به دلیل یاد شده اهمیت دارد.

اپوزیسیون و «حق طغیان» علیه حکومت

دربارهء بند سوم دیباچهء «اعلامیه جهانی حقوق بشر»

سهیلا وحدتی

آیا گروه های سیاسی مخالف حکومت حق دارند که دست به اسلحه ببرند و عملیات مسلحانه انجام دهند؟ این پرسش پیش روی ما بوده و هست. با دوستی در این باره صحبت می کردیم و ایشان به "حق طغیان" علیه حکومت ستمگر اشاره کرد که در اعلامیهء جهانی حقوق بشر آمده است. در هیچکدام از ماده های اعلامیه این حق را نیافتیم. بالاخره اشاره ای بدان را در دیباچه ی اعلامیه یافتیم. اما چرا این اشاره نه در متن، بلکه در دیباچه آمده است؟ آن هم به صورت کمرنگ؟ و به عنوان چیزی که باید از آن پیشگیری شود؟ پاسخ به این پرسش ها را در کتابی با عنوان «اعلامیه جهانی حقوق بشر: سرآغاز، نگارش، و منظور» یافتم...

به راستی اين نکته روشن نیست که حکومت چه اصراری دارد ارگ تبریز را ویران کند. آیا به اين خاطر که نامش «نماد مقاومت و ایستادگی ست»؟، و از آنجا بود که سران انقلاب مشروطیت برخاستند و توانستند بر مشروعه خواهان پیروز شوند؟ یا به این خاطر که بهترین نقطه شهر را به یک پایگاه مذهبی ببهوده ی دیگر تبدیل کنند و  وابستگان حکومتی هم دور و برش آپارتمان سازی راه بیندازند؟ برایشان هم مهم نباشد که این مصلی نيز، مثل صدها مسجد و امامزاده و  مصلایی که ساخته اند کسی را مشتاق نماز خواندن نکند؟ مگر خودشان دایم نمی گویند که: «کسی دیگر به مساجد نمی رود» و یا «مساجد بی رنگ شده اند»؟  

نقد نظریه‌ء پساسکولار

ناصر کاخساز

حکومت اسلامی بیشتر در تشدید خرافه و تظاهر دینی توفیق داشته است و در برابر آن، نفرت و ضدیت لگام گسیخته با اسلام و خطر تجزیه‌ی کشور و آمادگی خشونت و انفجار را برای آینده‌ی ایران به ارمغان آورده است. اینها نکاتی هستند که مورد توجه هابرماس قرار نگرفته‌اند و به این سبب تئوری «پسا سکولار» او احتیاج به بازبینی دارد. در این میان کافی است به نامه‌ی مهندس بازرگان به آیت‌الله خمینی که در آن از گسترش نفرت نسبت به اسلام در جامعه ابراز نگرانی می‌کند، نیز توجه کرد.