|
||||||
|
||||||
|
||||||
ما عضو کانون نویسندگان اسلام نیستیم! عباس معروفی، خطاب به محمود دولت آبادی هنوز چند ساعت از درگذشت عباس معروفی نگذشته که اظهارنظرهایی غیرمنصفانه در ارتباط با او گفته یا نوشته می شود؛ از جمله این که عباس معروفی چون گفته «من سیاسی نیستم» پس درد ایران و درد مبارزین و درد آزادی و غیره ندارد. نوشته ای که خواهید خواند خطاب به دولت آبادی و یکی از کارهای او است که نشاندهندهء پوچ بودن این اظهارنظرها می باشد.◄
سرزمینی که در بیآبی غرق میشود ایران در حالی به عنوان یک سرزمین نیمهخشک و خشک در بیآبی غرق میشود که کمبود آب به عنوان یک بحران جهانی از چندین دهه پیش از جمله در ایران شناخته شده بود و اقداماتی نیز برای مقابله با آن صورت میگرفت… دولتی که، مانند سَلَف خود، با ناکارآمدی و گسترش فقر و ناهنجاریهای اجتماعی و نابودی محیط زیست، یک سال را بدون هیچ دستاوردی برای مردم پشت سر گذاشته حالا روی «پروژههای آب» حساب باز میکند…◄
همانگونه که می دانید، شیوهء فدوی ویژهء خود اوست و هیچ شباهتی به شیوه های طرفین متخاصم ندارد. و نیز مستحضرید که فدوی، بقول خاج پرستان، دوست دارد که همواره جزئی از راه حل باشد، نه مشکل!.. بر این پایه طرح خود را به اجمال و اختصار در پی می آورد تا "سیه روی شود هر که در او غش باشد"!: همانگونه که می دانید، "تفنگت را زمین بگذار" را زنده یاد محمدرضا شجریان خوانده است. و چون ایشان شوربختانه حضور فیزیکی ندارد احوط آن است که همین ترانه را تالی و فرزند شایستهء او، همایون شجریان، اجرا کند لکن با یک ادیت خداپسندانه که همانا تعویض "ب" با "ن" است یعنی، بجای "تفنگت را زمین بگذار" بخواند: "تفنگت را زمین نگذار"؛ به همین سادگی!◄
در سال 2013، مجلهء تحليلی «سیاست خارجی» در مقدمهء يک تحليل مفصل به قلم افشين شاهی - استاد سياست و روابط بين المللی خاورميانه در دانشگاه «اکستر» بريتانيا (در سال 2013 او اکنون استاد ارشد روابط بین املل در دانشگاه برادفورد تنگلستان است)- این پرسش را مطرح کرد که: «آیا ایران درگیر یک انقلاب جنسی بیسابقه است؟ آیا این انقلاب سرانجام حکومت را ضعیف خواهد کرد؟» این نوشتهء 9 سال پیش افشین شاهی را می خوانیم و تصور وضعیت فعلی را به تخیل شما وا می گذاریم.◄
«موساد مسئول حمله به رشدی است!» نظر نادر هاشمی، استاد دانشگاه دنور پروفسور نادر هاشمی، رئیس «مرکز مطالعات خاورمیانه» در «دانشگاه دنور»، در برنامهء «ایران پادکست»، با گفتن اینکه سازمان اطلاعاتی اسرائیل، موساد، مسئول حمله به سلمان رشدی در نیویورک بوده است، توضیح میدهد که: «این بچهء جوان، هادی مطر، با فردی که ادعا میکرد هوادار سپاه است در ارتباط بوده و این فرد او را به حمله به سلمان رشدی کشانده است». این فرد که، به گفتهء پروفسور هاشمی، «ادعا میکرد که به جمهوری اسلامی ایران وابسته است، میتوانست عامل موساد باشد». توضیحات هاشمی خشم گروهها و افراد مختلف را در شبکههای اجتماعی برانگیخته است.◄
یکبار دیگر، در نهایت تأسف، نویسندهای آزاداندیش و روشنفکری با شهامت، سلمان رشدی، گرفتار ترور شد. نویسندهای که در برابر یقینیات، شک کرد و با ذهن خلاق و تیزپرواز و طنزی جذاب، جهانی شگفت آفرید و آن را از طریق نشر آثارش، همگانی کرد. تاریکاندیشان خرافاتی و اسلامگرایان افراطی که در یقینِ فسیل شده خود لحظهای تردید نمیکنند، با ترور سلمان رشدی، بار دیگر بر قطر پروندۀ تیرۀ حماقت افزودند.◄
شهروندان خوب فرمانبر پارسای اوکراینی نمیترسندمروری بر کتاب «شهروندان خوب نباید بترسند»«شهروندان خوب نباید بترسند» اولین اثر ماریا روا، نویسندهی جوان اوکراینی است که با ترجمهی مژده دقیقی به تازگی توسط انتشارات نیلوفر وارد بازار نشر ایران شده است. کتاب شامل نه داستان کوتاه اما به هم پیوسته است که بریدههایی از زندگی ساکنان ساختمان انکار شدهی شمارهی ۱۹۳۳ خیابان ایوانسک را در دو زمانِ پیش از فروپاشی جماهیر شوروی و پس از فروپاشی توصیف میکند. هرچند ماریا روا این داستان را پیش از تجاوز نظامی اخیر روسیه به اوکراین نوشته، اما تصویری روشن از شرایط ملل تحت سلطهی نظام مخوف ایدئولوژیک در زمان «جمهوری شوراها» و دستوپا زدن آنها برای نجات از چالههای باقیمانده از آن مغاک خوفناک در فاصلهی کوتاهی پس از فروپاشی ارائه میدهد.◄ |
کسانی که به ده تا بیست سالِ آیندۀ کشور فکر میکنند قاعدتاً نباید به یک برجام حتی امضاشدۀ نیمهمطلوب رضایت دهند. برجام صرفاً یک مُسکِّن است که حلِ چالشهای سیاست خارجی را به آینده موکول میکند. اگر برجام را در یک دایرۀ بزرگتر ترسیم کنیم، ریشۀ مشکل قدیمی است: بیش از دو قرن است که کشور نتوانسته با قدرتهای بزرگ به قاعدهمندی و تفاهم برسد. این رویارویی با ظهورِ مدرنیته و قدرتِ تصاعدی غرب در تکنیک، پول و اسلحه به مراتب وسیع ترشده است. این تقابل فکری- روانی- سیاسی در حدی تعیین کننده بوده که بدون انقطاع تاریخی، جهتگیریهای کشور به نظرات برلین، پاریس، مسکو، لندن، واشنگتن و هماکنون در بیجینگ نیز گره خورده است.◄
اصلاحات گورباچف، به تدریج در قالب «گلاسنوست» برای بازشدن فضای سیاسی و رسانهای، و «پرسترویکا» برای بهبود نظام حکمرانی در اقتصاد، فرمولبندی شد. اما نظام اقتصادی و سیاسی اتحاد شوروی، یا همان «نظام سوسیالیستی»، بر حکمرانی دستوری و اتوریته بلامنازع حزب و دستگاههای امنیتی نظامی استوار بود. نیازهای مصرفی مردم با برنامهزیری مرکزی و دستورات حکومتی در نازلترین کیفیت تولید میشد. هیچکس مالک و صاحب هیچچیزی نبود. هیچ رابطهای بین کار و تولید، و تخصص و توانایی انسانها و درآمد و سطح زندگی آنها وجود نداشت. نیازهای مردم در حد نازل و بخور و نمیر تامین میشد.◄
(باز نشر بمناسبت مرگ میخائیل گورباچف) مسافران همه خواب بودند / و تنها صدای او تاریکی را می شکافت. / کتابداری بود بازنشسته / عضو حزب کمونیست آمریکا. گورباچُف را خائن می خواند / و داشت به مینیاپولیس می رفت/ تا در نشستی شرکت کند.◄
هیچ جامعه ای نمی تواند با «دستور» به پیشرفتی برسد. امر به دین زدائی همانقدر ناممکن است که امر به باور قلبی به یک ایدئولوژی. اما، متأسفانه، بسیاری از مردم وقتی با بنیادگرایی مذهبی روبرو می شوند به دام اینگونه آمریت ها می افتند... درواقع، وقتی بینادگرایی اسلامی را رد می کنیم عدم توجه به ناممکن ها خطری است که نمی توانیم به آن بی اعتنا باشیم. در مقایسه، به هنگامی که خیزش اسلامگرایی و ایدئولوژی های مشابه آن گریبان جهان ما را گرفته است، «سکولاریسم نو» جایی است که ما در آن می توانیم سلامت ذهنی خود را حفظ کنیم.◄
اگر کسی دلش به رفتن نیست، اما از زمان دانشآموزی در فکر و خیال رفتن است، دلش اینجاست اما میداند ماندن ممکن نیست، میرود اما حواسش اینجاست، مهاجرت میکند تا جسم اش را از فشار برهاند اما روحش را باقی میگذارد. میهن ما امروز مملو از روحهای فاقد جسم است. میهن ما همیشه پر از ارواح مردگان بود، اما این بار با ارواح زنده سروکار داریم.◄
مهاجرت بیش از ۵۰ درصد از ورودیهای پزشکی شاهین آخوندزاده، رئیس بیمارستان روزبه «من سال ۱۳۹۳، در گفتوگو با یکی از خبرگزاریها درباره مهاجرت نخبگان گفتم که ۵۰ درصد از ورودیهای پزشکی دانشگاه تهران که در واقع ۱۰۰ نفر اول کنکور سراسری محسوب میشوند، مهاجرت میکنند. حالا هم میگویم این آمار در سالهای اخیر حتما افزایش یافته است»... «یک جراح در کشور عمان ۲.۵ برابر یک جراح در ایران درآمد دارد؛ ضمن اینکه فرزند او نیز از آموزش رایگان بهرهمند میشود. همچنین خودرویی که آنجا میخرد، با کیفیت بهتر و بهای آن هم یکدهم قیمت اینجا است. مسکن هم به همین شکل؛ پس کاملا برایش بهصرفه است که جلای وطن کند.»◄
موج مهاجرت متخصصان از ایران به امارات رضا الفتنسب، عضو هیئتمدیره انجمن کسبوکارهای اینترنتی هم که چندی پیش از “اختلالات مشهود در اینستاگرام” خبر داده و از پیامدهای این اختلال در کسب و کارهای اینترنتی سخن گفته بود، در گفتوگو با شرق میگوید، «موج مهاجرت متخصصان صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات پس از شدتگرفتن زمزمههای طرح صیانت تشدید شده است.» به باور او محدودیتهای گسترده و ایجاد اختلال در اینترنت باعث شده که بسیاری از متخصصان جوان این صنعت از فعالیت در ایران مأیوس شوند.◄
«ایران خانهء ماست؛ باید دلسوز آن باشیم» پرسش ها از: سعید قاسمینژاد - علیرضا کیانی - محمد ایزدی نقش جامعه در قالب یک نظم سکولار دموکرات و مشارکت جامعه اهمیت دارد. فقط مدیریت سازمانی کشور مهم نیست بلکه مدیریت سیاسی کشور نیز بسیار اهمیت دارد و در اینجاست که نقش نیروهای سیاسی معنا و اهمیت پیدا میکند. در آینده، پس از جمهوری اسلامی، علاوه بر اینکه جامعه را به ریل ترقی باز میگردانیم بایستی مدیریت سیاسی بهتری نیز ایجاد کنیم. میخواهم به اینجا برسم که نیازهای ما در امروز قطعاً وجوه اشتراکی دارد با کارهای موفقی که در پیش از ۵۷ انجام شد ولی پرسش اصلی این است که کمبودهای آن دوره را چگونه تکمیل کنیم؟◄
«قدرت زداییِ سکولار» از ملایان: مفهوم محدود و گسترده حمله به سلمان رشدی، نویسندهی "آیههای شیطانی"، برپایهی فتوای تروریستی آیت الله خمینی، موجی از انزجار در جهان برانگیخت. در عرصهی افکار عمومی ایران نیز ابراز انزجار از حمله به رشدی در نیویورک و از اصل فتوا در شکلی قوی محسوس است. مخالفت با نظام فقیهسالار شیعی اکنون بسی روشنتر و قاطعتر از گذشته با خواست برپایی یک نظام سکولار همراه شده است. حتّا بخشی از جریان سیاسی مذهبی که به صف مخالفان پیوسته، اصل مبنایی سکولاریزاسیون سیاسی، یعنی جدایی دین و دولت را، در شکل کلی آن، پذیرفته است.◄ روایتی از کشف حجابهانیه، روزنامهنگاری ۳۰ ساله است که در یک خانوادهی مذهبی طبقهی متوسط بزرگ شده؛ خانوادهای که پس از انقلاب ۵۷ مذهبی شدند و او را از دورهء دبستان به مدرسهای فرستادند که پوشیدن چادر در آن اجباری بود. او که در دورهء راهنمایی به خاطر فضای گروه دوستان محجبهاش به حجاب علاقهمند شد، این حجاب و چادر را تا دوره، دانشجویی به خواست خودش بر سر داشت. پس از آن اما با تغییر نگاه سیاسی و مذهبیاش اول چادر و بعد حجاب را کنار گذاشت. او که نام و مشخصات واقعیاش به درخواست خودش محفوظ نگه داشته شده، در یک مصاحبهی مفصل تجربهاش از برداشتن حجاب را روایت میکند.◄ خرده مقاومتهای روزمره: قدرت همین کارهای معمولیتلخیص و گزارش: شهرزاد نوعدوست بیات، جامعهشناس ایرانی و استاد دانشگاه ایلینوی در آمریکا، میخواهد نشان دهد که کنش غالب زنان ایرانی در دوران پس از انقلاب اسلامی متکی بر «قدرت حضور» آنان بوده است؛ بهوسیلهء انجام کارهای روزمرهای مانند کار کردن، درس خواندن، پوشیدن و... تا از این طریق، ساحتهایی متفاوت برای آزادی خود بگشایند. از نظر بیات، قدرت مؤثر این کنشها دقیقاً در همین معمولی بودن شان است. جنبشهای اجتماعی متعارف در کشوری چون ایران بیشتر در معرض سرکوب قرار میگیرند اما اعمال زندگی روزمره، بهزعم بیات، بهدلیل ماهیت شان میتوانند هم از سرکوب بگریزند و هم تغییر پدید آورند.◄ |