دو ملاحظه در مورد «آلترناتيوهای واپسگرا»

سام قندچی

دوستی که به صداقت اش شکی ندارم اخيراً، طی مطلبی که منتشر کرده، «مبارزهء درون اپوزیسیون» را تشدید نفرت و مغایر تجربهء ملی قلمداد کرده و فقط «نقد سیاسی و نظری سیاست های حمایتی از جمهوری اسلامی» را برای مبارزه با حاکمان دینی جایز دانسته و، در نتیجه، از جمله نقد سلطنت طلبان، مجاهدین خلق، حزب توده و چپ را «انحراف از مسیر اصلی مبارزه با حاکمان دینی» خوانده است. اما، از دیدگاه من، دقیقاً همین طرز فکر بود که ایران را حدود چهل سال پیش در منجلاب انقلاب ارتجاعی پنجاه و هفت فرو برد، و اکنون هم حدود بيست سال می شود که باعث غلطیدن اپوزيسيون در «منجلاب اصلاح طلبی ارتجاعی» شده است.

آشنائی با پديدهء «آقا زادگی»

احمد علوی

پیامد فرایند مدرنیزاسیون پیدایش سازمان های اقتصادی و اجتماعی در عرصه عمومی و استقلال آن از خانواده و تیره و تبار است. قدرت، منزلت و ثروت عمومی در همین چارچوب فرایند «مدرن شدن» جزء دارایی مشاع عمومی تلقی می‌شود و می‌بایست از تاریکخانهء «بیوت» مقامات مذهبی و سیاسی به عرصهء عمومی آمده و تحت نظارت جامعه قرار گیرد. در ایران اما، با حاکمیت رژیم ولایت فقیه، نوعی بازگشت به گذشته در حال تجربه است که برعکس فرایند «مدرن شدن» که طی آت قدرت و ثروت و منزلت عمومی به تدریج به ملک طلق برخی از خانواده‌های ذی نفوذ حاکمیت در می‌آیند، عمل می کند و الگوی مدیریت و سازمان نیز تابع سنت «آقا‌زادگی» می‌شود.

ژن خوب، نژاد ضعیف!

نیره انصاری

«حمیدرضا عارف»، فرزند «محمدرضا عارف»، در مصاحبه‌ای، دلائل «موفقیتِ» خود را بهره مندی از یک «ژنتیک موروثی» و دریافت «دو خون خوب» از سوی مادر و پدرش معرفی نموده است. در حقیقت حتی بزرگترین نظریه پردازانِ «نازی» هم هیچ‌گاه به مخیله شان خطور نمی کرد که در این خصوص تمام امکانات اجتماعی و رانت های خانوادگی را کنار بگذارند و دریافت رتبهء برتر در کنکورهای فردی را همپیوند با ساختار «ژنتیکِ» پدر و مادر اشخاص قلمداد کنند! طُرفه آنکه کسی اين «پلیدترین نسخهء نژادگرایی» را به صراحت و با فخر مطرح می کند که، در عين حال، پلاکارد و ادعای اصلاح طلبی را نيز حمل می نمايد.

فرهنگ سازی زیر سایهء ملا؟

جهانشاه رشیدیان

مدتی است که فعالانِ ظاهراً متعلق به اپوزيسيون حکومت اسلامی در خارج کشور اين ادعا را طرح کرده اند که، بدون «آماده ساختن ملت ايران برای دموکراسی و سکولاريسم»، براندازی حکومت اسلامی جز به فاجعه نخواهد انجاميد و به عبارت ديگر تمرکز بر دموکراسی و سکولاريسم راه مبارزه با حکومت اسلامی نيست. آنها نام اين آماده سازی را «مبارزهء فرهنگی» نهاده و بر اولويت توجه به آن نسبت به تمرکز بر امر براندازی رژيم تأکيد می کنند. محتوای اين «مبارزه فرهنگی» نيز گوناگون است و از ايجاد «رنسانس ايرانی» گرفته تا توجه به «فرهنگ ايرانشهری» را در بر می گيرد. اخیراً هم آقای ماشا الله آجودانی، نويسندهء کتاب «مشروطهء ايرانی»، در رسانه های فارسی زبان مدعی شده اند که مشکلات ایران با تغییر رژیم حل نمی شوند. متقابلاً ایشان هم الویت اپوزیسیون را به «مبارزهء فرهنگی» محدود می کنند. اما این نوع حمایت تلویحی از بقای حکومت اسلامی چیز تازه ای نیست.